Sadlove123
22-01-16, 09:36 PM
♥ Nguồn: vietmessenger
Agatha Christie
Dao kề gáy
<b><font color=red>[Chỉ có thành viên mới xem link được. <a href="register.php"> Nhấp đây để đăng ký thành viên......</a>]</font></b>
Dịch giả: Vũ Đình Phòng
Giới thiệu về nội dung
Agatha Christie là nhà văn viết truyện trinh thám nổi tiếng nhất thế giới. Qua gần 80 tiểu thuyết và hàng chục tuyển tập truyện ngắn, Agatha đã được những người yêu văn học trinh thám thế giới mệnh danh là "nữ hoàng tội ác" hay "nữ hoàng truyện trinh thám" bởi các vụ án phức tạp, khó hiểu và căng thẳng từ đầu đến cuối mà bà đã "giải quyết". Với phong cách viết thông minh, chọn những tình tiết đắt và mức độ căng thẳng tăng dần, truyện của Agatha thường gây tò mò và cuốn hút người xem từ đầu đến trang cuối - một tiêu chí để đánh giá sự thành công của một tác phẩm trinh thám.
“Dao kề gáy” xoay quanh cuộc điều tra của thám tử Hercule Poirot về cái chết của huân tước Edgware. Một vụ án mạng gây xôn xao dư luận và làm chấn động thế giới thượng lưu. Nghi can đầu tiên là Huân tước phu nhân Edgware – một nữ nghệ sĩ tài hoa, xinh đẹp. Nhưng bà ta lại có được rất nhiều bằng chứng ngoại phạm. Vụ án tưởng chừng đi vào bế tắc vì kế hoạch của kẻ thủ ác quá tinh vi, xảo quyệt, không để lại bất cứ một bằng chứng hay dấu vết gì. Nhưng không có gì là hoàn hảo tuyệt đối, lưới trời lồng lộng, thưa mà khó thoát. Bằng khả năng quan sát, suy đoán và tư duy logic của mình, Poirot đã vạch trần mọi thủ đoạn của tên sát nhân. Sự thật bất ngờ được phơi bày. Liệu huân tước phu nhân xinh đẹp có phải là kẻ phản bội giết chồng? Âm mưu phía sau hành động đó là gì?
Câu chuyện lôi cuốn từ đầu đến cuối với những cuộc đấu trí căng thẳng nhưng hấp dẫn thú vị. Một lần nữa, tài năng và vị trí “nữ hoàng truyện trinh thám” của Agatha Christie lại được khẳng định.
--- Chế độ gộp bài viết ---
I. Đêm biểu diễn Dân chúng có tính chóng quên. Vụ án mạng Huân tước Edgware mới cách đây ít lâu còn dấy lên một làn sóng căm phẫn ầm ĩ đến thế, vậy mà bây giờ đã chìm vào quên lãng, nhường chỗ cho những chuyện giật gân khác.
Trong thời gian diễn ra phiên tòa, người ta không hề nhắc đến tên anh bạn tôi, Hercule Poirot. Về điều này, tôi thấy cần nói thêm rằng chính anh bạn tôi muốn thế: Poirot thích mai danh ẩn tích. Nếu như vinh quang của anh nhưng lại được gán cho những người nào khác thì đó là điều chính Poirot mong muốn.
Thêm vào đó, bản thân Hercule Poirot cho rằng vụ án đó là một thất bại của anh, rằng anh khám phá ra vụ án đó chỉ nhờ câu nhận xét của một người khách qua đường anh tình cờ nghe thấy, và Poirot cho rằng nếu coi là "có công" thì đúng ra phải là công của người khách qua đương kia.
Thật ra, vụ án được phá chính là nhờ tài năng đặc biệt của Poirot. Nếu không có cái tài năng đó của anh, chắc chắn đến ngày hôm nay thủ phạm vẫn chưa thể bị ai phát hiện ra.
Tôi nghĩ đã đến lúc nên kể ra mọi chi tiết của câu chuyện bí hiểm này, và tôi tin rằng tôi làm như thế chính là đáp ứng nguyện vọng của một người rất đáng mến đã bị lôi cuốn vào vụ án này. Độc giả sẽ thấy rõ điều này trong những trang tiếp theo.
° ° °
Tôi còn nhớ rất rõ buổi tôi hôm đó, tôi ngồi trong phòng khách nhỏ xinh xắn và ngăn nắp của Hercule Poirot, nghe anh thuật lại vụ án mạng của Huân tước Edgware.
Bắt chước cách kể của nhà thám tử lừng danh người Bỉ kia, tôi xin mở đầu câu chuyện bằng cái đêm biểu diễn vào tháng Sáu vừa rồi, tại một rạp hát ở London. Trong đêm biểu diễn đó, nữ danh hài Hoa Kỳ, Carlotta Adams nổi tiếng, đã thật sự chinh phục được công chúng.
Năm ngoái, nữ danh hài này trình diễn hai buổi ban ngày và đã thành công rực rỡ. Năm nay, cô lại sang Anh biểu diễn theo một hợp đồng ba tuần lễ, và đêm nay là đêm áp chót của đợt lưu diễn của cô tại nước Anh.
Nữ danh hài Carlotta Adams có biệt tài biểu diễn những tiết mục hài kịch châm biếm ngắn. Trong mỗi tiết mục đó, một mình cô đảm nhiệm tất cả các vai. Mỗi lần đang đóng vai này chuyển sang đóng vai khác, cô không cần thay đổi hóa trang hay trang phục gì hết. Cô chỉ cần thay đổi giọng nói và cử chỉ động tác là lập tức biến thành bất kỳ nhân vật nào cô muốn "nhại", có thể đó là thành viên của một gia đình Hoa Kỳ đi du lịch sang Anh, hoặc một người hầu bàn xuất thân từ một gia đình quý tộc Nga lưu vong nay thất thế phải làm bất cứ việc gì để tự nuôi sống... Tất cả các nhân vật đó được Carlotta Adams bắt chước giống đến mức làm khán giả ngạc nhiên, thán phục, đồng thời vô cùng thích thú.
Trong buổi biểu diễn tối hôm đó, tiết mục cuối cùng của Carlotta Adams lấy tên là "Vài sự mô phỏng".
Trong tiết mục này cô cũng lại bộc lộ tài năng hiếm có kia. Không cần thay đổi hóa trang, cô phút chốc biến hóa từ hết nhân vật này đến nhân vật khác: một chính khách quen biết, một mệnh phụ nổi tiếng, rồi một ngôi sao màn ảnh đang được hâm mộ... Carlotta Adams biết rút ra những nét tiêu biểu nhất của mỗi nhân vật, nói lên tính cách và vị trí xã hội của họ.
Trong những nhân vật được Carlotta Adams mô phỏng trong mấy hài kịch ngắn cuối cùng của đêm biểu diễn có nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson; một ngôi sao sân khấu Hoa Kỳ rất đẹp và có tài, đang được khán giả London đặc biệt hâm mộ. Danh hài Carlotta Adams bắt chước Jane Wilkinson tài tình đến mức làm tôi sửng sốt, vì xưa nay tôi vẫn yêu mến và thán phục người nữ nghệ sĩ này. Ngồi xem Carlotta Adams biểu diễn trên sân khấu, tôi thấy như thể trước mắt mình chính là nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson, không thể là bất cứ ai khác. Cũng cái giọng trầm và du duơng của nàng, cũng cách mở bàn tay thon đẹp một cách chậm chạp rồi khép lại, và cả cách mỗi khi diễn xong một lớp độc thoại, Jane Wilkinson có thói quen khẽ lắc đầu để hất lọn tóc vàng óng về phía sau.
Bấy giờ tôi đã biết trước đó ba năm, Jane Wilkinson đã thành hôn với Huân tước Edgware, một người giàu sụ, nhưng tính nết oái oăm, không giống bất cứ ai. Nghe đồn mới sống với nhau được vài tháng thì vị nữ nghệ sĩ xinh đẹp và tài ba này bỏ ông ta. Tôi không biết lời đồn đúng hay sai, chỉ biết sau khi cưới một năm rưỡi, Jane Wilkinson sang Hoa Kỳ để đóng vai trong một bộ phim và mùa biểu diễn vừa qua, bà ta đã trở lại sân khấu London và lại được hoan nghênh nhiệt liệt ở đây.
Trong lúc xem Carlotta Adams bắt chước dáng điệu cử chỉ, giọng nói của Jane Wilkinson giống không chê vào đâu được, tuy có phần mang tính giễu cợt, tôi thầm nghĩ, không biết những người bị cô mô phỏng cảm thấy thế nào? Liệu họ có khó chịu và tự ái khi thấy mình bị đưa ra làm trò cười cho công chúng không? Nếu tôi cũng bị cô Carlotta Adams đưa lên sân khấu để làm trò cười cho khán giả như thế, chắc chắn tôi sẽ rất tức giận, tất nhiên chỉ dám tức thầm trong bụng.
Đang nghĩ ngợi như thế, đột nhiên tôi nghe thấy một tiếng cười phá lên ở ngay hàng ghế phía sau. Ngoái đầu lại, tôi thấy người cười không phải ai khác mà chính là nhân vật đang bị Carlotta Adams đưa lên sân khấu để châm biếm: nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson! (Ngôi sao điện ảnh và sân khấu này bây giờ được mọi người gọi là "Huân tước phu nhân Jane Edgware").
Lập tức tôi thấy điều tôi thầm nghĩ lúc nãy là sai. Bị đưa lên sân khấu làm trò cười cho công chúng như vậy mà Jane Wilkinson không hể tức giận? Không hề tự ái đã đành, trái lại bà ta còn thích thú nhìn thấy mình được "nhại" một cách tài tình đến thế.
Mẩu hài kịch "nhại" mình vừa kết thúc, Jane Wilkinson lập tức đứng phắt dậy, Vỗ tay hết sức nồng nhiệt, rồi quay sang nói với người đàn ông cùng đi :
- Adams diễn giỏi quá!
Người đàn ông cùng đi với nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson (hoặc Huân tước phu nhân Edgware) là Bryan Martin, một ngôi sao điện ảnh và sân khấu trẻ tuổi, đẹp như thiên thần Hy Lạp. Tôi đã nhiều lần nhìn thấy anh ta biểu diễn, đa số trên màn ảnh, chỉ thỉnh thoảng mới trên sân khấu. Hai người đã từng đóng vai với nhau trong khá nhiều bộ phim.
Nghe bà bạn nói, Bryan Martin cười, đáp :
- Chị có vẻ thích thú lắm?
- Rất thích ấy chứ! Tôi không thể tưởng tượng có người bắt chước tôi giống đến như vậy!
° ° °
Khi nhớ lại những gì xảy ra tiếp theo vào buổi tối hôm đó, tôi ngạc nhiên thấy có nhiều sự trùng hợp kỳ lạ.
Ra khỏi rạp hát, Hercule Poirot và tôi đi ăn tối ở khách sạn Savoy sang trọng.
Khi ngồi vào bàn, tôi đưa mắt nhìn xung quanh, thấy cả nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson cũng đã ngồi ở đây và bàn bà ta ngay gần bàn chúng tôi. Cùng ngồi với Huân tước phu nhân, ngoài Bryan Martin còn có hai người nữa. Tôi vừa bấm nhẹ Poirot để anh chú ý thì thấy một cặp nam nữ nữa cũng đến ngồi vào chiếc bàn ngay gần đấy. Tôi cảm thấy khuôn mặt người phụ nữ quen quen nhưng chưa nhận ra là ai.
Bỗng tôi sực nhớ ra: chính là Carlotta Adams, cô nữ danh hài mà tôi vừa xem cô biểu diễn trong rạp hát! Bây giờ cô mặc tấm áo liền váy màu đen giản dị, nét mặt bình thản. Khuôn mặt của cô lúc biểu diễn linh hoạt bao nhiêu thì bây giờ thản nhiên bấy nhiêu, như thế đây là một người khác chứ không phải nghệ sĩ hài kịch nổi tiếng. Chính vì vậy lúc nãy tôi đã không kịp nhận ra ngay.
Tôi nói khẽ nhận xét của tôi với Poirot. Anh nghiêng cái đầu hình bánh rán nghe tôi nói, nhưng mắt vẫn nhìn hết chiếc bàn này đến chiếc bàn kia trong hai chiếc tôi vừa nói đến. Poirot nói :
- À, đấy là Huân tước phu nhân Edgware! Tôi đã nhiều lần xem bà ấy diễn, cả trong phim cả trên sân khấu. Quả là một phụ nữ xinh đẹp hiếm có.
- Và tài ba nữa chứ.
- Có thể.
- Anh không cho bà ta là diễn viên có tài hay sao?
- Tùy vai thôi. Nếu được giao vai chính, bà ta đóng tuyệt vời. Nhưng tôi không tin khi đóng vai phụ bà ta cũng đóng tốt như thế. Bà ta thuộc loại phụ nữ cứ phải là trung tâm của mọi thứ mới phát huy được hết tài năng.
Ngừng lại một chút để suy nghĩ, Poirot nói tiếp :
- Người như thế rất dễ gặp nguy hiểm.
Tôi ngạc nhiên hỏi :
- Nguy hiểm thế nào chẳng hạn?
- Người nào quá tự tin vào bản lĩnh của bản thân thì rất dễ chủ quan, không thấy được những hiểm nguy đang rình đón họ. Loại phụ nữ như bà Huân tước chỉ biết ngước mắt nhìn lên, chỉ tính chuyện trèo cao, sớm muộn sẽ bị ngã, và ngã rất đau cho mà xem!
Tôi bảo Poirot rằng tôi không bao giờ nghĩ đến chuyện đó. Tôi hỏi tiếp :
- Còn cô diễn viên hài kịch kia thì anh nhận xét thế nào?
- Carlotta Adams?. Nhưng anh định hỏi tôi về cái gì kia chứ?
- Anh đoán số phận cô ta có gì đặc biệt không?
- Hastings! Anh làm như tôi là thầy bói ấy!
- Thầy số thì là cái chắc. Tôi thấy anh đoán hậu vận người khác rất giỏi.
- Cảm ơn anh quá khen! Nhưng anh nên biết rằng trong mỗi con người chúng ta có những động lực bí hiểm mà bản thân chúng ta không hề ngờ tới. Chúng ta hay nhận định về người khác thông qua con người của bản thân chúng ta. Vì vậy trong mười lần đoán, chúng ta sai đến chín.
Tôi cười :
- Chúng ta, trừ Poirot!
- Không đâu. Cả Poirot cũng vậy. Hastings, anh đánh giá tôi cao quá đấy. Tôi không giỏi hơn ai đâu. Tôi chỉ hơn người ở một thứ, đó là hàng ria mép. Tôi tin rằng anh đi khắp London cũng không tìm thấy ai có bộ ria mép đẹp hơn bộ ria mép của Poirot.
- Công nhận! Vậy là anh không chịu phát biểu nhận xét gì về cô Carlotta Adams?
- Cô ấy là một nghệ sĩ. Còn có thể nói gì hơn được nữa?
- Anh có cho rằng cô ta cũng dễ gặp phải nguy hiểm giống như Huân tước phu nhân Edgware xinh đẹp kia không?
- Cạm bẫy luôn rình mò trên đường đi của mỗi chúng ta. Tuy nhiên theo tôi, Carlotta Adams có nhiều khả năng thoát hiểm. Vì hai lẽ: một là cô ta khôn khéo. Hai là, anh có nhận thấy không? Cô ta gốc Do Thái.
Về điểm này, quả bây giờ tôi mới nhận ra. Khuôn mặt Carlotta Adams đúng là có nhiều nét của người Do Thái.
Hercule Poirot nói tiếp :
- Tôi cảm thấy cô ta có nhiều triển vọng thành đạt. Tuy nhiên cô ta cần cảnh giác, có một vật cản có thể làm cô ta vấp ngã đấy.
- Vật cản? Cụ thể là gì?
- Tật quá coi trọng đồng tiền.
- Chúng ta ai chẳng coi trọng đồng tiền?
- Đúng vậy, nhưng chúng ta biết cân nhắc thận trọng trước khi quyết định một hành động, chứ không phải cứ thấy tiền là tối mắt, không còn suy nghĩ gì được nữa.
Thấy tôi cười, Poirot nói tiếp :
- Khoa tội phạm học bao gồm cả tâm lý học. Người thám tử không chỉ quan tâm đến hành vi của kẻ tội phạm mà còn tìm động cơ thúc đẩy y đến chỗ gây án. Anh vẫn nghe tôi nói đấy chứ, Hastings?
- Tôi vẫn nghe và nghe rất chăm chú.
Poirot nói tiếp :
- Khi anh với tôi cùng tiến hành điều tra một vụ án, anh chỉ quan tâm đến mặt vật thể của nó! Anh giục tôi lấy dấu vân tay, phân tích tàn thuốc lá và bảo tôi nằm bò ra mặt đất để nghiên cứu các dấu chân. Anh không hiểu rằng nếu tôi ngồi ngả người ra lưng ghế xa lông, lim dim đôi mắt, tôi sẽ dễ dàng khám phá ra vụ án hơn. Tôi quan sát bằng cặp mắt trong óc.
- Tôi thì ngược lại, nếu tôi ngả người ra lưng ghế xa lông, nhắm mắt lại thì tôi chỉ có thể làm được một việc duy nhất, hẳn anh thừa biết đó là việc gì rồi.
- Tôi hiểu chứ. Nhưng đến một lúc nào đấy, anh sẽ thấy bộ óc anh bắt đầu khởi động và cơn buồn ngủ biến mất. Phải huy động chất xám, Hastings! Chỉ cái chất xám ấy mới có khả năng xua tan làn sương mù và làm lộ ra sự thật.
Giống như mọi khi, hễ thấy Poirot nói huyên thuyên về chất xám này nọ là tôi không buồn nghe nữa. Tôi nhìn sang bàn bên cạnh. Đợi Poirot nói xong, tôi đùa :
- Poirot, anh đã làm cho một người đẹp mê anh rồi đấy. Huân tưốc phu nhân Edgware cứ luôn đưa mắt sang nhìn anh.
- Đó là do bà ta thích hàng ria mép của tôi.
Vừa nói anh vừa kín đáo sờ vào ria mép. Tôi khẽ reo lên :
- Tôi nói quả không sai! Người đẹp đã đứng dậy và đang đi về phía chúng ta.
Đúng thế, Huân tước phu nhân Edgware, tức nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson, đang tiến lại phía hai chúng tôi. Poirot đứng dậy lịch sự cúi chào. Tôi cũng làm như vậy.
Nữ nghệ sĩ xinh đẹp cất giọng du dương nói :
- Ông là Hercule Poirot phải không ạ?
- Vâng, thưa phu nhân.
- Thưa ông Poirot, tôi có một việc rất cần nhờ ông giúp.
- Tôi xin nghe. Mời phu nhân ngồi xuống đây.
- Nhưng tôi không muốn nói ở đây. Mời ông lên phòng của tôi, được không ạ?
Ngôi sao điện ảnh Bryan Martin đã bước đến bà bạn, nói giọng năn nỉ:
- Để sau bữa ăn, Jane! Bây giờ chúng ta mới bắt đầu ăn. Mà ông Poirot cũng thế.
Nhưng Jane Wilkinson không thuộc loại người dễ bị ai lái đi chệch với hướng bà ta đã dự định.
- Có gì khó đâu, Bryan? Anh bảo họ chuyển bữa ăn lên phòng tôi... Ta sẽ ăn trên đó.
Bryan cau mặt lắc đầu, bực dọc bỏ đi. Nhưng Jane Wilkinson bước theo, tiếp tục thuyết phục. Trước thái độ kiên quyết của Jane Wilkinson, cuối cùng Bryan Martin đành nhượng bộ, chỉ nhún vai vẻ miễn cưỡng.
Trong lục họ nói chuyện với nhau, hai hoặc ba lần Jane Wilkinson liếc sang nhìn nữ danh hài Carlotta Adams, chắc bà ta nói đến cô ta.
Sau đó Jane Wilkinson quay lại chỗ chúng tôi :
- Ông lên phòng tôi chứ?
Không cần chúng tôi đồng ý hay không, bà ta kéo tuột hai chúng tôi đi, miệng vẫn tiếp tục nói :
- Hôm nay tôi gặp may, thưa ông Poirot. Thế nào lại gặp ông ở đây! Vừa nhìn thấy ông, tôi đã nghĩ ngay rằng không biết tôi phải tạ ơn vị thánh thần nào đã run rủi ông đến đây tối nay để tôi được gặp?
Bà ta dừng lại để nói với nhân viên giữ thang máy :
- Tầng ba!
Poirot nói :
- Nếu như tôi có thể giúp gì được phu nhân...
- Chắc chắn ông giúp được. Tôi nghe nói ông là một thám tử tài ba hiếm thấy.
Lên đến tầng ba, Jane Wilkinson dẫn chúng tôi vào một trong những phòng sang trọng nhất của khách sạn Savoy.
Quăng tấm khăn choàng vai bằng lông hải cẩu trắng muốt xuống một chiếc ghế tựa rồi ném chiếc xắc tay nạm đá quý lên mặt bàn, bà nữ nghệ sĩ xinh đẹp gieo mình xuống ghế bành, nói ngay :
- Thưa ông Poirot, tôi rất cần thoát khỏi ông chồng tôi, thoát bằng bất cứ cách nào!
II. Bữa ăn tối Sau một giây sửng sốt, Poirot đáp :
- Thưa phu nhân, việc giúp một phụ nữ thoát khỏi ông chồng không nằm trong phạm vi nghề nghiệp của tôi.
- Tôi không nghĩ thế.
- Xin phu nhân nhờ một luật sư thì hơn.
- Không đời nào! Tôi đã gặp vô số luật sư, luật gia, có người thành thực, có kẻ dối trá, vậy mà không ai cho tôi được một lời khuyên hữu ích. Họ chỉ biết chúi mũi vào đống hồ sơ, họ không hiểu tí gì về thực tế ngoài đời.
- Và phu nhân cho rằng tôi hiểu?
Người đẹp cười :
- Tôi cảm thấy ông là người thấu hiểu thực tế.
Poirot nói :
- Đúng, tôi là người thông minh, việc gì phải chối cái sự thật đó? Nhưng việc phu nhân yêu cầu không nằm trong phạm vi ưa thích của tôi.
- Nhưng đó lại là vấn đề tôi rất cần giải quyết. Một vấn đề cực kỳ phức tạp, mà ông thì là người không ngại khó khăn.
- Xin phu nhân cho phép tôi đánh giá cao sự tinh mắt của phu nhân. Nhưng tôi nhắc lại, không bao giờ tôi nhận tiến hành một cuộc điều tra nhằm mục đích ly hôn. Loại công việc đó làm tôi ghê tởm.
- Tôi không yêu cầu ông dò xét chồng tôi. Tôi chỉ cần thoát khỏi ông ấy và tôi van ông hãy cho tôi một lời khuyên: tôi phải làm cách nào để thoát được ông ấy?
Poirot suy nghĩ một chút rồi nói, giọng đã nhẹ nhàng hơn :
- Vậy phu nhân cho biết lý do muốn "thoát khỏi ông chồng"?
Huân tước phu nhân Edgware nói luôn, không chút ngập ngừng :
- Vì tôi muốn kết hôn với người khác. Chỉ có một lý do ấy thôi.
- Phu nhân không thể xin ly hôn một cách bình thường hay sao?
- Ông chưa biết tính chồng tôi đấy, thưa ông Poirot. Ông ấy... Tôi biết nói thế nào nhỉ? Tính ông Edgware rất kỳ cục... Hẳn ông chưa biết bà vợ đầu của ông ấy đã phải trốn khỏi nhà, bỏ cả đứa con mới ba tháng tuổi chứ gì? Vậy mà ông ta vẫn kiên quyết không chịu ly hôn, kết quả là bà ta chết tại một nơi nào đó ở nước ngoài. Chính vì thế ông ấy mới lấy tôi. Nhưng chỉ sau ít ngày chung sống, tôi đã thấy không muốn nhìn thấy mặt ông ấy nữa. Ông Edgware làm tôi sợ. Tôi bèn bỏ sang sống bên Mỹ. Tôi không đưa ra được lý do hợp lý nào để xin ly hôn với ông ấy và ông ấy cũng không đời nào chịu chấp nhận ly hôn. Ồng ấy là con người không thăng bằng, tôi cho rằng...
- Tại một số bang bên Mỹ, luật pháp sẽ cho phép bà ly hôn không cần chồng đồng ý.
- Đúng thế. Nhưng sự ly hôn ấy không có giá trị chút nào ở nước Anh, mà tôi lại muốn kết hôn và định cư hẳn ở nước Anh.
- Người bà định kết hôn là ai?
- Công tước Merton.
Tôi sửng sốt. Công tước Merton nổi tiếng là nỗi tuyệt vọng của mọi bà mẹ có con gái muốn gả chồng. Ông ta là một chàng trai sùng đạo và cứng nhắc, sống hết sức khắc khổ và nghe theo mẹ răm rắp, không bao giờ dám làm gì trái ý bà, một Quận chúa góa chồng và giầu có. Nghe nói Merton có xu hướng nghệ sĩ và mải mê sưu tầm đồ sứ Trung Hoa. Còn có lời đồn ông ta rất ghét nữ giới.
Jane Wilkinson nói thêm, giọng tình cảm :
- Hai chúng tôi yêu nhau! Chưa bao giờ tôi gặp một người đàn ông đáng mến đến thế. Và lâu đài Merton đẹp tuyệt vời!.. Cưới xong, tôi sẽ bỏ nghệ thuật. Tôi không còn yêu sân khấu chút nào nữa.
Poirot lạnh lùng nói :
- Vậy ra Huân tước Edgware là chướng ngại vật cản trở phu nhân trên con đường dẫn đến niềm hạnh phúc đầy thơ mộng ấy.
- Đúng thế. Vậy là ông đã thấy nỗi khó khăn của tôi. Giá như chúng tôi sống bên Chicago thì gạt đi chướng ngại vật ấy chẳng khó khăn gì, nhưng chúng tôi lại sống ở nước Anh. Tại đây không thể thuê bọn giết người chuyên nghiệp, đúng vậy không, thưa ông?
- Thưa phu nhân, tại đây chúng ta công nhận mọi con người đều có quyền sống.
- Hiện còn chưa biết điều công nhận đó tốt hay xấu đấy, thưa ông Poirot. Đất nước của các ông có loại bỏ một số con rốì ********* cũng không trở nên tồi tệ hơn đâu. Còn về Huân tước Edgware thì tôi xin khẳng định với ông rằng ông ấy có chết nhân loại cũng không thiệt thòi gì.
Có tiếng gõ cửa, người phục vụ bưng khay thức ăn vào. Jane Wilkinson vẫn nói tiếp, không cần e dè là có người lạ.
- Nhưng tôi có đòi ông giết ông ấy đâu, ông Poirot?
- Cảm ơn phu nhân.
- Tôi chỉ nhờ ông gặp chồng tôi, nói cách nào để ông Huân tước hiểu ra và chấp nhận ly hôn. Tôi tin rằng chỉ cần ông chịu khó suy nghĩ một chút, ông sẽ tìm ra cách nói, thưa ông Poirot.
Người đẹp mở to đôi mắt xanh biếc, dịu dàng nói :
- Ông không muốn thấy tôi hạnh phúc hay sao?
Poirot thận trọng đáp :
- Tôi muốn thấy tất cả mọi người hạnh phúc!
- Tất nhiên rồi, nhưng ở đây không phải tất cả. Lúc này tôi chỉ quan tâm đến một mình tôi... Ông thấy thế là ích kỷ chứ gì? Không đâu! Chỉ là tôi không chịu nổi một ngày nào đó trở thành kẻ bất hạnh... Nếu Huân tước Edgware không chịu ly hôn... hoặc chết, tôi sẽ phải chịu một cuộc đời khốn khổ.
Bà ta trầm ngâm nói tiếp :
- Tốt nhất là ông ấy chết... Nếu vậy tôi sẽ không bao giờ còn phải bận tâm chuyện gì nữa.
Nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson nhìn Poirot rồi đứng lên khi nghe thấy tiếng chân ngoài hành lang. Bà ta nói tiếp :
- Ông nhận giúp tôi chứ, ông Poirot? Nếu không...
- Nếu không thì sao, thưa phu nhân?
- Thì tôi sẽ lên taxi, đến nhà ông ấy và tự tay giết ông ấy! - Jane Wilkinson vừa cười khúc khích vừa nói.
Bà ta bước sang gian bên cạnh đúng lúc ngôi sao điện ảnh Bryan Martin dẫn khách vào. Đó là nữ danh hài Carlotta Adams, bạn trai của cô và thêm hai người lúc nãy ngồi cùng bàn với bà Wilkinson nữa. Người ta giới thiệu hai người đó với chúng tôi, đó là ông và bà Widburn.
Bryan Martin hỏi :
- Jane đâu? Tôi muốn nói cho chị ấy biết việc chị ấy giao cho tôi đã tiến triển đến đâu.
Jane Wilkinson bước ở gian bên cạnh ra, đứng lại giữa khung cửa, tay cầm thỏi son môi, reo lên mừng rỡ :
- Cô ấy đây rồi! Tuyệt vời! Cô Adams, xem cô biểu diễn tôi phục quá và tôi rất muốn được làm quen với cô. Mời cô sang gian bên này, ta có thể trò chuyện với nhau trong lúc tôi thoa thêm chút phấn.
Carlotta Adams theo Jane Wilkinson sang gian bên. Còn Bryan Martin ở lại gian ngoài, anh ta gieo mình xuống chiếc ghế xa-lông nệm.
- Ông Poirot, vậy là ông đã rơi vào tay chị bạn tôi rồi phải không? Jane đã thuyết phục được ông nhận lời chiến đấu bên chiến tuyến của chị ấy chứ gì? Ông đầu hàng ngay như thế là biết điều. Jane là người không bao giờ hiểu được chữ "không".
- Vậy ra chưa ai từ chối được bà ấy điều gì bao giờ?
Chàng ngôi sao điện ảnh trẻ tuổi và đẹp trai như thiên thần châm điếu thuốc lá rồi nói :
- Jane là một phụ nữ tính khí hết sức lạ lùng. Chị ấy không coi trọng bất cứ cái gì và bất cứ ai. Đốì với chị ấy chỉ có một thứ duy nhất tồn tại trên đời, đó là ý muốn của chị ấy.
Anh ta cười, nói tiếp :
- Jane sẵn sàng giết bất cứ ai làm vướng chân chị ấy... và nếu bị bắt quả tang và bị kết án, chị ấy cũng không coi đó là điều bất hạnh gì quá lớn. Jane không thèm làm gì để giấu kín tội ác chị ấy gây ra!..
Poirot tò mò nhìn Bryan Martin rồi hỏi :
- Vậy ra ông hiểu rất rõ bà Huân tước?
- Đáng buồn là lại đúng như thế!..
Rồi quay sang hai vợ chồng Widburn, anh ta hỏi :
- Ông bà đồng ý với nhận định của tôi chứ?
Bà Widburn gật đầu :
- Chị Jane quả là con người bướng bỉnh, đã muốn gì là quyết làm bằng được, không chịu nhịn bao giờ. Nhưng nói cho cùng...
Đúng lúc ấy Jane Wilkinson ở gian bên cạnh bước ra, theo sau là nữ danh hài Carlotta Adams. Bà ta đã trang điểm lại hoàn toàn, nhưng tôi thấy bà ta không đẹp thêm được chút nào, có lẽ vì bản thân bà đã quá đẹp, mọi phấn sáp đều bất lực, không thể tăng thêm gì.
Bữa ăn tối diễn ra vui vẻ, nhưng tôi vẫn cảm thấy có thứ gì đó lởn vởn trong không trung mà tôi chưa nhận ra là thứ gì.
Tôi không nghĩ rằng thứ đó toát ra từ con người bà Huân tước. Chỉ cần một ý tưởng duy nhất là đủ chiếm lĩnh toàn bộ trí óc bà ta, và bây giờ gặp được Poirot để nói với anh bạn tôi điều bà muốn nói, là đủ làm bà ta vui vẻ rồi. Tôi thầm nghĩ, bà ta mời nữ danh hài Carlotta Adams dự bữa ăn tối hoàn toàn chỉ do thích thú nhất thời khi nhìn thấy cô ấy bắt chước cử chỉ dáng điệu và giọng nói của bà ta quá tài tình.
Nhưng cái cảm giác lởn vởn kia do đâu? Bởi tôi cảm thấy trong cái không khí có vẻ tươi vui này dường như vẫn lẩn quất một thứ gì u uất rất tinh vi.
Tôi thử quan sát từng người đang có mặt trong phòng khách sạn sang trọng này xem ai có gì khác thường không.
Phải chăng Bryan Martin? Anh chàng ngôi sao điện ảnh mới nổi này ăn nói điệu bộ, kiểu cách một cách hết sức giả tạo. Phải chăng do anh ta đã quen đóng vai trên màn ảnh? Vì nhiều diễn viên có cái tật đưa cả những dáng điệu cử chỉ trên màn ảnh vào cuộc sống thường ngày, và không còn lúc nào họ sống đúng là họ thật nữa?
Nữ danh hài Carlotta Adams thì lúc này hoàn toàn thoải mái, tự nhiên. Bây giờ có dịp quan sát cô ngay gần, tôi thấy cô là một phụ nữ điềm tĩnh, khiêm tốn và có giọng nói du dương. Cô có duyên, nhưng là thứ duyên nhạt nhẽo của một con người sống quá tầm thường, đơn giản. Nhan sắc của cô đã không xuất sắc gì, mà còn có những nét xấu. Nếu gặp cô ăn mặc bình thường đi ngoài phô, chắc ít người nhận ra đó chính là cô diễn viên thông minh, hóm hỉnh và duyên dáng luôn gây cho khán giả những chuỗi cười sảng khoái.
Khi nghe Jane Wilkinson ca ngợi, Adams có vẻ thích thú ra mặt. Nhưng đột nhiên tôi nhận thấy lúc bà Huân tước quay sang nói chuyện với Poirot, Carlotta Adams lộ ngay vẻ khó chịu. Hay đó là thói ghen ghét mang tính nghề nghiệp? Nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson đã lên đến đỉnh cao vinh quang trong khi Carlotta Adaras mới chỉ đạt được một số thành công nhỏ nhoi trên con đường nghệ thuật...
Tôi chuyển sang quan sát ba thực khách còn lại. Biết nói gì về hai ông bà Widburn? Ông chồng thấp bé loắt choắt, còn bà vợ cao lớn, tóc vàng óng và kiêu kỳ ra mặt. Họ có vẻ thuộc đám nhà giầu, thích tỏ ra am hiểu nghệ thuật, luôn đưa ra những nhận xét này nọ về điện ảnh và sân khấu. Do một thời gian dài sống xa nước Anh và không biết những tiết mục sân khấu nào hiện đang trình diễn ở London nên tôi đành chỉ ngồi nghe.
Nhân vật cuối cùng là anh chàng tháp tùng Carlotta Adams. Đó là một chàng trai mặt tròn, đỏ ửng. Thoạt đầu tôi đã thấy ngay anh ta ăn lấy ăn để, và quả thật trong bữa ăn anh ta nốc khá nhiều rượu vang.
Trong nửa đầu của bữa ăn, anh ta giữ vẻ mặt rầu rĩ, cau có của một người bị lép vế. Cuối bữa, xem chừng đã no nê, anh ta mới tâm sự với tôi :
- Chắc ông bạn hiểu được nỗi khổ tâm của tôi chứ? Khi bị một phụ nữ liên tục trách móc và từ chối mọi đề xuất của mình mà mình không dám phản bác... Ông bạn thấy ở đây rồì đấy: cô ấy sống nghiêm túc một trăm phần trăm... Đúng là con gái gia đình gia giáo!.. Ông thấy tôi rơi vào tình trạng nào rồi chứ?
- Lúc nãy ông bảo ông không giầu có gì.
- Đúng thế. Tôi phải mượn tiền ông thợ may của tôi để có thể chi cho buổi tối hôm nay đấy. Thợ may nhưng rất khá nhé. Chuyên cho tôi vay tiền suốt bao nhiêu năm nay rồi. Mà tôi chưa biêt tên ông bạn là gì đấy?
- Hastings.
- Thật thế sao? Ôi, vậy mà tôi cứ suồng sã ăn nói, hệt như với cậu bạn thân của tôi, cậu Spencer Jones ấy! Chà, cái cậu Spencer Jones ấy thân với tôi lắm nhé. Lần cuối cùng gặp cậu ấy, tôi đã lột của cậu ấy năm bảng. Ông muốn biết quan niệm của tôi về người đời không? Tất cả đều giống hệt nhau và nếu chúng ta là một lũ người Hoa thì chúng ta sẽ chẳng phân biệt được ai vào với ai đâu.
Anh ta lắc đầu buồn bã, tu một cốc rượu vang rồi nói tiếp :
- Dù sao cũng không ai bảo tôi là một thằng da đen!
Nghĩ ra được câu nói ấy, anh ta cười khoái trá rồi nói tiếp :
- Ông bạn thân mến ạ, ta nên nhìn đời bằng cặp mắt lạc quan. Sau này, đến tuổi bảy mươi nhăm hoặc tám mươi, tôi sẽ rất giầu. Chẳng là lúc đó ông chú tôi đã chết và tôi có thừa tiền để trả hết nợ cho ông thợ may.
Anh ta cười, nghĩ đến cái triển vọng ấy. Rõ ràng anh ta say khướt nhưng về bản chất anh ta là con người dễ mến.
Carlotta Adams liếc nhanh theo dõi anh ta, và sau một lần liếc nhanh như thế, cô ta đứng lên.
Nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson nói :
- Cảm ơn cô Adams đã vui lòng đến thăm tận nơi tôi ở. Tôi rất thích những cuộc gặp gỡ hoàn toàn ngẫu nhiên như thế này.
Carlotta Adams lạnh nhạt đáp :
- Tôi thì không. Trước khi làm việc gì tôi cũng suy tính cẩn thận. Nhờ đó tôi tránh được rất nhiều phiền toái.
Jane Wilkinson lịch sự đáp :
- Nhưng phải công nhận cô đạt được thành công là xứng đáng. Chưa bao giờ tôi được cười thoải mái như tối nay, lúc xem cô biểu diễn.
Mặt cô nữ danh hài hơi rạng rỡ lên đôi chút :
- Cảm ơn phu nhân! Tôi thuộc số diễn viên mới vào nghề, rất cần người khích lệ.
Bạn trai của cô nói giọng lè nhè :
- Em chúc mọi người ngủ ngon rồi ta về. Hãy hãy cảm ơn dì Jane về bữa ăn tối tuyệt ngon này đi.
Ra đến cửa, anh ta vấp suýt ngã. Carlotta Adams vội bước nhanh để theo kịp anh ta.
Bà Jane Wilkinson nhún vai :
- Cậu ta là ai mà dám gọi tôi là "dì Jane"? Cậu ta vào đây lúc nào mà tôi không để ý thấy đấy.
Bà Widburn nói :
- Quan tâm làm gì chuyện ấy, chị bạn thân mến?
Cậu ta chỉ là một diễn viên trẻ, mới vào nghề. Tôi nghe nói cậu ta có nhiều triển vọng đấy. Thật đáng buồn khi nhìn thấy những mầm non như thế mà chưa chi đã sắp thui chột. Thôi muộn rồi, hai vợ chồng tôi cũng xin cáo lui thôi.
Hai ông bà Widburn đứng dậy, chào rồi đi ra phía cửa. Ngôi sao điện ảnh Bryan Martin theo chân tiễn họ.
- Thế nào, ông Poirot?
Poirot cười, nói với nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson :
- Bà hỏi thế nghĩa là sao, thưa Huân tước phu nhân?
- Xin ông đừng gọi tôi như thế. Hãy để tôi quên hai chữ "Huân tước" ấy đi, nếu ông không muốn tôi coi ông là người nhẫn tâm nhất châu Âu.
- Nhưng tôi không phải người nhẫn tâm.
Theo tôi, Poirot đã nốc khá nhiều rượu, thậm chí quá nhiều.
- Thế là ta đã thỏa thuận với nhau, thưa ông Poirot! Ông sẽ đến gặp chồng tôi và thuyết phục ông ấy làm theo yêu cầu của tôi chứ?
Poirot đáp theo cách không hứa hẹn gì hết :
- Vâng, tôi sẽ đến gặp ông ấy.
- Và nếu ông Edgware không chịu nghe, mà tôi đoán trước là sẽ như thế, ông sẽ nghĩ ra một biện pháp khôn ngoan nào đó chứ? Ông nổi tiếng là người tốt bụng nhất nước Anh kia mà?
- Thưa phu nhân, khi khen tôi thông minh, phu nhân viện ra cả châu Âu, nhưng khi khen tôi tốt bụng, phu nhân chỉ viện ra mỗi nước Anh.
- Nêu ông thành công, tôi xin công bố với mọi người ông là người giỏi giang nhất vũ trụ!
- Tôi chưa hứa hẹn gì hết. Nhưng vì mục đích nghiên cứu tâm lý, tôi sẽ tìm cách gặp ông Huân tước cho bằng được.
- Đúng vậy! Ông hãy "tâm - phân" ông ấy! Sẽ chỉ tốt cho ông ấy thôi. Cái chính là ông hãy đem về cho tôi một kết quả mỹ mãn! Tôi đang yêu, thưa ông Poirot!
Cặp mắt mơ màng, bà ta nói thêm :
- Ôi, nếu tôi công bố lễ thành hôn với Công tước Merton hẳn mọi người sẽ sửng sốt đến chừng nào!
III. Người đàn ông có chiếc răng bịt vàngVài ngày sau, trong lúc tôi ngối ăn bữa trưa với anh bạn Poirot, anh ta chìa cho tôi bức thư anh vừa nhận được.
- Anh nghĩ sao về bức thư này, anh bạn?
Bức thư của Huân tước Edgware. Bằng lời lẽ vắn tắt và khô khan, ông Huân tước, chồng bà Jane Wilkinson, hẹn Poirot đến gặp ông ta vào mười một giờ sáng mai.
Tôi hơi ngạc nhiên. Tôi không ngờ Poirot lại giữ lời hứa với nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson.
- Không phải chỉ vì hơi men đâu, anh bạn ạ!
- Tôi không hề cho rằng vì anh nốc rượu.
- Có đấy... Tôi biết trong đáy lòng, anh thầm nghĩ: chỉ vì nể bà chủ nhà mời ăn một bữa ngon và thịnh soạn mà Poirot tội nghiệp đã hứa một điều cậu ta hoàn toàn không muốn thực hiện... Hastings thân mến, Poirot đã hứa điều gì, điều đó là thiêng liêng.
Khi nói câu đó, Poirot ưỡn ngực kiêu hãnh.
Tôi vội cãi :
- Tất nhiên tôi không nghi ngờ điều đó chút nào. Tôi chỉ lo tối hôm ấy anh hơi... nói thế nào nhĩ... hơi mềm lòng một chút...
- Mình không có thói để ai làm "mềm lòng" đâu. Thứ rượu vang hảo hạng hay người phụ nữ đẹp nhất trên đời đều không thể tác động gì đến Hercule Poirot!
- Hay anh quan tâm đến những mưu đồ về hôn nhân của Jane Wilkinson?
- Không hẳn. Mốì tình thơ mộng theo kiểu bà ta nói thật ra chỉ là một tham vọng mà bà ta nhất quyết đạt tới. Nếu Công tước Merton không có tước vị và tiền bạc thì đã không thể hút được bà ta. Điều làm tôi quan tâm, Hastings ạ, chính là khía cạnh tâm lý. Tôi muốn nghiên cứu các kiểu tính cách con người, và tôi cho rằng đây là một dịp rất tốt để quan sát tính cách của Huân tước Edgware.
- Anh có hy vọng sẽ thành công trong sứ mệnh này không?
- Sao lại không? Mỗi chúng ta đều có một chỗ yếu nào đó. Nếu như vấn đề này làm tôi quan tâm về mặt tâm lý thì đồng thời tôi cũng cố để thành công về điều người ta nhờ cậy mình. Tôi rất thích thử thách trí thông minh của tôi.
- Vậy sáng mai ta đến đại lộ Regent Gate chứ?
- Sao lại "ta"?
Mắt Poirot trợn lên, khiến khuôn mặt anh ta trông thật hài hước.
- Vậy lần này anh định bỏ rơi tôi hay sao, Poirot? Mọi lần anh đều cho tôi đi theo kia mà?
- Nếu là một vụ án mạng, hẳn anh sẽ thấy thú vị. Nhưng đây lại là một vụ xích mích giữa hai vợ chồng thuộc tầng lớp thượng lưu.
- Anh lập luận thế nào cũng vô ích, Poirot. Mai tôi cứ bám theo anh.
Anh bạn tôi cười và đúng lúc đó người đầy tớ vào báo anh có khách, một nhà quý tộc.
Chúng tôi rất ngạc nhiên khi thấy người khách lại chính là ngôi sao điện ảnh Bryan Martin.
Dưới ánh sáng ban ngày trông anh ta có vẻ già dặn hơn tối hôm trước, vẫn rất đẹp trai, nhưng một thứ đẹp đã phần nào bị tàn phá. Và tôi nhận thấy dáng vẻ Bryan Martin có vẻ bồn chồn, khiến tôi nghi anh ta vừa dùng chất ma túy.
Bryan Martin nói giọng bình thản :
- Chào ông Pcirot! Ông đang bận gì không đấy?
- Hiện giờ thì tôi không có việc gì gấp.
- Thật chứ? Tôi đang lo Sở Cảnh sát vừa mời ông tham gia,điều tra một vụ án nào đấy.
- Không, lúc này tôi hoàn toàn rảnh rỗi.
- Vậy thì tốt. Nếu thế tôi xin ông nghe cho tôi một câu chuyện.
- Vậy ra ông có điều muốn hỏi ý kiến tôi?
- Nói thế cũng được nhưng có lẽ chưa đúng hẳn.
Anh ta cười và tiếng cười của anh ta nghe cayđắng. Poirot mời anh ta ngồi xuống chiếc ghế đối diện với chúng tôi.
Poirot nói :
- Chúng tôi xin nghe, thưa ông.
Bryan Martin có vẻ ngần ngại.
- Phiền một nỗi là câu chuyện hơi dài, lúc này tôi không thể kể toàn bộ như tôi mong muốn. Câu chuyện của tôi khởi đầu từ bên Mỹ...
- Bên Mỹ?
- Vâng. Hôm đó tôi đang ngồi trên tầu hỏa, chợt nhìn thấy một người đàn ông thấp bé, xấu xí, râu ria cạo nhẵn nhụi, đeo kính, có một chiếc răng bịt vàng...
- Răng bịt vàng?
- Đúng thế. Xin ông nhớ cho chi tiết này.
Poirot gật đầu :
- Tôi đã bắt đầu hiểu. Mời ông kể tiếp.
- Như tôi vừa nói, tôi nhìn thấy người đó trên chuyến tầu hỏa đi New York. Ba tháng sau, trong một dịp lưu lại ở thành phố Los Angeles, tôi lại nhìn thấy người có cái răng vàng đó. Lần gặp thứ hai này khiến tôi chú ý.
- Sau đó thì sao?
- Một tháng sau nữa, tôi được gọi đến thành phố Seattle. Vừa đến nơi, tôi lại nhìn thấy người đàn ông có chiếc răng vàng kia, nhưng lần này y để râu.
- Chà, lạ đấy!
- Đúng thế! Lần đầu nhìn thấy y, tôi chưa quan tâm lắm, nhưng khi nhìn thấy y lần thứ hai ở Los Angeles không có bộ râu, rồi lần thứ ba ở thành phố Chicago lại có hàng ria mép và lông mày hóa trang, tôi bắt đầu chú ý đặc biệt đến y. Không còn nghi ngờ gì nữa, tôi bị theo dõi. Thế rồi bất cứ đi đến đâu, tôi cũng nhìn thấy y, mỗi lúc y lại thay đổi cách hóa trang. Nhưng vì y có chiếc răng vàng nên lần nào tôi cũng nhận ra.
- Ông có bắt chuyện với người đàn ông đó và hỏi xem õng ta bám theo ông để làm gì không?
Bryan Martin ngập ngừng rồi nói :
- Không. Đã vài lần tôi định hỏi nhưng rồi lại thôi, tôi nghĩ không nên để y biết tôi đã nhận thấy y theo dõi tôi. Tôi sợ nếu y biết, người ta sẽ thấy y bằng một người khác mà tôi hoàn toàn không nghi ngờ.
- Đúng thế, thí dụ một người không có chiếc răng vàng dễ nhận kia... Thưa ông Martin, vừa rồi ông có nói đến hai chữ "người ta"... Ông định ám chỉ ai vậy?
- Tôi chỉ cảm thấy có ai đó đứng đàng sau y, nhưng cụ thể là ai thì tôi chưa biết.
- Nhưng ông có nghi ngờ ai không?
Bryan Martin ngập ngừng một chút rồi đáp :
- Tôi chỉ có một phỏng đoán mơ hồ. Chuyện này liên quan đến một sự việc ngẫu nhiên xảy ra tại London cách đây hai năm, một sự việc nhỏ thôi nhưng lại khó quên. Tôi đã thoáng nghĩ hay việc theo dõi này có liên quan đến sự việc ngẫu nhiên kia, nhưng tôi không tìm thấy có mối liên quan nào giữa hai việc.
- Có thể tôi sẽ tìm ra được.
Bryan Martin lại lộ vẻ lúng túng.
- Rất tiếc là tôi chưa thể kể hết ra với ông... ít nhất cũng lúc này. Tôi hy vọng sau đây vài ngày tôi sẽ được phép kể.
Trước cặp mắt dò hỏi của Poirot, Bryan Martin nói thêm :
- Ông hiểu cho... trong câu chuyện này có dính đến một cô gái.
- Ra thế! Một cô gái người Anh?
- Tại sao ông lại đoán cô ta là người Anh?
- Đơn giản thôi. Ông bảo lúc này chưa được phép kể hết ra, nhưng có thể sẽ được phép sau đây vài ngày. Có nghĩa cô ta đang ở Anh và vẫn ở nước Anh trong khi con người bí hiểm kia bám theo ông. Nếu thời gian đó cô ta ở Mỹ thì ông hoàn toàn có thể gặp trực tiếp để hỏi về điều bí hiểm kia. Bởi cô ta đã sống ở Anh một năm rưỡi nay cho nên tôi kết luận có nhiều khả năng cô ta quốc tịch Anh. Tôi suy luận như thế có đúng với sự thật hay không?
- Tôi chịu ông thông minh, thưa ông Poirot. Nếu cô ấy cho phép tôi kể ra với ông, ông có bằng lòng giúp tôi không?
Poirot im lặng suy nghĩ một lát rồi hỏi :
- Tại sao ông đến gặp tôi trong khi chưa được cô ấy cho phép?
Bryan Martin đắn đo một giây đồng hồ rồi đáp :
- Tôi nghĩ... tôi tính nếu được ông nhận lời giúp tôi sẽ dễ thuyết phục cô ấy hơn. Bởi khi đó tôi sẽ hoàn toàn không cần thiết phải cho ai khác biết sự việc này...
Poirot điềm đạm nói :
- Cái đó còn tùy.
- Tùy sao?
- Nếu điều ông nhờ giúp không dính đến một vụ án mạng...
- Không đâu! Không có chuyện ấy đâu!
- Nhưng rất có thể ông không biết...
- Bất cứ trường hợp nào, tôi cũng tin vào ông, thưa ông Poirot. Ông bằng lòng giúp tôi chứ?
- Tôi nhận lời.
Poirot im lặng một lúc rồi nói tiếp :
- Ông cho tôi biết, người đàn ông bám theo ông trạc bao nhiêu tuổi?
- Chỉ khoảng ba mươi.
- Chà, vụ này xem chừng lý thú đấy!
Tôi nhìn anh bạn thám tử. Bryan Martin cũng nhìn anh ta giống như tôi. Cả tôi và anh ta đều không còn hiểu được dòng suy nghĩ của Poirot ra sao nữa.
Poirot lẩm bẩm :
- Chà, câu chuyện đã thành ra cực kỳ lý thú rồi.
Bryan Martin nói thêm :
- Y có thể nhiều tuổi hơn tôi phỏng đoán.
- Không, ước đoán của ông chính xác đấy, thưa ông Martin. Và câu chuyện của ông trở nên vô cùng lãng mạn.
Những câu nói khó hiểu của Poirot làm hai chúng tôi sửng sốt. Sau một lúc im lặng, Bryan Martin chuyển sang một đề tài khác :
- Cuộc gặp gỡ tối hôm qua quả là lý thú, ông công nhận không? Jane Wilkinson đúng là người phụ nữ độc đoán và tàn bạo nhất trên thế gian này.
Poirot mỉm cười nói :
- Tôi biết bà ta muốn gì rồi.
- Đúng, và bà ta nhất định đạt được điều đó.
Poirot bác lại :
- Rất khó cưỡng lại ý thích của một phụ nữ đẹp. Giá như bà ta mũi khoằm, nước da xám ngoét và mái tóc nhờn như bôi dầu thì lại khác.
Bryan Martin công nhận :
- Đúng thế. Xin nói thêm rằng tôi rất không muốn thân thiết với bà ta nhưng không nổi... Hơn nữa, tôi không tin bà ta phải chịu trách nhiệm về mọi hành vi của bà ta. Nhiều khi bà ta làm mà không hiểu việc mình làm.
- Tôi thì cho rằng bà ta rất hiểu. Đó là một con người đầu óc vô cùng thực tế.
- Tôi công nhận. Khi đụng đến quyền lợi của bà ta thì Jane Wilkinson không kiêng nể gì hết! Câu vừa rồi tôi nói chỉ về khía cạnh lương tâm của bà ta thôi. Trong quan niệm của Jane, không có sự phân biệt giữa thiện và ác, giữa đạo đức và vô đạo đức.
- Tôi nhớ là tối hôm qua ông cũng đã đưa ra nhận định như vậy, khi chúng ta nói đến chuyện án mạng.
- Đúng thế. Và nếu nghe thấy Jane vừa gây ra một vụ án mạng nào đó, tôi sẽ không ngạc nhiên chút nào.
Poirot trầm ngâm nói :
- Có vẻ ông rất hiểu bà Jane Wilkinson. Ông luôn đóng đôi với bà ấy chứ?
- Vâng. Và tôi luôn hình dung Jane sắp giết một ai đó.
- Trong một cơn giận dữ nào đó khiến bà ấy mất tự chủ?
- Không đâu. Jane sẽ giết một cách điềrn tĩnh, lạnh lùng. Bà ta không hề ngập ngừng khi cần loại bỏ người nào làm vướng chân bà ta. Bà ta cho đấy là việc làm chính đáng. Theo quan niệm của Jane, bất cứ kẻ nào làm vướng chân bà ta đều phải chết.
Câu vừa rồi Bryan Martin nói bằng giọng chua chát khiến tôi thầm nghĩ, rất có thể lúc này anh ta đang nhớ lại một kỷ niệm khủng khiếp nào đó?
Poirot hỏi :
- Ông cho rằng bà Jane Wilkinson có gan giết người?
Bryan Martin thở một hơi rất dài :
- Tôi e là như thế. Biết đâu chỉ trong một thời gian ngắn nữa ông sẽ nhớ lại câu tôi nói hôm nay, thưa ông Poirot.
- Xin cảm ơn ông thành thực với tôi.
- Bởi tôi quen Jane đã khá lâu.
Bryan Martin đứng dậy, chuyển sang giọng khác, nói thêm :
- Còn về câu chuyện khiến tôi đến tìm gặp ông hôm nay, vài hôm nữa ta sẽ nói tiếp, thưa ông Poirot. Vậy là ông đã nhận lời giúp tôi rồi chứ?
- Đúng thế. Tôi sẽ giúp ông, bởi tôi thấy câu chuyện có vẻ... hấp dẫn.
Tôi tiễn Bryan Martin xuống hết cầu thang. Khi ra đến cửa, anh ta hỏi :
- Theo ông, nhận định của ông Poirot về độ tuổi của kẻ bám theo dõi tôi, có nghĩa là sao? Tại sao khi nghe tôi nói y trạc ba mươi tuổi, ông Poirot lại tán thành ngay? Thú thật là tôi không hiểu.
- Tôi cũng không hiểu.
- Ông Poirot định nói đùa chăng?
- Không đâu! Ông chưa hiểu anh bạn tôi đấy! Mỗi khi Poirot hỏi kỹ một chi tiết nào đấy, có nghĩa chi tiết đó anh ấy cho là quan trọng.
- Nếu vậy chỉ tốt thôi. Nhưng tôi vẫn thấy bí hiểm thế nào ấy.
Bryan Martin ra cửa, còn tôi quay lên gác.
Tôi bảo Poirot :
- Tại sao anh cần hỏi kỹ về độ tuổi của kẻ theo dõi Bryan Martin?
- Anh không hiểu tại sao ư, Hastings?
Poirot cười rồi hỏi tôi :
- Anh nhận xét gì về cuộc chuyện trò giữa tôi và Bryan Martin?
- Tôi thấy câu chuyện quá sơ sài để có thể rút ra một kết luận nào đó.
- Nhưng chỉ ngần ấy chi tiết, anh vẫn chưa thấy nẩy ra ý nghĩ nào ư?
Đúng lúc đó chuông điện thoại reo, gỡ cho tôi nỗi xấu hổ là mình quá chậm hiểu. Tôi nhấc máy.
- Tôi là thư ký của Huân tước Edgware. Ông chủ tôi rất tiếc là buộc phải hủy bỏ cuộc hẹn gặp sáng mai với ông Poirot. Huân tước được mời đi Paris gấp. Nhưng ông chủ tôi sẵn sàng gặp ông Poirot vài phút ngay trưa nay, vào mười hai giờ mười lăm, nếu ông Poirot thấy có thể chấp nhận.
Tôi nói lại với Poirot. Anh đáp :
- Được. Chúng ta đi ngay bây giờ.
Cô thư ký của Huân tước Edgware đáp trong máy :
- Tốt lắm. Ngài Huân tước xin đợi ông.
--- Chế độ gộp bài viết ---
[QUOTE=HAO_MY;23265079]IV. Cuộc gặp gỡTôi rất thích thú được đi theo Poirot đến biệt thự của Ngài Huân tước Edgware trên đại lộ Regent Gate.
Tòa biệt thự cổ kính, đồ sộ, vững chãi, cửa được mở ra ngay, không phải do một gia nhân già dáng điệu trịnh trọng mà do một chàng trai dáng cao, tóc vàng, đẹp như pho tượng thần Apoilon trong thần thoại Hy Lạp. Có điều lạ là tôi thấy anh ta dường như giống một người nào đó tôi mới gặp gần đây nhưng chưa nhớ ra là ai.
Chúng tôi nói muốn gặp Huân tước Edgware.
Anh đầy tớ đẹp trai nhã nhặn nói :
- Mời hai quý ông đi theo tôi.
Anh ta dẫn chúng tôi qua gian sảnh, lên cầu thang gác rồi dừng lại trước cánh cửa phòng cuối cùng của hành lang trên tầng hai.
Anh ta mở cửa, vừa báo với chủ nhân vừa mời chúng tôi vào một căn phòng bốn bức tường đều kê tủ sách kín mít, đồ đạc trong phòng rất sang, bàn tủ bằng gỗ màu sẫm. Chỉ có một cửa sổ duy nhất để lọt vào một làn ánh sáng nhợt nhạt.
Huân tước Edgware đứng lên đón chúng tôi. Đó là một người đàn ông cao to, trạc suýt soát năm mươi tuổi, tóc đen đã bắt đầu hoa râm, mặt xương xương và nụ cười như giễu cợt. Hình dạng của ông ta khiến tôi mất cảm tình ngay tức khắc.
Lịch sự nhưng lạnh lùng, ông ta mời chúng tôi ngồi, rồi lấy trên bàn giấy bức thư Poirot đã viết và gửi cho ông ta.
- Thưa ông Poirot, tôi đã được nghe nói đến ông, ai nói ấy nhỉ?
Poirot nghiêng mình chào. Chủ nhân nói tiếp :
- Thú thật tôi chưa hiểu ý định của ông. Ông muốn gặp tôi do yêu cầu của vợ tôi?
Ông ta nói câu đó bằng cái giọng rất lạ, nghe như phải cố gắng lắm mói thốt lên được.
Anh bạn tôi đáp :
- Vâng, đúng thế.
- Thưa ông Poirot, theo tôi hiểu thì ông chuyên điều tra về các vụ án hình sự?
- Thưa Huân tước, tôi điều tra về tất cả các vấn đề. Cả nhưng vấn đề dính líu đến tội phạm hình sự, cả những vấn đề khác.
- Tôi hiểu. Vậy vấn đề này là vấn đề gì, thưa ông?
- Tôi đến gặp Huân tước do yêu cầu của phu nhân. Phu nhân muốn ly hôn nên yêu cầu tôi trao đổi vấn đề này với Ngài.
- Thưa ông, chuyện đó không cần gì phải bàn.
- Nghĩa là Huân tước từ chối trao đổi?
- Vâng, đúng thế. Trao đổi để làm gì kia chứ?
Lần đầu tiên tôi nhìn thấy anh bạn tôi sững sờ.
Miệng há hốc, hai cánh tay giơ ra, trông Poirot giống như bức biếm họa của bản thân anh ta.
Poirot kêu lên :
- Tôi chưa hiểu rõ. Nghĩa là ngài bằng lòng ly hôn?
- Tôi lấy làm lạ sao ông tỏ vẻ ngạc nhiên đến thế?
- Nghĩa là ngài bằng lòng ly hôn với vợ ngài?
- Đúng thế. Bà ấy đã biết rõ thái độ của tôi. Thậm chí tôi đã viết thư xác nhận tôi đồng ý ly hôn và gửi cho bà ấy cách đây sáu tháng.
- Nếu vậy thì quả tôi không hiểu gì hết... Tôi vẫn đinh ninh Huân tước là ngươi về nguyên tắc phản đối mọi cuộc ly hôn!
- Quan niệm của tôi về vấn đề này chỉ liên quan đến một mình tôi, thưa ông Poirot. Trên thực tế, tôi đã từ chối ly hôn với bà vợ đầu của tôi. Hồi bấy giờ tôi cho rằng ly hôn là trái với lương tâm. Còn cuộc hôn nhân thứ hai hiện nay, thú thật, tôi cho là một sai lầm. Khi bà ấy yêu cầu ly hôn, tôi đã từ chối thẳng thừng. Cách đây sáu tháng, bà ấy yêu cầu tôí nghĩ lại. Theo tôi hiểu, bà ấy muốn kết hôn với một diễn viên điện ảnh hoặc một người nào đại loại như thế. Vào thời gian đó, quan niệm của tôi đã có phần thay đổi, và tôi trả lời bà ấy bằng thư gửi đến địa chỉ bà ấy tại Hollywood. Cho nên tôi rất ngạc nhiên, không hiểu bà ấy còn nhờ ông đến gặp tôi làm gì? Tôi phỏng đoán phải chăng về vấn đề tiền nong.
Một nụ cười khinh bỉ hiện lên trên đôi môi ông Huân tước.
Poirot vẫn lẩm bẩm: "Lạ thật... Lạ thật... Đúng là một điều bí hiểm!" Huân tước Edgware nói tiếp :
- Vợ tôi bỏ tôi mà đi là tự ý. Bà ấy muốn lấy ai tùy bà ấy, nhưng tôi thấy không có lý do gì để tôi cho bà ấy tiền, dù chỉ một xu!
- Đây không phải chuyện tiền nong.
Huân tước Edgware chau mày nói giọng mỉa mai :
- Có nghĩa Jane sẽ kết hôn với một người giầu có.
Poirot nói rất khẽ :
- Tôi không sao hiểu nổi. Tôi tưởng bà Jane Wilkinson đã nhờ rất nhiều luật gia tiếp xúc với Huân tước?
- Đúng thế. Tôi đã nhận được thư của rất nhiều luật gia, luật sư Anh quốc và Hoa Kỳ. Và như tôi vừa cho ông biết, Jane còn viết thư cả cho tôi.
- Trước đó ông tỏ thái độ không chấp nhận việc ly hôn?
- Đúng thế.
- Nhưng sau khi nhận được bức thư của phu nhân ông đã thay đổi ý kiến?
- Không phải do bức thư của Jane mà do tôi đã thay đổi quan niệm.
- Những nguyên nhân nào khiến ông thay đổi quan niệm?
- Đấy là việc của tôi, thưa ông Poirot. Tuy nhiên tôi có thể nói để ông biết rằng tôi đã thấy lợi ích của việc chấm dứt một cuộc hôn nhân mà tôi cho rằng không xứng đáng với tôi. Xin lỗi ông tôi đã nói trắng ra điều đó. Cuộc hôn nhân thứ hai này là một sai lầm của tôi.
- Bà Jane Wilkinson cũng nói đúng như thế.
- Thật vậy sao?
Trong mắt Huân tước Edgware lóe lên một ánh rất lạ, nhưng nó tắt ngay lập tức. Ông ta đứng dậy, như để báo chúng tôi biết là cuộc tiếp kiến đã chấm dứt.
- Xin lỗi là tôi đa thay đổi ngày giờ cuộc gặp gỡ. Vì mai tôi phải có mặt tại Paris.
- Không hề gì... Không hề gì...
- Do bên ấy có cuộc trưng bầy và bán tác phẩm nghệ thuật, và tôi rất muốn mua một thứ trong đó. Một thứ rất quái đản. Tôi có tính thích những tác phẩm nghệ thuật quái đản.
Huân tước Edgware cười, một nụ cười tàn nhẫn.
Tôi còn nhớ nỗi run rẩy của bà Jane Wilkinson lúc nói về chồng. Lúc đó tôi thấy nỗi khủng khiếp của bà ta hoàn toàn không giả tạo. Bây giờ thì tôi hiểu được thái độ sợ hãi lúc đó của bà ta. Và tôi cố tìm hiểu bản chất của ông Huân tước này.
Lúc đặt tay lên nút bấm chuông, để tỏ ý muốn chấm dứt cuộc tiếp xúc, thái độ ông ta lịch sự nhưng lạnh lùng. Hai chúng tôi bèn đứng dậy, nói vài câu xã giao rồi bước ra hành lang. Viên quản gia đã đợi chúng tôi ngoài đó. Trước khi cửa khép lại, một lần nữa tôi đưa mắt quan sát chủ nhân và thái độ của vị Huân tước làm tôi suýt kêu lên một tiếng ngạc nhiên.
Trên môi ông ta nở một nụ cười độc ác. Hai hàm răng nhe ra như muốn cắn xé ai, và cặp mắt ông ta trợn lên vẻ hết sức giận dữ.
Lúc đi ngang qua sảnh, tôi thấy một cánh cửa phòng bật mở. Một cô gái trẻ bước ra và khi nhìn thấy chúng tôi, cô ta vội lùi lại. Cô ta người thon gầy, tóc đen, da mặt trắng xanh, và hai luồng mắt của cô ta và của tôi chạm nhau. Lập tức cô ta quay gót, khép cửa lại. Hình ảnh cô ta chỉ thoáng hiện lên rồi biến mất như một bóng ma.
Lát sau hai chúng tôi đã ở ngoài đường. Poirot gọi một taxi và bảo lái xe chở chúng tôi đến khách sạn Savoy.
Ngồi trong xe, Poirot nháy mắt nói với tôi :
- Chà, cuộc gặp ông ta hôm nay hoàn toàn không như tôi dự đoán.
- Đúng thế. Ông Huân tước Edgware này quả là một con người không bình thường.
Tôi kể cho Poirot nghe về ấn tượng ông Huân tước để lại trong tôi lúc cuối cùng, khi tôi liếc mắt vào phòng ông ta. Poirot gật đầu, trầm ngâm nói :
- Đằng sau vẻ ngoài lạnh lùng ấy là một tính cách độc ác. Thì ra chính vì thế mà không người phụ nữ nào chịu nổi chung sống với ông ta.
- Anh có chú ý đến cô gái trong căn phòng dưới nhà, mở cửa ra nhìn thấy chúng ta vội quay vào và đóng cửa lại không, Poirot?
- Có. Cô ta có vẻ hoảng hốt.
- Theo anh thì cô ta là ai?
- Chắc con gái Huân tước. Tôi biết ông ta có một con gái. Đến nơi rồi. Ta vào báo tin vui cho bà Jane Wilkinson.
Bà ta có mặt trong khách sạn. Sau khi gọi điện thoại, nhân viên tiếp tân của khách sạn cho biết bà khách mời chúng tôi lên phòng của bà.
Một phụ nữ lạ đeo kính cận, tóc hoa râm ra đón chúng tôi. Bà Jane Wilkinson hỏi vọng từ gian phòng ngủ ra :
- Chị Ellis! Có phải ông Poirot đến không đấy? Chị mời ông ấy ngồi và nói chờ tôi một phút.
Lúc bước ra, bà Jane Wilkinson mặc một tấm áo liền váy bằng ren mỏng. Bà hỏi ngay :
- Yên ổn chứ?
Poirot đứng dậy, nâng bàn tạy bà ta chìa ra rồi lịch sự đặt môi lên đó. Anh nói :
- Phu nhân vừa hỏi câu rất chính xác. Đúng là yên ổn. Huân tước Edgware chấp nhận ly hôn.
- Ông nói sao?
Thái độ ngạc nhiên của bà Jane Wilkinson rõ ràng không giả tạo. Bà ta nói tiếp :
- Vậy là ông đã thành công, thưa ông Poirot. Ông giỏi quá. Ông nói thế nào mà chồng tôi lại chấp thuận?
- Thưa phu nhân, tôi không thể nhận lời phu nhân vừa khen, vì ông Huân tước đã trả lời phu nhân bằng thư cách đây sáu tháng, trong thư ông Huân tước nói rằng ông ấy thôi không phản đốì chuyện ly hôn nữa.
- Làm gì có chuyện đó? Ông ấy viết thư cho tôi? Bao giờ?
- Khi phu nhân còn đang đóng phim ở Hollywood, theo như tôi biết.
- Tôi không nhận được bức thư nào như thế. Thư đã thất lạc. Vậy mà suốt ngần ấy tháng trời tôi loay hoay xoay xở mãi, đã có lúc tưởng phát điên lên được!
- Huân tước Edgware nói phu nhân định kết hôn với một diễn viên.
- Tất nhiên rồi, vì chính tôi nói cho ông ấy biết.
Giọng bà bỗng đượm vẻ lo âu :
- Óng Poirot, còn chuyện tôi định kết hôn với một Công tước ông không nói cho chồng tôi biết chứ?
- Không, thưa bà. Tôi không nói gì hết. Vậy là phu nhân không muốn ông Huân tước biết chuyện đó?
- Ông ấy nhỏ nhen lắm. Ông ấy cho rằng việc kết hôn với Công tước Merton có lợi cho tôi nên ông ấy muốn thọc gậy bánh xe. Còn nếu tôi kết hôn với một diễn viên thì hoàn toàn khác. Dù sao câu trả lời của ông ấy cũng làm tôi ngạc nhiên. Chị Ellis, chị có thấy lạ không?
Tôi nhận thấy chị giúp việc đi từ gian này sang gian khác, thu dọn những áo quần vắt trên các thành ghế và vương vãi dưới sàn. Tôi tin chắc chị ta vẫn theo dõi câu chuyện giữa chúng tôi với bà chủ. Đến bây giờ thì tôi hoàn toàn tin chắc rằng mọi chuyện bà Jane Wilkinson đều tâm sự hết với chị ta.
Chị ta đáp :
- Tất nhiên rồi, thưa bà chủ. Chắc gần đây ngài Huân tước đã thay đổi tính nết rất nhiều so với những ngày đầu khi bà chủ mới quen ngài.
- Đúng thế!
Poirot hỏi :
- Thái độ của ông Huân tước làm phu nhân ngạc nhiên nhiều lắm hay sao?
- Đúng thế. Nhưng thôi, ta mất công tìm hiểu xem cái gí khiến ông ấy thay đổi thái độ để làm gì kia chứ. Cái chính là ông ấy chịu chấp nhận ly hôn.
- Thưa phu nhân, tôi thì rất muốn biết động cơ của ông Huân tước.
Jane Wilkinson làm như không nghe thấy câu nói của Poirot :
- Điều quan trọng là tôi được giải thoát!
- Hiện nay thì chưa, thưa phu nhân.
Jane Wilkinson ngạc nhiên nhìn anh bạn tôi :
- Nhưng sắp rồi. Tôi sắp được tự do rồi.
Poirot có vẻ không tán thành nhận định ấy. Jane Wilkinson nói thêm :
- Ông Công tước hiện đang ở Paris. Tôi sẽ đánh điện ngay để ông ấy biết tin. Tôi như đã nhìn thấy trước vẻ mặt hốt hoảng của bà mẹ ông ấy.
Poirot đứng lên :
- Thưa phu nhân, tôi rất mừng thấy phu nhân đã đạt được mong ước.
- Chào ông Poirot và vô cùng cảm ơn ông.
- Tôi có làm gì đâu?
- Ông đã mang tin vui đến cho tôi và tôi hết sức biết ơn ông.
Lúc ra ngoài phố, Poirot bảo tôi :
- Bà Jane Wilkinson này thuộc loại phụ nữ không nhìn thấy gì ngoài bản thân bà ta... bà ta chỉ nghĩ đến bản thân mình. Thậm chí bà ta không buồn tìm hiểu xem tại sao bức thư kia không đến tay bà ta và trong thư viết những gì. Hastings, anh có nhận xét thấy bà ta ranh ma nhưng lại thiếu thông minh không? Nhưng cũng chẳng có gì lạ. Tạo Hóa làm sao phú cho mỗi con người mọi phẩm chất được!
- Trừ cho Hercule Poirot. - Tôi nói kháy.
Poirot bình thản nói :
- Anh giễu tôi chứ gì? Thôi, ta ra bờ sông đi dạo một lát. Tôi đang cần thanh thản đầu óc.
Lát sau anh nói :
- Tôi vẫn không sao gạt bức thư kia ra khỏi trí óc được. Tôi cho rằng có bốn khả năng về nguyên nhân bức thư đó không đến tay bà Jane Wilkinson.
- Bốn?
- "Đúng thế. Một là thất lạc ở hệ thông bưu điện. Nhưng khả năng này rất hiếm, vì nếu địa chỉ sai, bưu điện sẽ chuyển trả lại cho người gửi.
Hai. Bà Jane Wilkinson có nhận được nhưng nói dối là không. Điều này rất có thể, vì rõ ràng bà ta là loại người nói dối không ngượng mồm, và nói dối rất tài. Tuy nhiên tôi chưa hiểu nếu bà ta nhận được nhưng nói là không nhận được thì để làm gì? Tôi chưa thấy có lý do nào khiến bà ta phải nói dối như vậy.
Ba. Huân tước Edgware nói dối, ông ta không hề gửi bức thư nào như thế cho vợ. Nhưng về khả năng này tôi chưa thấy ổn vì ông ta nói dối như thế để làm gì? Tôi cho rằng ông ta có gửi bức thư ấy thật. Dù sao việc ông ta đột ngột thay đổi thái độ cũng rất đáng ngờ.
Còn đây là khả năng thứ tư: một kẻ nào đó đã ăn cắp bức thư... Nếu vậy thì đây là một cuộc điều tra rất lý thú. Nó bị đánh cắp ở Anh hay ở Hoa Kỳ?
Kẻ đánh cắp đó hẳn nhằm cản trở cuộc ly hôn. Hastings, tôi rất thèm biết kẻ thứ ba nào nhúng tay vào tiến trình này. Bởi đằng sau chuyện đó rất có thể có một tình tiết nào hết sức quan trọng. Tôi cam đoan là như thế".
V. Vụ án mạng Hôm sau là ngày 30 tháng Sáu.
Đúng chín giờ rưỡi sáng, cậu đầy tớ lên báo tin thanh tra Japp đang ở dưới nhà và muốn gặp chúng tôi.
Đã lâu lắm rồi hai chúng tôi chưa có dịp gặp lại ông thanh tra cảnh sát này. Poirot bảo tôi :
- Ôi, ông Japp tốt bụng! Không hiểu có việc gì?
Tôi đáp :
- Chắc có vụ nào gay cấn quá, ông ta đến nhờ anh hỗ trợ chứ gì!
Tôi nhìn viên thanh tra này bằng con mắt không dễ tính như Poirot. Tôi cho rằng đó là một con người giả dối, thường không chịu thú nhận những yếu kém của mình. Tôi nói điều đó với Poirot, thấy anh ta cười vang :
- Hastings, anh nên thông cảm. Sĩ diện là bệnh thông thường của rất nhiều con người. Japp lại là người có quá nhiều tự ái, cho nên ông ta giữ thể diện một chút có sao đâu?
Thanh tra Japp bước vào, chào chúng tôi rất thânái :
- Hình như hai ông vừa ăn điểm tâm xong phải không? Hiện khoa học chưa lấy được giống gà đẻ ra những quả trứng to và đều tăm tắp đúng như ông Poirot mong muốn.
Câu nói đùa nhằm chế giễu tính quá coi trọng trật tự, ngăn nắp của anh bạn tôi vì có lần Poirot nhăn mặt khi nhìn thấy hai quả trứng luộc bầy trên đĩa, một quả to một quả nhỏ. Nhưng Poirot chỉ cười vui vẻ :
- Tôi đang tự hỏi sao có sự hân hạnh lớn đến thế: thanh tra Japp tìm gặp tôi vào lúc này.
- "Lúc này" nghĩa là sớm quá hay sao? Nhưng hai ông biết không, suốt từ rạng sáng đến giờ tôi liên tục làm việc. Nội dung là vừa xảy ra một án mạng.
- Án mạng?
- Đúng thế. Huân tước Edgware vừa bị giết tối hôm qua tại nhà riêng của ngài ở đại lộ Regent Gate. Huân tước bị bà vợ đâm một nhát dao vào sau gáy.
Tôi kêu lên :
- Bà vợ?
Tôi chợt nhớ câu ngôi sao điện ảnh Bryan Martin nói sáng hôm qua. Vậy là anh ta linh cảm thấy trước chuyện này? Tôi nhớ lại cả câu nói của bà Jane Wilkinson, rằng bà ta muốn loại bỏ ông chồng đang làm vướng chân bà ta.
Thanh tra Japp nói :
- Đúng thế. Bà vợ Huân tước, một nữ nghệ sĩ rất nổi tiếng, chính là bà Jane Wilkinson. Huân tước cưới bà ta cách đây ba năm, nhưng hai người không hợp nhau và bây giờ bà ta loại bỏ ông chồng.
Poirot hỏi :
- Căn cứ vào đâu ông nghi bà ấy là thủ phạm?
- "Đây không phải chuyện "nghi". Có người nhìn thấy. Và chính bà ta cũng không giấu diếm. Bà ta đi taxi đến nhà ông chồng... Bấm chuông và bảo muốn gặp Huân tước Edgware. Lúc đó là mười giờ tối. Viên quản gia bảo để anh ta lên gác hỏi xem ông chủ có bằng lòng tiếp vợ không, nhưng bà ta rất điềm tĩnh nói ngay: "Sao lại phải hỏi? Tôi là Huân tước phu nhân Edgware, là bà chủ tòa nhà này kia mà! Chắc chồng tôi đang trong phòng đọc sách". Nói xong bà ta đi thẳng lên phòng đọc sách, mở cửa, vào, rồi đóng cửa lại.
Viên quản gia thấy thái độ bà ta có gì đó không bình thường. Anh ta xuống tầng hầm và mười phút sau nghe thấy tiếng đóng cửa chính. Có nghĩa "bà chủ" không ở lại lâu. Khoảng gần mười một giờ, anh ta đi đóng cửa các phòng. Lúc đến phòng đọc sách, thấy tối om, anh ta nghĩ chắc ông chủ đã lên phòng đi ngủ. Sáng sớm hôm nay, chị hầu phòng phát hiện thấy ông Huân tước đã chết, bị một vết chém sau gáy".
- Không ai nghe thấy tiếng động lạ hay sao?
- Mọi người trong nhà đều bảo không nghe thấy. Cánh cửa phòng đọc sách nhồi bông bên trong, bên ngoài bọc da cho nên tiếng động trong phòng rất khó lọt ra ngoài. Thêm vào đó tiếng xe cộ ngoài phố át đi. Xem xét vết thương, thấy nạn nhân chết ngay lập tức. Theo bác sĩ pháp y thì lưỡi dao đã chặt đứt tủy sống. Đó là chỗ hiểm, chỉ cần đụng mạnh vào tủy sống là có thể kết liễu tính mạng con người ta trong tích tắc. Hung thủ hẳn biết rõ điều này. Chính đó là chi tiết tạo thuận lợi cho việc điều tra: hung thủ phải là người có hiểu biết đôi chút về y học.
- Đúng thế... Chi tiết đó có thể biện hộ cho bà vợ. Nhưng rất có thể bà ta chỉ là ngẫu nhiên. Một số người chỉ do ngẫu nhiên mà đánh trúng, chứ không phải do hiểu biết.
Poirot nói :
- Nhiều trường hợp chỉ do ngẫu nhiên mà con người ta phải lên giá treo cổ đấy, ông bạn ạ.
- Nhưng nếu định giết chồng, tại sao bà ta lại đàng hoàng vào nhà, xưng tên hẳn hoi. Hay lúc đầu bà ta không định gây án? Mãi khi gặp nhau, hai vợ chồng to tiếng, bà ta mới nổi cơn điên lên và chém vào gáy chồng?
- Con dao thế nào?
- Một con dao díp. Nói cho chính xác hơn thì là một lưỡi dao nhỏ, theo lời nhận xét của bác sĩ pháp y. Hẳn bà ta mang sẵn trong người. Lưỡi dao không được để lại nơi vết thương.
Vẻ không tán thành, Poirot lắc đầu :
- Không đâu, ông đi theo hướng điều tra sai rồi, ông bạn ạ. Tôi biết bà Jane Wilkinson, và tôi không tin bà ta hành động trong một lúc mất bình tĩnh. Và tôi cũng không tin bà ta đi đâu lại mang dao trong người, dù là dao díp. Phụ nữ có mấy ai mang dao trong người đâu, nhất đó lại là Huân tước phu nhân Edgware!
- Vậy là ông biết bà ta, ông Poirot?
- Hoàn toàn đúng.
Thấy Poirot im lặng, thanh tra Japp nhìn anh, vẻ dò xét :
- Ông đang nghĩ gì phải không, Poirot?
- Tôi chưa hiểu ông còn cần đến tôi làm gì? Ông đã biết được hung thủ là ai... thậm chí biết cả động cơ gây án của hắn... Mà động cơ ấy đúng ra là gì nhỉ?
- Jane Wilkinson muốn kết hôn với một người khác. Bà ta đã nói như thế trước mặt một nhân chứng cách đây vài hôm. Hình như bà ta còn nói những câu đe dọa và còn tuyên bố sẽ đi taxi đến nhà ông chồng để giết ông ấy.
- Vậy là mới bắt tay vào điều tra, ông đã thu thập được rất nhiều thông tin rồi đấy, ông Japp. Mọi người thi nhau cung cấp thông tin cho ông.
- Đúng thế. Chúng tôi đã biết được rất nhiều thứ.
Poirot cầm tờ báo thanh tra Japp mang đến, hờ hững lật xem. Mắt đưa theo dòng chữ nhưng đầu óc anh để tận đâu đâu.
Cuối cùng Poirot nói :
- Ông vẫn chưa trả lời câu tôi hỏi: ông tìm tôi để làm gì?
- Vì tôi nghe nói ông có mặt tại đại lộ Regent Gate trưa hôm qua.
- Tôi hiểu.
- Nghe thấy thế, tôi liền nghĩ: Huân tước Edgware mời Poirot đến gặp để làm gì? Hay Huân tước linh cảm thấy điều gì làm ngài lo lắng? Cho nên trước khi tiến hành công việc, tôi muốn gặp ông bàn bạc đã.
- Ồng bảo "tiến hành công việc" nghĩa là sao? Là bắt bà Huân tước phu nhân chăng?
- Đúng thế.
- Ông chưa gặp bà ấy chứ?
- Gặp rồi. Ngay khi ở hiện trường vụ án mạng ra, tôi lập tức đến khách sạn Savoy để bà ta không kịp tẩu thoát.
- Vậy là ông...
Poirot ngừng nói. Mắt đang hờ hững nhìn vào tờ báo, đột nhiên anh bạn tôi nhận ra một mẩu tin, và nét mặt anh lập tức biến đổi. Anh ngẩng đầu hỏi viên thanh tra :
- Thế phu nhân Edgware khai những gì với ông?
- Thoạt đầu tôi làm theo đúng thông lệ, tôi nói tôi cần nghe lời khai của bà ta và xin bà ta làm theo điều chúng tôi yêu cầu... cảnh sát Anh bao giờ cũng làm theo đúng bổn phận và nghĩa vụ.
- Bà ta nói sao?
- Bà ta choáng váng! Đúng là một nghệ sĩ có tài: giả vờ y như thật.
- Có nghĩa ông cho rằng cơn choáng váng ấy là giả tạo?
Thanh tra Japp nháy mắt nói :
- Ông không cho là như thế à, Poirot? Với tôi thì đừng hòng giở trò vờ vĩnh. Bà ta không hề ngất đi một giây đồng hồ nào.
- Có thể lắm. Rồi bà ấy bảo sao?
- Bà ấy tỉnh lại... nói đúng hơn là bà ấy giả vờ tỉnh lại. Khóc lóc, rên rỉ. Chị đầy tớ vẻ mặt cau có cho chủ uống thứ thuốc gì đấy. Cuối cùng bà ấy đòi mời luật sư. Bảo không chịu nói gì với ai ngoài luật sư. Một phụ nữ khi qua cơn đau đớn đòi ngay gặp luật sư. Ông thấy chuyện ấy là bình thương?
- Tùy theo hoàn cảnh.
- Hoàn cảnh nào? Biết mình có tội và muốn nhờ một luật sư?
- Không phải. Mà thái độ đó phù hợp với tính cách của Jane Wilkinson. Thoạt đầu bà ấy đóng vai một người vợ khi đột ngột được tin chồng chết. Niềm thích thú đóng kịch đã thỏa mãn, bà ta nhận ra cần một luật sư để bảo vệ. Tính thích đóng kịch hoàn toàn không có nghĩa là bà ấy can phạm, chỉ chứng tỏ bà ấy có tính thích biểu diễn từ trong máu.
- Tôi xin mất cánh tay này nếu bà ấy vô tội.
- Có thể ông nghĩ đúng. Dù sao theo tôi, nhận định như thế lúc này còn quá sớm. Bà ấy chưa thú nhận... cũng chưa tuyên bố gì phải không?
- Khi luật sư chưa đến, bà ấy nhất định không chịu khai gì hết. Tôi để lại hai nhân viên cảnh sát ở đó canh chừng bà ấy, rồi chạy đến đây. Tôi nghĩ hãy gặp ông hỏi ý kiến đã, trước khi quyết định tiến hành một biện pháp nào.
- Nhưng ông đến đây là trong óc đã khắng định bà Jane Wilkinson có tội?
- Tất nhiên! Nhưng tôi muốn thu thập đầy đủ các sự kiện. Vụ án này khiến báo chí làm ầm ĩ cả lên.
- Nhân nói đến báo chí, ông thấy bài báo này thế nào? Ông đọc hết các tờ báo ra sáng hôm nay rồi chứ, ông thanh tra?
Ngón tay đặt lên một cột trên báo "Sinh hoạt giới thượng lưu", Poirot đẩy tờ báo về phía thanh tra Japp. Ông này đọc lên thành tiếng:
Tối hôm qua, Huân tước Montagu Comer tổ chức một bữa tiệc tại nhà riêng, biệt thự Chiswick, bên bờ sông Tamise. Trong số thực khách, có Huân tước Fisse và phu nhân, nhà soạn kịch nổi tiếng James Blunt, giám đốc hãng phim Ouerton Oscar Hammerfeldt, nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson (Huân tước phu nhân Edgivare), vân vân...
Thanh tra Japp sửng sốt trong một phút, rồi ông trấn tĩnh lại và nói :
- Có gì lạ đâu? Bản tin này được gửi đến tòa soạn từ trước. Ông thấy đấy, bà Jane Wilkinson có được mời nhưng đã không đến dự bữa tiệc đó. Ông thừa biết không phải báo đăng gì chúng ta cũng tin tuyệt đốì như tin vào Kinh Phúc Âm.
- Đúng là không nên tin tuyệt đối vào mọi thứ đăng trên báo! Tôi đưa ông xem mẩu tin đó chỉ do thấy sự lạ thôi.
- Những chuyện như vậy thường xuyên xảy ra. Tôi biết ông kín tiếng như một con hến, nhưng tôi vẫn hy vọng ông vui lòng trả lời câu tôi hỏi: Huân tước Edgware mời ông đến gặp về chuyện gì?
Poirot lắc đầu :
- Không phải ông ta mời, mà chính tôi yêu cầu ông ta cho gặp.
- Vậy ư? Ông gặp Huân tước để làm gì?
Poirot do dự một chút rồi chậm dãi nói :
- Tôi sẽ trả lời ông sau, nhưng theo cách của tôi.
Thanh tra Japp thở dài. Tôi bỗng thấy thương hại ông ta. Anh bạn Poirot của tôi nhiều khi có những thái độ làm nguời ta rất khó chịu.
- Ông Japu, ông cho phép tôi gọi điện mời một người đến đây nhé?
- Ai?
- Bryan Martin.
- Tài tử điện ảnh ấy à? Nhưng ông ta dính dáng gì đến vụ án này?
- Tôi hy vọng ông sẽ thấy lời khai của Bryan Martin rất bổ ích cho ông Hastings, anh vui lòng gọi cho Bryan Martin giúp tôi được không?
Tôi giở danh bạ điện thoại. Nghệ sĩ điện ảnh Bryan Martin sống ở một căn hộ trong tòa nhà cao tầng đồ sộ gần Công viên Saint James.
- V-49-499.
Lát sau tôi nghe thấy giọng ngái ngủ của Bryan Martin :
- A-lô! Ai đấy?
Tôi che ống nói, khẽ hỏi Poirot :
- Tôi phải nói thế nào?
- Nói rằng Huân tước Edgware vừa bị ám sát và tôi đề nghị ông ấy đến đây gặp tôi ngay.
Tôi nhắc lại đúng từng chữ của Poirot. Một tiếng kêu sửng sốt vang lên ở đầu dây bên kia. Bryan Martin thốt lên :
- Lạy Chúa tôi! Thì ra bà ta giết chồng rồi? Vâng, tôi đến ngay bây giờ.
Poirot hỏi :
- Ông ta bảo sao?
Tôi nhắc lại câu nói của Bryan Martin. Poirot reo lên hài lòng :
- "Thì ra bà ta đã giết chồng rồi?" Tôi không ngờ ông ta lại thốt lên câu ấy đấy.
Thanh tra Japp khó chịu nhìn Poirot :
- Ông Poirot! Lạ thật, mới vừa rồi ông còn cãi cho bà ta là vô tội, nhưng bây giờ thì rõ ràng trong thâm tâm ông tin rằng thủ phạm chính là bà ta.
Poirot chỉ nhe răng cười.
VI. Người quả phụ Chưa đầy mười phút sau, Bryan Martin đã có mặt. Trong lúc chờ đợi, Poirot nhất định không chịu nói gì thêm về vụ án mạng.
Rõ ràng tin về vụ án mạng Huân tước Edgware làm Bryan Martin hoảng sợ. Mặt anh ta tái xanh và trán cau lại, trông anh ta như già sọm hắn đi.
Lúc chìa tay bắt tay chúng tôi, Bryan Martin nói
- Khủng khiếp quá! Thú thật là vừa nghe tin tôi đã choáng váng, trong khi thật ra tôi không lấy làm lạ lắm sự việc này. Chắc hai ông còn nhớ tối hôm qua tôi đã nói những gì với hai ông chứ?
- Tất nhiên nhớ và nhớ rất đầy đủ. Xin phép được giới thiệu với ông, thanh tra Japp, người chịu trách nhiệm điều tra vụ án mạng này.
Nhà nghệ sĩ trẻ nói giọng trách móc :
- Lẽ ra ông nên báo cho tôi biết là có mặt nhà chức trách trong cuộc gặp này.
Nói xong, Bryan Martin bắt tay thanh tra Japp rồi ngồi xuống ghế xa lông.
- Nhưng sao ông thanh tra gọi tôi đên đây? Tôi có dính dáng gì đến vụ án mạng này đâu?
Poirot đáp :
- Ông lầm đấy. Trong khi điều tra về vụ án mạng này, chúng tôi cần gặp tất cả những ai quen biết kẻ tình nghi.
- Ông thừa biết Jane là một trong số bạn bè của tôi. Bà ấy cùng đóng chung với tôi trong một số bộ phim và tôi biết bà ta rất rõ.
Poirot đáp bằng giọng lạnh lùng :
- Nhưng khi nghe tin Huân tước Edgware bị ám sát, ông nghĩ ngay rằng thủ phạm chính là bà Jane Wilkinson.
Nhà nghệ sĩ trẻ ngạc nhiên :
- Thế không phải Jane hay sao?
- Chính bà ấy. Thủ phạm là bà Jane Wilkinson.
Bryan Martin nói :
- Tôi rất mong tôi đoán sai.
Poirot nói :
- Trong một vụ án như thế này, ông không nên để tình cảm bạn bè tác động.
- Đúng là thế, nhưng...
- Hay ông định gỡ cho một người bạn gái khỏi tội sát nhân?
Bryan Martin thở rất dài, nói :
- Jane không phải một kẻ sát nhân bình thường. Bà ấy không hề có khái niệm về thiện ác. Bà ta không phải chịu trách nhiệm về các hành vi của bà ta.
Thanh tra Japp ngắt lời :
- Chuyện đó thuộc phạm vi Tòa án.
- Thưa ông Martin, chúng ta hãy bình tĩnh xem xét các sự kiện. Ông không cần kết tội bà Jane Wilkinson. Bà ấy đã bị cơ quan điều tra kết tội rồi. Chúng tôi chỉ yêu cầu ông kể những gì ông biết. Ông có bổn phận đó trước xã hội.
Bryan Martin lại thở ra rất dài :
- Ông nói thế tất nhiên là rất đúng. Vậy các ông muốn tôi kể về thứ gì?
Poirot đưa mắt nhìn thanh tra Japp. Viên thanh tra hỏi :
- Hẳn ông biết bà Jane Wilkinson đã từng đe giết chồng?
- Tôi biết. Và không chỉ đe dọa một lần. Bà ấy tuyên bố nếu ông Huân tước không trả tự do cho bà ấy, bà ấy sẽ buộc phải loại bỏ ông ta vào một ngày nào đấy.
- Câu đó chắc không phải bà ấy nói đùa đấy chứ?
- Không. Tôi tin Jane nói thực lòng. Một lần bà ấy còn bảo sẽ thuê taxi đến nhà ông Huân tước để giết ông ấy.
Thanh tra Japp tiếp tục thẩm vấn :
- Thưa ông Martin, ông biết bà Jane Wilkinson muốn ly hôn để kết hôn với người đàn ông khác, vậy người đó là ai?
- Công tước Merton.
- Với Công tước Merton? Vô lý! Bà ta nhắm cao thế kia ư? Và ông Huân tước không chịu ly hôn?
- Ông chồng bà ấy đã trả lời chính thức là không đồng ý ly hôn.
- Ông tin chắc như thế?
Đến lúc này thì Poirot nói chen vào :
- Ông thanh tra thân mến, bây giờ đến lượt tôi nói. Huân tước phu nhân Edgware nhờ tôi thuyết phục ông chồng bà ấy. Tôi đã xin Huân tước cho gặp và được ông ấy bằng lòng cho gặp ngay sáng hôm qua.
Bryan Martin nhún vai :
- Cách ấy không ăn thua gì. Ông ta không đời nào chấp thuận ly hôn.
- Ông tin như thế?
- Tôi chắc chắn như thế. Bà Jane cũng tin một trăm phần trăm như thế. Bà ấy không tin chút nào vào tài thuyết phục của ông và bà ấy đã mất hết hy vọng. Huân tước Edgware không đời nào chịu nghe ai thuyết phục ông ấy đổi ý.
Poirot mỉm cười và cặp mắt anh bỗng ánh lên một tia sáng xanh biếc :
- Ông lầm rồi, ông Martin! Hôm qua tôi gặp ông Huân tước và ông ấy cho biết chấp nhận ly hôn.
Bryan Martin kinh ngạc, tròn xoe mắt nhìn Poirot, rồi lắp bắp nói :
- Ông đã gặp Huân tước sáng hôm qua?
- Đúng thế. Vào mười hai giờ mười lăm.
- Và ông ấy đồng ý ly hôn?
- Đúng thế.
- Sao ông không báo ngay tin ấy cho Jane?
- Tôi đã báo ngay lúc đó, thưa ông Martin.
Cả Bryan Martin và thanh tra Japp cùng kêu lên ngạc nhiên :
- Ông đã báo cho bà ấy biết?
Poirot vẫn mỉm cười :
- Có nghĩa động cơ gây án không còn nữa, đúng vậy không? Bây giờ, thưa ông Martin, xin phép được lưu ý ông tới thứ này.
Anh bạn Poirot của tôi chìa ra cho Bryan Martin xem mẩu tin đăng trên báo. Đọc xong, nhà nghệ sĩ trẻ ngẩng đầu hỏi :
- Ông cho bữa tiệc tối qua là một chứng cứ ngoại phạm cho bà Jane? Theo tôi hiểu, Huân tước Edgware bị giết vào buổi tối.
- Đúng thế, bằng một lưỡi dao.
Bryan Martin từ từ đặt tờ báo xuống, nói :
- Mẩu tin đăng trên báo này không có ý nghĩa gì hết. Bà ấy không có mặt trong bữa tiệc kia.
- Sao ông biết?
- Tôi nghe có người nói thế.
Poirot nói :
- Đáng tiếc.
Thanh tra Japp nhìn Poirot vẻ nghi ngờ :
- Mỗi lúc tôi lại càng khó hiểu ông thêm, ông Poirot thân mến. Hay ông đang tìm mọi cách gỡ tội cho bà ta?
- Không phải thế, ông bạn Japp ạ. Chỉ có điều tôi không thuộc loại người đã kết luận điều gì là cứ khăng khăng giữ quan điểm như ông tưởng đâu. Nhưng tôi thấy cách suy luận vừa rồi của ông trái với cách suy nghĩ tỉnh táo.
- Sao lại trái? Hay ông cho rằng tôi u mê?
Tôi đã biết trưóc Poirot sẽ đáp lại thế nào, nhưng lần này anh nén lại, chỉ nói :
- Đó là một phụ nữ muốn thoát khỏi chồng. Tôi không bàn đến chuyện đó nữa, vì chính bà ta đã thú nhận điều kia với tôi một cách hoàn toàn thành thật. Bà ta thực hiện bằng cách nào? Với bất cứ ai muốn nghe bà ta nói, bà ta đều nhắc lại bằng cái giọng nói du dương là bà ta đã sẵn sàng loại bỏ ông chồng. Thế rồi một buổi tối, bà ta đến gặp chồng, giết ông ta rồi đi ra. Ông gọi cách hành động đó của bà ta là gì vậy, ông bạn thân mến? Một người đầu óc tỉnh táo có hành động kiểu như thế không?
- Không. Nhưng họ có thể hành động như thế trong một lúc mất bình tĩnh.
Thanh tra Japp đứng lên nói tiếp :
- Khi các thủ phạm mất sự tỉnh táo suy nghĩ thì công việc của cảnh sát sẽ dễ dàng hơn rất nhiều. Bây giờ tôi quay lại khách sạn Savoy.
- Ông cho hai chúng tôi đi cùng, được chứ?
Thanh tra Japp không phản đôi, thế là tôi và Poirot đi theo ông ta.
Bryan Martin ra về. Anh ta vẫn còn hết sức xúc động và đề nghị chúng tôi cho anh ta biết tình hình diễn biến của cuộc điều tra.
Thanh tra Japp nhận xét :
- Đúng là thứ người làm chúng ta nhức óc.
Poirot tán thành nhận xét đó.
Đến khách sạn Savoy, chúng tôi thấy một người lạ mặt đã có mặt ở đó, đang đợi chúng tôi, trông có vẻ như luật sư. Ông ta vừa mới đến. Thế là cả bốn chúng tôi kéo lên phòng Jane Wilkinson.
Thanh tra Japp nói với một trong số nhân viên cảnh sát đứng canh gác ngoài cửa phòng :
- Có gì mới không?
- Bà ấy định gọi điện thoại.
Viên thanh tra hỏi ngay :
- Gọi cho ai?
- Cho hiệu may thời trang Jay, đặt may một bộ tang phục.
Viên thanh tra nghiến răng khó chịu.
Chúng tôi vào phòng.
Quả phụ của Huân tước Edgware đang đứng trước gương đội thử các kiểu mũ. Trong tấm áo liền váy bằng vải xốp chen hai mầu đen trắng, bà ta đón chúng tôi bằng nụ cười rất tươi.
- Thưa ông Poirot, cảm ơn ông đã đến. Ông Moxon (đó là tên người luật sư) rất vui được tiếp ông. Mời ông luật sư ngồi xuống cạnh tôi và mách giúp tôi cần trả lời những câu thẩm vấn của nhà chức trách ra sao. Ông thanh tra đây nghĩ rằng sáng nay tôi đã ra khỏi khách sạn và giết ông Edgware.
Thanh tra Japp chữa lại ngay :
- Xin lỗi, không phải sáng nay mà tối hôm qua.
- Tôi tưởng ông bảo lúc mười giờ sáng nay?
- Tôi bảo mười giờ, nhưng là mười giờ tối chứ không phải mười giờ sáng.
- Thì ra tôi hiểu lầm câu ông nói.
Viên thanh tra nói giọng nghiêm khắc :
- Thưa bà, mà lúc này đây đã đến mười giờ đâu!
Jane Wilkinson tròn xoe mắt ngạc nhiên :
- Chà! Đã từ lâu lắm rồi tôi không dậy sớm như thế này. Vậy ra các ông đến đánh thức tôi sớm đến thế kia ư?
Luật sư Moxon lên tiếng, giọng điềm tĩnh :
- Khoan đã. Xin ông thanh tra vui lòng cho biết giờ chính xác khi xảy ra sự việc đáng tiếc kia.
- Khoảng mười giờ tối hôm qua.
Bà nữ nghệ sĩ nổi tiếng phản đối :
- Mười giờ... Nhưng vào giờ đó tôi đang còn ngồi dự tiệc.
Nói dứt lời, bà ta vội che miệng :
- Ôi, lẽ ra tôi không nên nói ra điều ấy.
Bà đưa mắt nhìn viên luật sư. Ông này nói :
- Nếu đúng là mười giờ tối qua phu nhân đang dự tiệc, thì tôi thấy phu nhân nói ra với ông thanh tra là không có gì khiến phu nhân phải ân hận.
Thanh tra Japp nói :
- Tốt lắm! Tôi gặp bà chỉ cốt để hỏi chi tiết về bà đã làm những gì tối hôm qua.
- Lúc nãy ông nói mười giờ nhưng không nói rõ mười giờ tối hôm qua hay mười giờ sáng hôm nay. Dù sao từ nhỏ chưa bao giờ tôi bị choáng váng như lúc nghe được cái tin khủng khiếp kia. Thưa luật sư Moxon, quả là tôi đã ngất đi một lúc.
Thanh tra Japp hỏi :
- Tối hôm qua bà dự tiệc ở nhà ai?
- Nhà Huân tước Montagu Corner... ở phố Chiswick.
- Bà đến đấy lúc mấy giờ?
- Bữa tiệc bắt đầu vào tám rưỡi.
- Bà ở đấy đến mấy giờ thì về?
- Khoảng mười một rưỡi.
- Bà về thẳng khách sạn này?
- Vâng.
- Đi bằng taxi?
- Không. Tôi dùng xe riêng. Thuê của hãng Dairaler.
- Trong thời gian đó có lúc nào bà rời khỏi bàn tiệc không?
- Ông hỏi thế nghĩa là sao?
- Có lúc nào bà ra khỏi phòng tiệc không?
Tôi nhìn thanh tra Japp và có cảm giác ông giống như con mèo đang quặp chặt con chuột nhắt bằng những móng vuốt của nó. Nhưng bà nghệ sĩ nổi tiếng không hề cảm thấy như thế mà vẫn ngạc nhiên một cách ngây thơ:
- Tôi chưa hiểu ông định nói ra khỏi phòng tiệc nghĩa là sao? Giữa bữa tiệc có một lần gia nhân vào báo có điện thoại gọi và tôi đã ra nói chuyện điện thoại.
- Ai gọi điện thoại cho bà?
- Tôi không biết. Có vẻ như ai đó đùa tôi. Tôi chỉ nghe thấy người đó hỏi: "Có đúng Huân tước phu nhân Edgware đấy không?" Tôi trả lời: "Đúng, tôi đây!" Thế rồi tôi nghe thấy tiếng cười ở đầu dây bên kia và họ cúp máy.
- Điện thoại để trong nhà hay bà phải ra khỏi nhà để trả lời điện thoại?
Nhà nữ nghệ sĩ tròn xoe mắt ngạc nhiên :
- Tất nhiên để trong nhà và tôi không phải ra ngoài.
- Bà rời khỏi bàn tiệc trong bao lâu?
- Khoảng ba phút.
Hỏi xong, thanh tra Japp bối rối. Ông không tin chút nào vào những câu trả lời của Jane Wilkinson, và ông tính dù sao cũng sẽ phải cho thẩm tra lại xem mọi thứ bà ta khai có đúng không, sau đó mới có thể khẳng định gì được.
Ông ta lạnh lùng cảm ơn rồi đi ra.
Hai chúng tôi cũng định cáo lui, nhưng phu nhân Edwgare giữ Poirot lại.
- Thưa ông Poirot, tôi muốn nhờ ông một việc có được không?
- Xin sẵn sàng, thưa phu nhân.
- Nhờ ông thay tôi đánh một bức điện cho Công tước Merton, hiện ông ấy đang ở Paris, khách sạn Crillon. Ông báo cho ông Công tước biết những chuyện vừa xảy ra tại đây. Tôi đánh điện cho ông ấy không tiện. Trong một hoặc hai tuần tới, tôi sẽ phải đóng vai một quả phụ đau khổ.
- Thưa phu nhân, không cần đánh điện báo cho Công tước. Báo chí Paris chắc chắn đã đưa tin về cái chết của ông Huân tưốc rồi.
- Ông nói rất đúng. Thưa ông Poirot, quả là ông suy nghĩ thấu đáo về mọi thứ. Đúng là không nên đánh điện, dễ gây chuyện này nọ. Thái độ của tôi nên tỏ ra đứng trên mọi chuyện và giữ đúng bổn phận một mệnh phụ trước cái chết của chồng. Mọi thứ có qua đi một cách suôn sẻ hay không chính là do tôi có giữ được thái độ đúng đắn hay không. Theo ông, tôi có nên đến dự đám tang không?
- Bổn phận đầu tiên của phu nhân là đến dự phiên tòa thẩm vấn.
- Bao giờ ông cũng suy nghĩ chính xác!
Sau một chút suy nghĩ, nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson nói thêm :
- Sao tôi thấy mất cảm tình với cái ông thanh tra ở Sở Cảnh sát ấy đến thế. Thái độ ông ta làm tôi rất sợ. Thưa ông Poirot...
- Phu nhân cứ nói.
- Thật may là hôm qua tôi đã thay đổi ý kiến và đến dự bữa tiệc kia!
Poirot đã đang đi ra cửa, khi nghe thấy câu ấy, anh quay người lại :
- Phu nhân nói sao? Nghĩa là lúc đầu phu nhân định không đến dự?
- Đúng thế. Tôi định báo là không đến dự được và xin lỗi họ... Vì suốt chiều hôm qua tôi thấy trong người khó chịu quá.
Poirot nuốt nước bọt. Anh thấy rất khó nói ra :
- Phu nhân có... kể điều đó với ai chưa?
- Có. Bữa ăn phụ lúc chiều ở đây, cả đám chúng tôi đều có mặt. Và khi bọn họ ép tôi uống một ly rượu pha, tôi đã từ chối, bảo rằng tôi thấy trong người rất khó chịu. Lúc đó tôi có nói với đám bạn bè rằng tôi sẽ về nhà và gọi điện từ chối dự bữa tiệc buổi tối.
- Tại sao cuối cùng phu nhân lại thay đổi ý kiến và vẫn đến dự?
- Chị giúp việc Ellis bảo tôi rằng không nên từ chối vì mọi người ở đấy rất muốn được gặp tôi. Nếu từ chối sẽ mất lòng chủ nhân. Huân tước Montagu Corner là ông già có thế lực lớn nhưng lại rất nhiều tự ái. Thoạt đầu tôi không nghe, nhưng sau tôi nghĩ chị Ellis là người khôn ngoan và lần nào tôi không nghe lời chị ta khuyên, tôi đều thấy mình dại dột. Thế là tôi quyết định đến dự tiệc.
- Vậy phu nhân nên biết ơn cô Ellis!
- Ông nói rất đúng.
Bà ta cười khúc khích, vẻ vô tư lự. Rồi bà ta gọi to :
- Ellis!
Chị hầu phòng ở phòng bên chạy sang.
- Ông Poirot khen tôi nghe theo lời chị khuyên và đến dự bữa tiệc tối hôm qua là rất đúng.
Chị hầu phòng đáp đơn giản :
- Chuyện nhỏ ấy mà. Tôi chỉ nhắc bà chủ là bao giờ cũng nên giữ lời hứa. Mà bà chủ thì rất hay hứa rồi không thực hiện, nên làm rất nhiều người giận và không tha thứ cho bà chủ.
Bà Jane Wilkinson lấy chiếc mũ bà ta đội thử lúc chúng tôi đến, đặt lên đầu, ngắm nghía. Bà ta thở dài nói :
- Tôi rất ghét màu đen. Thứ gì màu đen cũng làm tôi xấu đi. Khốn nỗi một quả phụ tự trọng lại cứ phải dùng mầu đen trong tang lễ của chồng. Ellis, chị gọi điện cho hiệu thời trang khác, bảo họ đem những kiểu mũ tang của họ đến cho tôi đội thử. Những cái mũ này không cái nào tôi đội được!
Poirot và tôi vội vã ra về.
Agatha Christie
Dao kề gáy
<b><font color=red>[Chỉ có thành viên mới xem link được. <a href="register.php"> Nhấp đây để đăng ký thành viên......</a>]</font></b>
Dịch giả: Vũ Đình Phòng
Giới thiệu về nội dung
Agatha Christie là nhà văn viết truyện trinh thám nổi tiếng nhất thế giới. Qua gần 80 tiểu thuyết và hàng chục tuyển tập truyện ngắn, Agatha đã được những người yêu văn học trinh thám thế giới mệnh danh là "nữ hoàng tội ác" hay "nữ hoàng truyện trinh thám" bởi các vụ án phức tạp, khó hiểu và căng thẳng từ đầu đến cuối mà bà đã "giải quyết". Với phong cách viết thông minh, chọn những tình tiết đắt và mức độ căng thẳng tăng dần, truyện của Agatha thường gây tò mò và cuốn hút người xem từ đầu đến trang cuối - một tiêu chí để đánh giá sự thành công của một tác phẩm trinh thám.
“Dao kề gáy” xoay quanh cuộc điều tra của thám tử Hercule Poirot về cái chết của huân tước Edgware. Một vụ án mạng gây xôn xao dư luận và làm chấn động thế giới thượng lưu. Nghi can đầu tiên là Huân tước phu nhân Edgware – một nữ nghệ sĩ tài hoa, xinh đẹp. Nhưng bà ta lại có được rất nhiều bằng chứng ngoại phạm. Vụ án tưởng chừng đi vào bế tắc vì kế hoạch của kẻ thủ ác quá tinh vi, xảo quyệt, không để lại bất cứ một bằng chứng hay dấu vết gì. Nhưng không có gì là hoàn hảo tuyệt đối, lưới trời lồng lộng, thưa mà khó thoát. Bằng khả năng quan sát, suy đoán và tư duy logic của mình, Poirot đã vạch trần mọi thủ đoạn của tên sát nhân. Sự thật bất ngờ được phơi bày. Liệu huân tước phu nhân xinh đẹp có phải là kẻ phản bội giết chồng? Âm mưu phía sau hành động đó là gì?
Câu chuyện lôi cuốn từ đầu đến cuối với những cuộc đấu trí căng thẳng nhưng hấp dẫn thú vị. Một lần nữa, tài năng và vị trí “nữ hoàng truyện trinh thám” của Agatha Christie lại được khẳng định.
--- Chế độ gộp bài viết ---
I. Đêm biểu diễn Dân chúng có tính chóng quên. Vụ án mạng Huân tước Edgware mới cách đây ít lâu còn dấy lên một làn sóng căm phẫn ầm ĩ đến thế, vậy mà bây giờ đã chìm vào quên lãng, nhường chỗ cho những chuyện giật gân khác.
Trong thời gian diễn ra phiên tòa, người ta không hề nhắc đến tên anh bạn tôi, Hercule Poirot. Về điều này, tôi thấy cần nói thêm rằng chính anh bạn tôi muốn thế: Poirot thích mai danh ẩn tích. Nếu như vinh quang của anh nhưng lại được gán cho những người nào khác thì đó là điều chính Poirot mong muốn.
Thêm vào đó, bản thân Hercule Poirot cho rằng vụ án đó là một thất bại của anh, rằng anh khám phá ra vụ án đó chỉ nhờ câu nhận xét của một người khách qua đường anh tình cờ nghe thấy, và Poirot cho rằng nếu coi là "có công" thì đúng ra phải là công của người khách qua đương kia.
Thật ra, vụ án được phá chính là nhờ tài năng đặc biệt của Poirot. Nếu không có cái tài năng đó của anh, chắc chắn đến ngày hôm nay thủ phạm vẫn chưa thể bị ai phát hiện ra.
Tôi nghĩ đã đến lúc nên kể ra mọi chi tiết của câu chuyện bí hiểm này, và tôi tin rằng tôi làm như thế chính là đáp ứng nguyện vọng của một người rất đáng mến đã bị lôi cuốn vào vụ án này. Độc giả sẽ thấy rõ điều này trong những trang tiếp theo.
° ° °
Tôi còn nhớ rất rõ buổi tôi hôm đó, tôi ngồi trong phòng khách nhỏ xinh xắn và ngăn nắp của Hercule Poirot, nghe anh thuật lại vụ án mạng của Huân tước Edgware.
Bắt chước cách kể của nhà thám tử lừng danh người Bỉ kia, tôi xin mở đầu câu chuyện bằng cái đêm biểu diễn vào tháng Sáu vừa rồi, tại một rạp hát ở London. Trong đêm biểu diễn đó, nữ danh hài Hoa Kỳ, Carlotta Adams nổi tiếng, đã thật sự chinh phục được công chúng.
Năm ngoái, nữ danh hài này trình diễn hai buổi ban ngày và đã thành công rực rỡ. Năm nay, cô lại sang Anh biểu diễn theo một hợp đồng ba tuần lễ, và đêm nay là đêm áp chót của đợt lưu diễn của cô tại nước Anh.
Nữ danh hài Carlotta Adams có biệt tài biểu diễn những tiết mục hài kịch châm biếm ngắn. Trong mỗi tiết mục đó, một mình cô đảm nhiệm tất cả các vai. Mỗi lần đang đóng vai này chuyển sang đóng vai khác, cô không cần thay đổi hóa trang hay trang phục gì hết. Cô chỉ cần thay đổi giọng nói và cử chỉ động tác là lập tức biến thành bất kỳ nhân vật nào cô muốn "nhại", có thể đó là thành viên của một gia đình Hoa Kỳ đi du lịch sang Anh, hoặc một người hầu bàn xuất thân từ một gia đình quý tộc Nga lưu vong nay thất thế phải làm bất cứ việc gì để tự nuôi sống... Tất cả các nhân vật đó được Carlotta Adams bắt chước giống đến mức làm khán giả ngạc nhiên, thán phục, đồng thời vô cùng thích thú.
Trong buổi biểu diễn tối hôm đó, tiết mục cuối cùng của Carlotta Adams lấy tên là "Vài sự mô phỏng".
Trong tiết mục này cô cũng lại bộc lộ tài năng hiếm có kia. Không cần thay đổi hóa trang, cô phút chốc biến hóa từ hết nhân vật này đến nhân vật khác: một chính khách quen biết, một mệnh phụ nổi tiếng, rồi một ngôi sao màn ảnh đang được hâm mộ... Carlotta Adams biết rút ra những nét tiêu biểu nhất của mỗi nhân vật, nói lên tính cách và vị trí xã hội của họ.
Trong những nhân vật được Carlotta Adams mô phỏng trong mấy hài kịch ngắn cuối cùng của đêm biểu diễn có nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson; một ngôi sao sân khấu Hoa Kỳ rất đẹp và có tài, đang được khán giả London đặc biệt hâm mộ. Danh hài Carlotta Adams bắt chước Jane Wilkinson tài tình đến mức làm tôi sửng sốt, vì xưa nay tôi vẫn yêu mến và thán phục người nữ nghệ sĩ này. Ngồi xem Carlotta Adams biểu diễn trên sân khấu, tôi thấy như thể trước mắt mình chính là nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson, không thể là bất cứ ai khác. Cũng cái giọng trầm và du duơng của nàng, cũng cách mở bàn tay thon đẹp một cách chậm chạp rồi khép lại, và cả cách mỗi khi diễn xong một lớp độc thoại, Jane Wilkinson có thói quen khẽ lắc đầu để hất lọn tóc vàng óng về phía sau.
Bấy giờ tôi đã biết trước đó ba năm, Jane Wilkinson đã thành hôn với Huân tước Edgware, một người giàu sụ, nhưng tính nết oái oăm, không giống bất cứ ai. Nghe đồn mới sống với nhau được vài tháng thì vị nữ nghệ sĩ xinh đẹp và tài ba này bỏ ông ta. Tôi không biết lời đồn đúng hay sai, chỉ biết sau khi cưới một năm rưỡi, Jane Wilkinson sang Hoa Kỳ để đóng vai trong một bộ phim và mùa biểu diễn vừa qua, bà ta đã trở lại sân khấu London và lại được hoan nghênh nhiệt liệt ở đây.
Trong lúc xem Carlotta Adams bắt chước dáng điệu cử chỉ, giọng nói của Jane Wilkinson giống không chê vào đâu được, tuy có phần mang tính giễu cợt, tôi thầm nghĩ, không biết những người bị cô mô phỏng cảm thấy thế nào? Liệu họ có khó chịu và tự ái khi thấy mình bị đưa ra làm trò cười cho công chúng không? Nếu tôi cũng bị cô Carlotta Adams đưa lên sân khấu để làm trò cười cho khán giả như thế, chắc chắn tôi sẽ rất tức giận, tất nhiên chỉ dám tức thầm trong bụng.
Đang nghĩ ngợi như thế, đột nhiên tôi nghe thấy một tiếng cười phá lên ở ngay hàng ghế phía sau. Ngoái đầu lại, tôi thấy người cười không phải ai khác mà chính là nhân vật đang bị Carlotta Adams đưa lên sân khấu để châm biếm: nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson! (Ngôi sao điện ảnh và sân khấu này bây giờ được mọi người gọi là "Huân tước phu nhân Jane Edgware").
Lập tức tôi thấy điều tôi thầm nghĩ lúc nãy là sai. Bị đưa lên sân khấu làm trò cười cho công chúng như vậy mà Jane Wilkinson không hể tức giận? Không hề tự ái đã đành, trái lại bà ta còn thích thú nhìn thấy mình được "nhại" một cách tài tình đến thế.
Mẩu hài kịch "nhại" mình vừa kết thúc, Jane Wilkinson lập tức đứng phắt dậy, Vỗ tay hết sức nồng nhiệt, rồi quay sang nói với người đàn ông cùng đi :
- Adams diễn giỏi quá!
Người đàn ông cùng đi với nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson (hoặc Huân tước phu nhân Edgware) là Bryan Martin, một ngôi sao điện ảnh và sân khấu trẻ tuổi, đẹp như thiên thần Hy Lạp. Tôi đã nhiều lần nhìn thấy anh ta biểu diễn, đa số trên màn ảnh, chỉ thỉnh thoảng mới trên sân khấu. Hai người đã từng đóng vai với nhau trong khá nhiều bộ phim.
Nghe bà bạn nói, Bryan Martin cười, đáp :
- Chị có vẻ thích thú lắm?
- Rất thích ấy chứ! Tôi không thể tưởng tượng có người bắt chước tôi giống đến như vậy!
° ° °
Khi nhớ lại những gì xảy ra tiếp theo vào buổi tối hôm đó, tôi ngạc nhiên thấy có nhiều sự trùng hợp kỳ lạ.
Ra khỏi rạp hát, Hercule Poirot và tôi đi ăn tối ở khách sạn Savoy sang trọng.
Khi ngồi vào bàn, tôi đưa mắt nhìn xung quanh, thấy cả nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson cũng đã ngồi ở đây và bàn bà ta ngay gần bàn chúng tôi. Cùng ngồi với Huân tước phu nhân, ngoài Bryan Martin còn có hai người nữa. Tôi vừa bấm nhẹ Poirot để anh chú ý thì thấy một cặp nam nữ nữa cũng đến ngồi vào chiếc bàn ngay gần đấy. Tôi cảm thấy khuôn mặt người phụ nữ quen quen nhưng chưa nhận ra là ai.
Bỗng tôi sực nhớ ra: chính là Carlotta Adams, cô nữ danh hài mà tôi vừa xem cô biểu diễn trong rạp hát! Bây giờ cô mặc tấm áo liền váy màu đen giản dị, nét mặt bình thản. Khuôn mặt của cô lúc biểu diễn linh hoạt bao nhiêu thì bây giờ thản nhiên bấy nhiêu, như thế đây là một người khác chứ không phải nghệ sĩ hài kịch nổi tiếng. Chính vì vậy lúc nãy tôi đã không kịp nhận ra ngay.
Tôi nói khẽ nhận xét của tôi với Poirot. Anh nghiêng cái đầu hình bánh rán nghe tôi nói, nhưng mắt vẫn nhìn hết chiếc bàn này đến chiếc bàn kia trong hai chiếc tôi vừa nói đến. Poirot nói :
- À, đấy là Huân tước phu nhân Edgware! Tôi đã nhiều lần xem bà ấy diễn, cả trong phim cả trên sân khấu. Quả là một phụ nữ xinh đẹp hiếm có.
- Và tài ba nữa chứ.
- Có thể.
- Anh không cho bà ta là diễn viên có tài hay sao?
- Tùy vai thôi. Nếu được giao vai chính, bà ta đóng tuyệt vời. Nhưng tôi không tin khi đóng vai phụ bà ta cũng đóng tốt như thế. Bà ta thuộc loại phụ nữ cứ phải là trung tâm của mọi thứ mới phát huy được hết tài năng.
Ngừng lại một chút để suy nghĩ, Poirot nói tiếp :
- Người như thế rất dễ gặp nguy hiểm.
Tôi ngạc nhiên hỏi :
- Nguy hiểm thế nào chẳng hạn?
- Người nào quá tự tin vào bản lĩnh của bản thân thì rất dễ chủ quan, không thấy được những hiểm nguy đang rình đón họ. Loại phụ nữ như bà Huân tước chỉ biết ngước mắt nhìn lên, chỉ tính chuyện trèo cao, sớm muộn sẽ bị ngã, và ngã rất đau cho mà xem!
Tôi bảo Poirot rằng tôi không bao giờ nghĩ đến chuyện đó. Tôi hỏi tiếp :
- Còn cô diễn viên hài kịch kia thì anh nhận xét thế nào?
- Carlotta Adams?. Nhưng anh định hỏi tôi về cái gì kia chứ?
- Anh đoán số phận cô ta có gì đặc biệt không?
- Hastings! Anh làm như tôi là thầy bói ấy!
- Thầy số thì là cái chắc. Tôi thấy anh đoán hậu vận người khác rất giỏi.
- Cảm ơn anh quá khen! Nhưng anh nên biết rằng trong mỗi con người chúng ta có những động lực bí hiểm mà bản thân chúng ta không hề ngờ tới. Chúng ta hay nhận định về người khác thông qua con người của bản thân chúng ta. Vì vậy trong mười lần đoán, chúng ta sai đến chín.
Tôi cười :
- Chúng ta, trừ Poirot!
- Không đâu. Cả Poirot cũng vậy. Hastings, anh đánh giá tôi cao quá đấy. Tôi không giỏi hơn ai đâu. Tôi chỉ hơn người ở một thứ, đó là hàng ria mép. Tôi tin rằng anh đi khắp London cũng không tìm thấy ai có bộ ria mép đẹp hơn bộ ria mép của Poirot.
- Công nhận! Vậy là anh không chịu phát biểu nhận xét gì về cô Carlotta Adams?
- Cô ấy là một nghệ sĩ. Còn có thể nói gì hơn được nữa?
- Anh có cho rằng cô ta cũng dễ gặp phải nguy hiểm giống như Huân tước phu nhân Edgware xinh đẹp kia không?
- Cạm bẫy luôn rình mò trên đường đi của mỗi chúng ta. Tuy nhiên theo tôi, Carlotta Adams có nhiều khả năng thoát hiểm. Vì hai lẽ: một là cô ta khôn khéo. Hai là, anh có nhận thấy không? Cô ta gốc Do Thái.
Về điểm này, quả bây giờ tôi mới nhận ra. Khuôn mặt Carlotta Adams đúng là có nhiều nét của người Do Thái.
Hercule Poirot nói tiếp :
- Tôi cảm thấy cô ta có nhiều triển vọng thành đạt. Tuy nhiên cô ta cần cảnh giác, có một vật cản có thể làm cô ta vấp ngã đấy.
- Vật cản? Cụ thể là gì?
- Tật quá coi trọng đồng tiền.
- Chúng ta ai chẳng coi trọng đồng tiền?
- Đúng vậy, nhưng chúng ta biết cân nhắc thận trọng trước khi quyết định một hành động, chứ không phải cứ thấy tiền là tối mắt, không còn suy nghĩ gì được nữa.
Thấy tôi cười, Poirot nói tiếp :
- Khoa tội phạm học bao gồm cả tâm lý học. Người thám tử không chỉ quan tâm đến hành vi của kẻ tội phạm mà còn tìm động cơ thúc đẩy y đến chỗ gây án. Anh vẫn nghe tôi nói đấy chứ, Hastings?
- Tôi vẫn nghe và nghe rất chăm chú.
Poirot nói tiếp :
- Khi anh với tôi cùng tiến hành điều tra một vụ án, anh chỉ quan tâm đến mặt vật thể của nó! Anh giục tôi lấy dấu vân tay, phân tích tàn thuốc lá và bảo tôi nằm bò ra mặt đất để nghiên cứu các dấu chân. Anh không hiểu rằng nếu tôi ngồi ngả người ra lưng ghế xa lông, lim dim đôi mắt, tôi sẽ dễ dàng khám phá ra vụ án hơn. Tôi quan sát bằng cặp mắt trong óc.
- Tôi thì ngược lại, nếu tôi ngả người ra lưng ghế xa lông, nhắm mắt lại thì tôi chỉ có thể làm được một việc duy nhất, hẳn anh thừa biết đó là việc gì rồi.
- Tôi hiểu chứ. Nhưng đến một lúc nào đấy, anh sẽ thấy bộ óc anh bắt đầu khởi động và cơn buồn ngủ biến mất. Phải huy động chất xám, Hastings! Chỉ cái chất xám ấy mới có khả năng xua tan làn sương mù và làm lộ ra sự thật.
Giống như mọi khi, hễ thấy Poirot nói huyên thuyên về chất xám này nọ là tôi không buồn nghe nữa. Tôi nhìn sang bàn bên cạnh. Đợi Poirot nói xong, tôi đùa :
- Poirot, anh đã làm cho một người đẹp mê anh rồi đấy. Huân tưốc phu nhân Edgware cứ luôn đưa mắt sang nhìn anh.
- Đó là do bà ta thích hàng ria mép của tôi.
Vừa nói anh vừa kín đáo sờ vào ria mép. Tôi khẽ reo lên :
- Tôi nói quả không sai! Người đẹp đã đứng dậy và đang đi về phía chúng ta.
Đúng thế, Huân tước phu nhân Edgware, tức nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson, đang tiến lại phía hai chúng tôi. Poirot đứng dậy lịch sự cúi chào. Tôi cũng làm như vậy.
Nữ nghệ sĩ xinh đẹp cất giọng du dương nói :
- Ông là Hercule Poirot phải không ạ?
- Vâng, thưa phu nhân.
- Thưa ông Poirot, tôi có một việc rất cần nhờ ông giúp.
- Tôi xin nghe. Mời phu nhân ngồi xuống đây.
- Nhưng tôi không muốn nói ở đây. Mời ông lên phòng của tôi, được không ạ?
Ngôi sao điện ảnh Bryan Martin đã bước đến bà bạn, nói giọng năn nỉ:
- Để sau bữa ăn, Jane! Bây giờ chúng ta mới bắt đầu ăn. Mà ông Poirot cũng thế.
Nhưng Jane Wilkinson không thuộc loại người dễ bị ai lái đi chệch với hướng bà ta đã dự định.
- Có gì khó đâu, Bryan? Anh bảo họ chuyển bữa ăn lên phòng tôi... Ta sẽ ăn trên đó.
Bryan cau mặt lắc đầu, bực dọc bỏ đi. Nhưng Jane Wilkinson bước theo, tiếp tục thuyết phục. Trước thái độ kiên quyết của Jane Wilkinson, cuối cùng Bryan Martin đành nhượng bộ, chỉ nhún vai vẻ miễn cưỡng.
Trong lục họ nói chuyện với nhau, hai hoặc ba lần Jane Wilkinson liếc sang nhìn nữ danh hài Carlotta Adams, chắc bà ta nói đến cô ta.
Sau đó Jane Wilkinson quay lại chỗ chúng tôi :
- Ông lên phòng tôi chứ?
Không cần chúng tôi đồng ý hay không, bà ta kéo tuột hai chúng tôi đi, miệng vẫn tiếp tục nói :
- Hôm nay tôi gặp may, thưa ông Poirot. Thế nào lại gặp ông ở đây! Vừa nhìn thấy ông, tôi đã nghĩ ngay rằng không biết tôi phải tạ ơn vị thánh thần nào đã run rủi ông đến đây tối nay để tôi được gặp?
Bà ta dừng lại để nói với nhân viên giữ thang máy :
- Tầng ba!
Poirot nói :
- Nếu như tôi có thể giúp gì được phu nhân...
- Chắc chắn ông giúp được. Tôi nghe nói ông là một thám tử tài ba hiếm thấy.
Lên đến tầng ba, Jane Wilkinson dẫn chúng tôi vào một trong những phòng sang trọng nhất của khách sạn Savoy.
Quăng tấm khăn choàng vai bằng lông hải cẩu trắng muốt xuống một chiếc ghế tựa rồi ném chiếc xắc tay nạm đá quý lên mặt bàn, bà nữ nghệ sĩ xinh đẹp gieo mình xuống ghế bành, nói ngay :
- Thưa ông Poirot, tôi rất cần thoát khỏi ông chồng tôi, thoát bằng bất cứ cách nào!
II. Bữa ăn tối Sau một giây sửng sốt, Poirot đáp :
- Thưa phu nhân, việc giúp một phụ nữ thoát khỏi ông chồng không nằm trong phạm vi nghề nghiệp của tôi.
- Tôi không nghĩ thế.
- Xin phu nhân nhờ một luật sư thì hơn.
- Không đời nào! Tôi đã gặp vô số luật sư, luật gia, có người thành thực, có kẻ dối trá, vậy mà không ai cho tôi được một lời khuyên hữu ích. Họ chỉ biết chúi mũi vào đống hồ sơ, họ không hiểu tí gì về thực tế ngoài đời.
- Và phu nhân cho rằng tôi hiểu?
Người đẹp cười :
- Tôi cảm thấy ông là người thấu hiểu thực tế.
Poirot nói :
- Đúng, tôi là người thông minh, việc gì phải chối cái sự thật đó? Nhưng việc phu nhân yêu cầu không nằm trong phạm vi ưa thích của tôi.
- Nhưng đó lại là vấn đề tôi rất cần giải quyết. Một vấn đề cực kỳ phức tạp, mà ông thì là người không ngại khó khăn.
- Xin phu nhân cho phép tôi đánh giá cao sự tinh mắt của phu nhân. Nhưng tôi nhắc lại, không bao giờ tôi nhận tiến hành một cuộc điều tra nhằm mục đích ly hôn. Loại công việc đó làm tôi ghê tởm.
- Tôi không yêu cầu ông dò xét chồng tôi. Tôi chỉ cần thoát khỏi ông ấy và tôi van ông hãy cho tôi một lời khuyên: tôi phải làm cách nào để thoát được ông ấy?
Poirot suy nghĩ một chút rồi nói, giọng đã nhẹ nhàng hơn :
- Vậy phu nhân cho biết lý do muốn "thoát khỏi ông chồng"?
Huân tước phu nhân Edgware nói luôn, không chút ngập ngừng :
- Vì tôi muốn kết hôn với người khác. Chỉ có một lý do ấy thôi.
- Phu nhân không thể xin ly hôn một cách bình thường hay sao?
- Ông chưa biết tính chồng tôi đấy, thưa ông Poirot. Ông ấy... Tôi biết nói thế nào nhỉ? Tính ông Edgware rất kỳ cục... Hẳn ông chưa biết bà vợ đầu của ông ấy đã phải trốn khỏi nhà, bỏ cả đứa con mới ba tháng tuổi chứ gì? Vậy mà ông ta vẫn kiên quyết không chịu ly hôn, kết quả là bà ta chết tại một nơi nào đó ở nước ngoài. Chính vì thế ông ấy mới lấy tôi. Nhưng chỉ sau ít ngày chung sống, tôi đã thấy không muốn nhìn thấy mặt ông ấy nữa. Ông Edgware làm tôi sợ. Tôi bèn bỏ sang sống bên Mỹ. Tôi không đưa ra được lý do hợp lý nào để xin ly hôn với ông ấy và ông ấy cũng không đời nào chịu chấp nhận ly hôn. Ồng ấy là con người không thăng bằng, tôi cho rằng...
- Tại một số bang bên Mỹ, luật pháp sẽ cho phép bà ly hôn không cần chồng đồng ý.
- Đúng thế. Nhưng sự ly hôn ấy không có giá trị chút nào ở nước Anh, mà tôi lại muốn kết hôn và định cư hẳn ở nước Anh.
- Người bà định kết hôn là ai?
- Công tước Merton.
Tôi sửng sốt. Công tước Merton nổi tiếng là nỗi tuyệt vọng của mọi bà mẹ có con gái muốn gả chồng. Ông ta là một chàng trai sùng đạo và cứng nhắc, sống hết sức khắc khổ và nghe theo mẹ răm rắp, không bao giờ dám làm gì trái ý bà, một Quận chúa góa chồng và giầu có. Nghe nói Merton có xu hướng nghệ sĩ và mải mê sưu tầm đồ sứ Trung Hoa. Còn có lời đồn ông ta rất ghét nữ giới.
Jane Wilkinson nói thêm, giọng tình cảm :
- Hai chúng tôi yêu nhau! Chưa bao giờ tôi gặp một người đàn ông đáng mến đến thế. Và lâu đài Merton đẹp tuyệt vời!.. Cưới xong, tôi sẽ bỏ nghệ thuật. Tôi không còn yêu sân khấu chút nào nữa.
Poirot lạnh lùng nói :
- Vậy ra Huân tước Edgware là chướng ngại vật cản trở phu nhân trên con đường dẫn đến niềm hạnh phúc đầy thơ mộng ấy.
- Đúng thế. Vậy là ông đã thấy nỗi khó khăn của tôi. Giá như chúng tôi sống bên Chicago thì gạt đi chướng ngại vật ấy chẳng khó khăn gì, nhưng chúng tôi lại sống ở nước Anh. Tại đây không thể thuê bọn giết người chuyên nghiệp, đúng vậy không, thưa ông?
- Thưa phu nhân, tại đây chúng ta công nhận mọi con người đều có quyền sống.
- Hiện còn chưa biết điều công nhận đó tốt hay xấu đấy, thưa ông Poirot. Đất nước của các ông có loại bỏ một số con rốì ********* cũng không trở nên tồi tệ hơn đâu. Còn về Huân tước Edgware thì tôi xin khẳng định với ông rằng ông ấy có chết nhân loại cũng không thiệt thòi gì.
Có tiếng gõ cửa, người phục vụ bưng khay thức ăn vào. Jane Wilkinson vẫn nói tiếp, không cần e dè là có người lạ.
- Nhưng tôi có đòi ông giết ông ấy đâu, ông Poirot?
- Cảm ơn phu nhân.
- Tôi chỉ nhờ ông gặp chồng tôi, nói cách nào để ông Huân tước hiểu ra và chấp nhận ly hôn. Tôi tin rằng chỉ cần ông chịu khó suy nghĩ một chút, ông sẽ tìm ra cách nói, thưa ông Poirot.
Người đẹp mở to đôi mắt xanh biếc, dịu dàng nói :
- Ông không muốn thấy tôi hạnh phúc hay sao?
Poirot thận trọng đáp :
- Tôi muốn thấy tất cả mọi người hạnh phúc!
- Tất nhiên rồi, nhưng ở đây không phải tất cả. Lúc này tôi chỉ quan tâm đến một mình tôi... Ông thấy thế là ích kỷ chứ gì? Không đâu! Chỉ là tôi không chịu nổi một ngày nào đó trở thành kẻ bất hạnh... Nếu Huân tước Edgware không chịu ly hôn... hoặc chết, tôi sẽ phải chịu một cuộc đời khốn khổ.
Bà ta trầm ngâm nói tiếp :
- Tốt nhất là ông ấy chết... Nếu vậy tôi sẽ không bao giờ còn phải bận tâm chuyện gì nữa.
Nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson nhìn Poirot rồi đứng lên khi nghe thấy tiếng chân ngoài hành lang. Bà ta nói tiếp :
- Ông nhận giúp tôi chứ, ông Poirot? Nếu không...
- Nếu không thì sao, thưa phu nhân?
- Thì tôi sẽ lên taxi, đến nhà ông ấy và tự tay giết ông ấy! - Jane Wilkinson vừa cười khúc khích vừa nói.
Bà ta bước sang gian bên cạnh đúng lúc ngôi sao điện ảnh Bryan Martin dẫn khách vào. Đó là nữ danh hài Carlotta Adams, bạn trai của cô và thêm hai người lúc nãy ngồi cùng bàn với bà Wilkinson nữa. Người ta giới thiệu hai người đó với chúng tôi, đó là ông và bà Widburn.
Bryan Martin hỏi :
- Jane đâu? Tôi muốn nói cho chị ấy biết việc chị ấy giao cho tôi đã tiến triển đến đâu.
Jane Wilkinson bước ở gian bên cạnh ra, đứng lại giữa khung cửa, tay cầm thỏi son môi, reo lên mừng rỡ :
- Cô ấy đây rồi! Tuyệt vời! Cô Adams, xem cô biểu diễn tôi phục quá và tôi rất muốn được làm quen với cô. Mời cô sang gian bên này, ta có thể trò chuyện với nhau trong lúc tôi thoa thêm chút phấn.
Carlotta Adams theo Jane Wilkinson sang gian bên. Còn Bryan Martin ở lại gian ngoài, anh ta gieo mình xuống chiếc ghế xa-lông nệm.
- Ông Poirot, vậy là ông đã rơi vào tay chị bạn tôi rồi phải không? Jane đã thuyết phục được ông nhận lời chiến đấu bên chiến tuyến của chị ấy chứ gì? Ông đầu hàng ngay như thế là biết điều. Jane là người không bao giờ hiểu được chữ "không".
- Vậy ra chưa ai từ chối được bà ấy điều gì bao giờ?
Chàng ngôi sao điện ảnh trẻ tuổi và đẹp trai như thiên thần châm điếu thuốc lá rồi nói :
- Jane là một phụ nữ tính khí hết sức lạ lùng. Chị ấy không coi trọng bất cứ cái gì và bất cứ ai. Đốì với chị ấy chỉ có một thứ duy nhất tồn tại trên đời, đó là ý muốn của chị ấy.
Anh ta cười, nói tiếp :
- Jane sẵn sàng giết bất cứ ai làm vướng chân chị ấy... và nếu bị bắt quả tang và bị kết án, chị ấy cũng không coi đó là điều bất hạnh gì quá lớn. Jane không thèm làm gì để giấu kín tội ác chị ấy gây ra!..
Poirot tò mò nhìn Bryan Martin rồi hỏi :
- Vậy ra ông hiểu rất rõ bà Huân tước?
- Đáng buồn là lại đúng như thế!..
Rồi quay sang hai vợ chồng Widburn, anh ta hỏi :
- Ông bà đồng ý với nhận định của tôi chứ?
Bà Widburn gật đầu :
- Chị Jane quả là con người bướng bỉnh, đã muốn gì là quyết làm bằng được, không chịu nhịn bao giờ. Nhưng nói cho cùng...
Đúng lúc ấy Jane Wilkinson ở gian bên cạnh bước ra, theo sau là nữ danh hài Carlotta Adams. Bà ta đã trang điểm lại hoàn toàn, nhưng tôi thấy bà ta không đẹp thêm được chút nào, có lẽ vì bản thân bà đã quá đẹp, mọi phấn sáp đều bất lực, không thể tăng thêm gì.
Bữa ăn tối diễn ra vui vẻ, nhưng tôi vẫn cảm thấy có thứ gì đó lởn vởn trong không trung mà tôi chưa nhận ra là thứ gì.
Tôi không nghĩ rằng thứ đó toát ra từ con người bà Huân tước. Chỉ cần một ý tưởng duy nhất là đủ chiếm lĩnh toàn bộ trí óc bà ta, và bây giờ gặp được Poirot để nói với anh bạn tôi điều bà muốn nói, là đủ làm bà ta vui vẻ rồi. Tôi thầm nghĩ, bà ta mời nữ danh hài Carlotta Adams dự bữa ăn tối hoàn toàn chỉ do thích thú nhất thời khi nhìn thấy cô ấy bắt chước cử chỉ dáng điệu và giọng nói của bà ta quá tài tình.
Nhưng cái cảm giác lởn vởn kia do đâu? Bởi tôi cảm thấy trong cái không khí có vẻ tươi vui này dường như vẫn lẩn quất một thứ gì u uất rất tinh vi.
Tôi thử quan sát từng người đang có mặt trong phòng khách sạn sang trọng này xem ai có gì khác thường không.
Phải chăng Bryan Martin? Anh chàng ngôi sao điện ảnh mới nổi này ăn nói điệu bộ, kiểu cách một cách hết sức giả tạo. Phải chăng do anh ta đã quen đóng vai trên màn ảnh? Vì nhiều diễn viên có cái tật đưa cả những dáng điệu cử chỉ trên màn ảnh vào cuộc sống thường ngày, và không còn lúc nào họ sống đúng là họ thật nữa?
Nữ danh hài Carlotta Adams thì lúc này hoàn toàn thoải mái, tự nhiên. Bây giờ có dịp quan sát cô ngay gần, tôi thấy cô là một phụ nữ điềm tĩnh, khiêm tốn và có giọng nói du dương. Cô có duyên, nhưng là thứ duyên nhạt nhẽo của một con người sống quá tầm thường, đơn giản. Nhan sắc của cô đã không xuất sắc gì, mà còn có những nét xấu. Nếu gặp cô ăn mặc bình thường đi ngoài phô, chắc ít người nhận ra đó chính là cô diễn viên thông minh, hóm hỉnh và duyên dáng luôn gây cho khán giả những chuỗi cười sảng khoái.
Khi nghe Jane Wilkinson ca ngợi, Adams có vẻ thích thú ra mặt. Nhưng đột nhiên tôi nhận thấy lúc bà Huân tước quay sang nói chuyện với Poirot, Carlotta Adams lộ ngay vẻ khó chịu. Hay đó là thói ghen ghét mang tính nghề nghiệp? Nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson đã lên đến đỉnh cao vinh quang trong khi Carlotta Adaras mới chỉ đạt được một số thành công nhỏ nhoi trên con đường nghệ thuật...
Tôi chuyển sang quan sát ba thực khách còn lại. Biết nói gì về hai ông bà Widburn? Ông chồng thấp bé loắt choắt, còn bà vợ cao lớn, tóc vàng óng và kiêu kỳ ra mặt. Họ có vẻ thuộc đám nhà giầu, thích tỏ ra am hiểu nghệ thuật, luôn đưa ra những nhận xét này nọ về điện ảnh và sân khấu. Do một thời gian dài sống xa nước Anh và không biết những tiết mục sân khấu nào hiện đang trình diễn ở London nên tôi đành chỉ ngồi nghe.
Nhân vật cuối cùng là anh chàng tháp tùng Carlotta Adams. Đó là một chàng trai mặt tròn, đỏ ửng. Thoạt đầu tôi đã thấy ngay anh ta ăn lấy ăn để, và quả thật trong bữa ăn anh ta nốc khá nhiều rượu vang.
Trong nửa đầu của bữa ăn, anh ta giữ vẻ mặt rầu rĩ, cau có của một người bị lép vế. Cuối bữa, xem chừng đã no nê, anh ta mới tâm sự với tôi :
- Chắc ông bạn hiểu được nỗi khổ tâm của tôi chứ? Khi bị một phụ nữ liên tục trách móc và từ chối mọi đề xuất của mình mà mình không dám phản bác... Ông bạn thấy ở đây rồì đấy: cô ấy sống nghiêm túc một trăm phần trăm... Đúng là con gái gia đình gia giáo!.. Ông thấy tôi rơi vào tình trạng nào rồi chứ?
- Lúc nãy ông bảo ông không giầu có gì.
- Đúng thế. Tôi phải mượn tiền ông thợ may của tôi để có thể chi cho buổi tối hôm nay đấy. Thợ may nhưng rất khá nhé. Chuyên cho tôi vay tiền suốt bao nhiêu năm nay rồi. Mà tôi chưa biêt tên ông bạn là gì đấy?
- Hastings.
- Thật thế sao? Ôi, vậy mà tôi cứ suồng sã ăn nói, hệt như với cậu bạn thân của tôi, cậu Spencer Jones ấy! Chà, cái cậu Spencer Jones ấy thân với tôi lắm nhé. Lần cuối cùng gặp cậu ấy, tôi đã lột của cậu ấy năm bảng. Ông muốn biết quan niệm của tôi về người đời không? Tất cả đều giống hệt nhau và nếu chúng ta là một lũ người Hoa thì chúng ta sẽ chẳng phân biệt được ai vào với ai đâu.
Anh ta lắc đầu buồn bã, tu một cốc rượu vang rồi nói tiếp :
- Dù sao cũng không ai bảo tôi là một thằng da đen!
Nghĩ ra được câu nói ấy, anh ta cười khoái trá rồi nói tiếp :
- Ông bạn thân mến ạ, ta nên nhìn đời bằng cặp mắt lạc quan. Sau này, đến tuổi bảy mươi nhăm hoặc tám mươi, tôi sẽ rất giầu. Chẳng là lúc đó ông chú tôi đã chết và tôi có thừa tiền để trả hết nợ cho ông thợ may.
Anh ta cười, nghĩ đến cái triển vọng ấy. Rõ ràng anh ta say khướt nhưng về bản chất anh ta là con người dễ mến.
Carlotta Adams liếc nhanh theo dõi anh ta, và sau một lần liếc nhanh như thế, cô ta đứng lên.
Nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson nói :
- Cảm ơn cô Adams đã vui lòng đến thăm tận nơi tôi ở. Tôi rất thích những cuộc gặp gỡ hoàn toàn ngẫu nhiên như thế này.
Carlotta Adams lạnh nhạt đáp :
- Tôi thì không. Trước khi làm việc gì tôi cũng suy tính cẩn thận. Nhờ đó tôi tránh được rất nhiều phiền toái.
Jane Wilkinson lịch sự đáp :
- Nhưng phải công nhận cô đạt được thành công là xứng đáng. Chưa bao giờ tôi được cười thoải mái như tối nay, lúc xem cô biểu diễn.
Mặt cô nữ danh hài hơi rạng rỡ lên đôi chút :
- Cảm ơn phu nhân! Tôi thuộc số diễn viên mới vào nghề, rất cần người khích lệ.
Bạn trai của cô nói giọng lè nhè :
- Em chúc mọi người ngủ ngon rồi ta về. Hãy hãy cảm ơn dì Jane về bữa ăn tối tuyệt ngon này đi.
Ra đến cửa, anh ta vấp suýt ngã. Carlotta Adams vội bước nhanh để theo kịp anh ta.
Bà Jane Wilkinson nhún vai :
- Cậu ta là ai mà dám gọi tôi là "dì Jane"? Cậu ta vào đây lúc nào mà tôi không để ý thấy đấy.
Bà Widburn nói :
- Quan tâm làm gì chuyện ấy, chị bạn thân mến?
Cậu ta chỉ là một diễn viên trẻ, mới vào nghề. Tôi nghe nói cậu ta có nhiều triển vọng đấy. Thật đáng buồn khi nhìn thấy những mầm non như thế mà chưa chi đã sắp thui chột. Thôi muộn rồi, hai vợ chồng tôi cũng xin cáo lui thôi.
Hai ông bà Widburn đứng dậy, chào rồi đi ra phía cửa. Ngôi sao điện ảnh Bryan Martin theo chân tiễn họ.
- Thế nào, ông Poirot?
Poirot cười, nói với nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson :
- Bà hỏi thế nghĩa là sao, thưa Huân tước phu nhân?
- Xin ông đừng gọi tôi như thế. Hãy để tôi quên hai chữ "Huân tước" ấy đi, nếu ông không muốn tôi coi ông là người nhẫn tâm nhất châu Âu.
- Nhưng tôi không phải người nhẫn tâm.
Theo tôi, Poirot đã nốc khá nhiều rượu, thậm chí quá nhiều.
- Thế là ta đã thỏa thuận với nhau, thưa ông Poirot! Ông sẽ đến gặp chồng tôi và thuyết phục ông ấy làm theo yêu cầu của tôi chứ?
Poirot đáp theo cách không hứa hẹn gì hết :
- Vâng, tôi sẽ đến gặp ông ấy.
- Và nếu ông Edgware không chịu nghe, mà tôi đoán trước là sẽ như thế, ông sẽ nghĩ ra một biện pháp khôn ngoan nào đó chứ? Ông nổi tiếng là người tốt bụng nhất nước Anh kia mà?
- Thưa phu nhân, khi khen tôi thông minh, phu nhân viện ra cả châu Âu, nhưng khi khen tôi tốt bụng, phu nhân chỉ viện ra mỗi nước Anh.
- Nêu ông thành công, tôi xin công bố với mọi người ông là người giỏi giang nhất vũ trụ!
- Tôi chưa hứa hẹn gì hết. Nhưng vì mục đích nghiên cứu tâm lý, tôi sẽ tìm cách gặp ông Huân tước cho bằng được.
- Đúng vậy! Ông hãy "tâm - phân" ông ấy! Sẽ chỉ tốt cho ông ấy thôi. Cái chính là ông hãy đem về cho tôi một kết quả mỹ mãn! Tôi đang yêu, thưa ông Poirot!
Cặp mắt mơ màng, bà ta nói thêm :
- Ôi, nếu tôi công bố lễ thành hôn với Công tước Merton hẳn mọi người sẽ sửng sốt đến chừng nào!
III. Người đàn ông có chiếc răng bịt vàngVài ngày sau, trong lúc tôi ngối ăn bữa trưa với anh bạn Poirot, anh ta chìa cho tôi bức thư anh vừa nhận được.
- Anh nghĩ sao về bức thư này, anh bạn?
Bức thư của Huân tước Edgware. Bằng lời lẽ vắn tắt và khô khan, ông Huân tước, chồng bà Jane Wilkinson, hẹn Poirot đến gặp ông ta vào mười một giờ sáng mai.
Tôi hơi ngạc nhiên. Tôi không ngờ Poirot lại giữ lời hứa với nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson.
- Không phải chỉ vì hơi men đâu, anh bạn ạ!
- Tôi không hề cho rằng vì anh nốc rượu.
- Có đấy... Tôi biết trong đáy lòng, anh thầm nghĩ: chỉ vì nể bà chủ nhà mời ăn một bữa ngon và thịnh soạn mà Poirot tội nghiệp đã hứa một điều cậu ta hoàn toàn không muốn thực hiện... Hastings thân mến, Poirot đã hứa điều gì, điều đó là thiêng liêng.
Khi nói câu đó, Poirot ưỡn ngực kiêu hãnh.
Tôi vội cãi :
- Tất nhiên tôi không nghi ngờ điều đó chút nào. Tôi chỉ lo tối hôm ấy anh hơi... nói thế nào nhĩ... hơi mềm lòng một chút...
- Mình không có thói để ai làm "mềm lòng" đâu. Thứ rượu vang hảo hạng hay người phụ nữ đẹp nhất trên đời đều không thể tác động gì đến Hercule Poirot!
- Hay anh quan tâm đến những mưu đồ về hôn nhân của Jane Wilkinson?
- Không hẳn. Mốì tình thơ mộng theo kiểu bà ta nói thật ra chỉ là một tham vọng mà bà ta nhất quyết đạt tới. Nếu Công tước Merton không có tước vị và tiền bạc thì đã không thể hút được bà ta. Điều làm tôi quan tâm, Hastings ạ, chính là khía cạnh tâm lý. Tôi muốn nghiên cứu các kiểu tính cách con người, và tôi cho rằng đây là một dịp rất tốt để quan sát tính cách của Huân tước Edgware.
- Anh có hy vọng sẽ thành công trong sứ mệnh này không?
- Sao lại không? Mỗi chúng ta đều có một chỗ yếu nào đó. Nếu như vấn đề này làm tôi quan tâm về mặt tâm lý thì đồng thời tôi cũng cố để thành công về điều người ta nhờ cậy mình. Tôi rất thích thử thách trí thông minh của tôi.
- Vậy sáng mai ta đến đại lộ Regent Gate chứ?
- Sao lại "ta"?
Mắt Poirot trợn lên, khiến khuôn mặt anh ta trông thật hài hước.
- Vậy lần này anh định bỏ rơi tôi hay sao, Poirot? Mọi lần anh đều cho tôi đi theo kia mà?
- Nếu là một vụ án mạng, hẳn anh sẽ thấy thú vị. Nhưng đây lại là một vụ xích mích giữa hai vợ chồng thuộc tầng lớp thượng lưu.
- Anh lập luận thế nào cũng vô ích, Poirot. Mai tôi cứ bám theo anh.
Anh bạn tôi cười và đúng lúc đó người đầy tớ vào báo anh có khách, một nhà quý tộc.
Chúng tôi rất ngạc nhiên khi thấy người khách lại chính là ngôi sao điện ảnh Bryan Martin.
Dưới ánh sáng ban ngày trông anh ta có vẻ già dặn hơn tối hôm trước, vẫn rất đẹp trai, nhưng một thứ đẹp đã phần nào bị tàn phá. Và tôi nhận thấy dáng vẻ Bryan Martin có vẻ bồn chồn, khiến tôi nghi anh ta vừa dùng chất ma túy.
Bryan Martin nói giọng bình thản :
- Chào ông Pcirot! Ông đang bận gì không đấy?
- Hiện giờ thì tôi không có việc gì gấp.
- Thật chứ? Tôi đang lo Sở Cảnh sát vừa mời ông tham gia,điều tra một vụ án nào đấy.
- Không, lúc này tôi hoàn toàn rảnh rỗi.
- Vậy thì tốt. Nếu thế tôi xin ông nghe cho tôi một câu chuyện.
- Vậy ra ông có điều muốn hỏi ý kiến tôi?
- Nói thế cũng được nhưng có lẽ chưa đúng hẳn.
Anh ta cười và tiếng cười của anh ta nghe cayđắng. Poirot mời anh ta ngồi xuống chiếc ghế đối diện với chúng tôi.
Poirot nói :
- Chúng tôi xin nghe, thưa ông.
Bryan Martin có vẻ ngần ngại.
- Phiền một nỗi là câu chuyện hơi dài, lúc này tôi không thể kể toàn bộ như tôi mong muốn. Câu chuyện của tôi khởi đầu từ bên Mỹ...
- Bên Mỹ?
- Vâng. Hôm đó tôi đang ngồi trên tầu hỏa, chợt nhìn thấy một người đàn ông thấp bé, xấu xí, râu ria cạo nhẵn nhụi, đeo kính, có một chiếc răng bịt vàng...
- Răng bịt vàng?
- Đúng thế. Xin ông nhớ cho chi tiết này.
Poirot gật đầu :
- Tôi đã bắt đầu hiểu. Mời ông kể tiếp.
- Như tôi vừa nói, tôi nhìn thấy người đó trên chuyến tầu hỏa đi New York. Ba tháng sau, trong một dịp lưu lại ở thành phố Los Angeles, tôi lại nhìn thấy người có cái răng vàng đó. Lần gặp thứ hai này khiến tôi chú ý.
- Sau đó thì sao?
- Một tháng sau nữa, tôi được gọi đến thành phố Seattle. Vừa đến nơi, tôi lại nhìn thấy người đàn ông có chiếc răng vàng kia, nhưng lần này y để râu.
- Chà, lạ đấy!
- Đúng thế! Lần đầu nhìn thấy y, tôi chưa quan tâm lắm, nhưng khi nhìn thấy y lần thứ hai ở Los Angeles không có bộ râu, rồi lần thứ ba ở thành phố Chicago lại có hàng ria mép và lông mày hóa trang, tôi bắt đầu chú ý đặc biệt đến y. Không còn nghi ngờ gì nữa, tôi bị theo dõi. Thế rồi bất cứ đi đến đâu, tôi cũng nhìn thấy y, mỗi lúc y lại thay đổi cách hóa trang. Nhưng vì y có chiếc răng vàng nên lần nào tôi cũng nhận ra.
- Ông có bắt chuyện với người đàn ông đó và hỏi xem õng ta bám theo ông để làm gì không?
Bryan Martin ngập ngừng rồi nói :
- Không. Đã vài lần tôi định hỏi nhưng rồi lại thôi, tôi nghĩ không nên để y biết tôi đã nhận thấy y theo dõi tôi. Tôi sợ nếu y biết, người ta sẽ thấy y bằng một người khác mà tôi hoàn toàn không nghi ngờ.
- Đúng thế, thí dụ một người không có chiếc răng vàng dễ nhận kia... Thưa ông Martin, vừa rồi ông có nói đến hai chữ "người ta"... Ông định ám chỉ ai vậy?
- Tôi chỉ cảm thấy có ai đó đứng đàng sau y, nhưng cụ thể là ai thì tôi chưa biết.
- Nhưng ông có nghi ngờ ai không?
Bryan Martin ngập ngừng một chút rồi đáp :
- Tôi chỉ có một phỏng đoán mơ hồ. Chuyện này liên quan đến một sự việc ngẫu nhiên xảy ra tại London cách đây hai năm, một sự việc nhỏ thôi nhưng lại khó quên. Tôi đã thoáng nghĩ hay việc theo dõi này có liên quan đến sự việc ngẫu nhiên kia, nhưng tôi không tìm thấy có mối liên quan nào giữa hai việc.
- Có thể tôi sẽ tìm ra được.
Bryan Martin lại lộ vẻ lúng túng.
- Rất tiếc là tôi chưa thể kể hết ra với ông... ít nhất cũng lúc này. Tôi hy vọng sau đây vài ngày tôi sẽ được phép kể.
Trước cặp mắt dò hỏi của Poirot, Bryan Martin nói thêm :
- Ông hiểu cho... trong câu chuyện này có dính đến một cô gái.
- Ra thế! Một cô gái người Anh?
- Tại sao ông lại đoán cô ta là người Anh?
- Đơn giản thôi. Ông bảo lúc này chưa được phép kể hết ra, nhưng có thể sẽ được phép sau đây vài ngày. Có nghĩa cô ta đang ở Anh và vẫn ở nước Anh trong khi con người bí hiểm kia bám theo ông. Nếu thời gian đó cô ta ở Mỹ thì ông hoàn toàn có thể gặp trực tiếp để hỏi về điều bí hiểm kia. Bởi cô ta đã sống ở Anh một năm rưỡi nay cho nên tôi kết luận có nhiều khả năng cô ta quốc tịch Anh. Tôi suy luận như thế có đúng với sự thật hay không?
- Tôi chịu ông thông minh, thưa ông Poirot. Nếu cô ấy cho phép tôi kể ra với ông, ông có bằng lòng giúp tôi không?
Poirot im lặng suy nghĩ một lát rồi hỏi :
- Tại sao ông đến gặp tôi trong khi chưa được cô ấy cho phép?
Bryan Martin đắn đo một giây đồng hồ rồi đáp :
- Tôi nghĩ... tôi tính nếu được ông nhận lời giúp tôi sẽ dễ thuyết phục cô ấy hơn. Bởi khi đó tôi sẽ hoàn toàn không cần thiết phải cho ai khác biết sự việc này...
Poirot điềm đạm nói :
- Cái đó còn tùy.
- Tùy sao?
- Nếu điều ông nhờ giúp không dính đến một vụ án mạng...
- Không đâu! Không có chuyện ấy đâu!
- Nhưng rất có thể ông không biết...
- Bất cứ trường hợp nào, tôi cũng tin vào ông, thưa ông Poirot. Ông bằng lòng giúp tôi chứ?
- Tôi nhận lời.
Poirot im lặng một lúc rồi nói tiếp :
- Ông cho tôi biết, người đàn ông bám theo ông trạc bao nhiêu tuổi?
- Chỉ khoảng ba mươi.
- Chà, vụ này xem chừng lý thú đấy!
Tôi nhìn anh bạn thám tử. Bryan Martin cũng nhìn anh ta giống như tôi. Cả tôi và anh ta đều không còn hiểu được dòng suy nghĩ của Poirot ra sao nữa.
Poirot lẩm bẩm :
- Chà, câu chuyện đã thành ra cực kỳ lý thú rồi.
Bryan Martin nói thêm :
- Y có thể nhiều tuổi hơn tôi phỏng đoán.
- Không, ước đoán của ông chính xác đấy, thưa ông Martin. Và câu chuyện của ông trở nên vô cùng lãng mạn.
Những câu nói khó hiểu của Poirot làm hai chúng tôi sửng sốt. Sau một lúc im lặng, Bryan Martin chuyển sang một đề tài khác :
- Cuộc gặp gỡ tối hôm qua quả là lý thú, ông công nhận không? Jane Wilkinson đúng là người phụ nữ độc đoán và tàn bạo nhất trên thế gian này.
Poirot mỉm cười nói :
- Tôi biết bà ta muốn gì rồi.
- Đúng, và bà ta nhất định đạt được điều đó.
Poirot bác lại :
- Rất khó cưỡng lại ý thích của một phụ nữ đẹp. Giá như bà ta mũi khoằm, nước da xám ngoét và mái tóc nhờn như bôi dầu thì lại khác.
Bryan Martin công nhận :
- Đúng thế. Xin nói thêm rằng tôi rất không muốn thân thiết với bà ta nhưng không nổi... Hơn nữa, tôi không tin bà ta phải chịu trách nhiệm về mọi hành vi của bà ta. Nhiều khi bà ta làm mà không hiểu việc mình làm.
- Tôi thì cho rằng bà ta rất hiểu. Đó là một con người đầu óc vô cùng thực tế.
- Tôi công nhận. Khi đụng đến quyền lợi của bà ta thì Jane Wilkinson không kiêng nể gì hết! Câu vừa rồi tôi nói chỉ về khía cạnh lương tâm của bà ta thôi. Trong quan niệm của Jane, không có sự phân biệt giữa thiện và ác, giữa đạo đức và vô đạo đức.
- Tôi nhớ là tối hôm qua ông cũng đã đưa ra nhận định như vậy, khi chúng ta nói đến chuyện án mạng.
- Đúng thế. Và nếu nghe thấy Jane vừa gây ra một vụ án mạng nào đó, tôi sẽ không ngạc nhiên chút nào.
Poirot trầm ngâm nói :
- Có vẻ ông rất hiểu bà Jane Wilkinson. Ông luôn đóng đôi với bà ấy chứ?
- Vâng. Và tôi luôn hình dung Jane sắp giết một ai đó.
- Trong một cơn giận dữ nào đó khiến bà ấy mất tự chủ?
- Không đâu. Jane sẽ giết một cách điềrn tĩnh, lạnh lùng. Bà ta không hề ngập ngừng khi cần loại bỏ người nào làm vướng chân bà ta. Bà ta cho đấy là việc làm chính đáng. Theo quan niệm của Jane, bất cứ kẻ nào làm vướng chân bà ta đều phải chết.
Câu vừa rồi Bryan Martin nói bằng giọng chua chát khiến tôi thầm nghĩ, rất có thể lúc này anh ta đang nhớ lại một kỷ niệm khủng khiếp nào đó?
Poirot hỏi :
- Ông cho rằng bà Jane Wilkinson có gan giết người?
Bryan Martin thở một hơi rất dài :
- Tôi e là như thế. Biết đâu chỉ trong một thời gian ngắn nữa ông sẽ nhớ lại câu tôi nói hôm nay, thưa ông Poirot.
- Xin cảm ơn ông thành thực với tôi.
- Bởi tôi quen Jane đã khá lâu.
Bryan Martin đứng dậy, chuyển sang giọng khác, nói thêm :
- Còn về câu chuyện khiến tôi đến tìm gặp ông hôm nay, vài hôm nữa ta sẽ nói tiếp, thưa ông Poirot. Vậy là ông đã nhận lời giúp tôi rồi chứ?
- Đúng thế. Tôi sẽ giúp ông, bởi tôi thấy câu chuyện có vẻ... hấp dẫn.
Tôi tiễn Bryan Martin xuống hết cầu thang. Khi ra đến cửa, anh ta hỏi :
- Theo ông, nhận định của ông Poirot về độ tuổi của kẻ bám theo dõi tôi, có nghĩa là sao? Tại sao khi nghe tôi nói y trạc ba mươi tuổi, ông Poirot lại tán thành ngay? Thú thật là tôi không hiểu.
- Tôi cũng không hiểu.
- Ông Poirot định nói đùa chăng?
- Không đâu! Ông chưa hiểu anh bạn tôi đấy! Mỗi khi Poirot hỏi kỹ một chi tiết nào đấy, có nghĩa chi tiết đó anh ấy cho là quan trọng.
- Nếu vậy chỉ tốt thôi. Nhưng tôi vẫn thấy bí hiểm thế nào ấy.
Bryan Martin ra cửa, còn tôi quay lên gác.
Tôi bảo Poirot :
- Tại sao anh cần hỏi kỹ về độ tuổi của kẻ theo dõi Bryan Martin?
- Anh không hiểu tại sao ư, Hastings?
Poirot cười rồi hỏi tôi :
- Anh nhận xét gì về cuộc chuyện trò giữa tôi và Bryan Martin?
- Tôi thấy câu chuyện quá sơ sài để có thể rút ra một kết luận nào đó.
- Nhưng chỉ ngần ấy chi tiết, anh vẫn chưa thấy nẩy ra ý nghĩ nào ư?
Đúng lúc đó chuông điện thoại reo, gỡ cho tôi nỗi xấu hổ là mình quá chậm hiểu. Tôi nhấc máy.
- Tôi là thư ký của Huân tước Edgware. Ông chủ tôi rất tiếc là buộc phải hủy bỏ cuộc hẹn gặp sáng mai với ông Poirot. Huân tước được mời đi Paris gấp. Nhưng ông chủ tôi sẵn sàng gặp ông Poirot vài phút ngay trưa nay, vào mười hai giờ mười lăm, nếu ông Poirot thấy có thể chấp nhận.
Tôi nói lại với Poirot. Anh đáp :
- Được. Chúng ta đi ngay bây giờ.
Cô thư ký của Huân tước Edgware đáp trong máy :
- Tốt lắm. Ngài Huân tước xin đợi ông.
--- Chế độ gộp bài viết ---
[QUOTE=HAO_MY;23265079]IV. Cuộc gặp gỡTôi rất thích thú được đi theo Poirot đến biệt thự của Ngài Huân tước Edgware trên đại lộ Regent Gate.
Tòa biệt thự cổ kính, đồ sộ, vững chãi, cửa được mở ra ngay, không phải do một gia nhân già dáng điệu trịnh trọng mà do một chàng trai dáng cao, tóc vàng, đẹp như pho tượng thần Apoilon trong thần thoại Hy Lạp. Có điều lạ là tôi thấy anh ta dường như giống một người nào đó tôi mới gặp gần đây nhưng chưa nhớ ra là ai.
Chúng tôi nói muốn gặp Huân tước Edgware.
Anh đầy tớ đẹp trai nhã nhặn nói :
- Mời hai quý ông đi theo tôi.
Anh ta dẫn chúng tôi qua gian sảnh, lên cầu thang gác rồi dừng lại trước cánh cửa phòng cuối cùng của hành lang trên tầng hai.
Anh ta mở cửa, vừa báo với chủ nhân vừa mời chúng tôi vào một căn phòng bốn bức tường đều kê tủ sách kín mít, đồ đạc trong phòng rất sang, bàn tủ bằng gỗ màu sẫm. Chỉ có một cửa sổ duy nhất để lọt vào một làn ánh sáng nhợt nhạt.
Huân tước Edgware đứng lên đón chúng tôi. Đó là một người đàn ông cao to, trạc suýt soát năm mươi tuổi, tóc đen đã bắt đầu hoa râm, mặt xương xương và nụ cười như giễu cợt. Hình dạng của ông ta khiến tôi mất cảm tình ngay tức khắc.
Lịch sự nhưng lạnh lùng, ông ta mời chúng tôi ngồi, rồi lấy trên bàn giấy bức thư Poirot đã viết và gửi cho ông ta.
- Thưa ông Poirot, tôi đã được nghe nói đến ông, ai nói ấy nhỉ?
Poirot nghiêng mình chào. Chủ nhân nói tiếp :
- Thú thật tôi chưa hiểu ý định của ông. Ông muốn gặp tôi do yêu cầu của vợ tôi?
Ông ta nói câu đó bằng cái giọng rất lạ, nghe như phải cố gắng lắm mói thốt lên được.
Anh bạn tôi đáp :
- Vâng, đúng thế.
- Thưa ông Poirot, theo tôi hiểu thì ông chuyên điều tra về các vụ án hình sự?
- Thưa Huân tước, tôi điều tra về tất cả các vấn đề. Cả nhưng vấn đề dính líu đến tội phạm hình sự, cả những vấn đề khác.
- Tôi hiểu. Vậy vấn đề này là vấn đề gì, thưa ông?
- Tôi đến gặp Huân tước do yêu cầu của phu nhân. Phu nhân muốn ly hôn nên yêu cầu tôi trao đổi vấn đề này với Ngài.
- Thưa ông, chuyện đó không cần gì phải bàn.
- Nghĩa là Huân tước từ chối trao đổi?
- Vâng, đúng thế. Trao đổi để làm gì kia chứ?
Lần đầu tiên tôi nhìn thấy anh bạn tôi sững sờ.
Miệng há hốc, hai cánh tay giơ ra, trông Poirot giống như bức biếm họa của bản thân anh ta.
Poirot kêu lên :
- Tôi chưa hiểu rõ. Nghĩa là ngài bằng lòng ly hôn?
- Tôi lấy làm lạ sao ông tỏ vẻ ngạc nhiên đến thế?
- Nghĩa là ngài bằng lòng ly hôn với vợ ngài?
- Đúng thế. Bà ấy đã biết rõ thái độ của tôi. Thậm chí tôi đã viết thư xác nhận tôi đồng ý ly hôn và gửi cho bà ấy cách đây sáu tháng.
- Nếu vậy thì quả tôi không hiểu gì hết... Tôi vẫn đinh ninh Huân tước là ngươi về nguyên tắc phản đối mọi cuộc ly hôn!
- Quan niệm của tôi về vấn đề này chỉ liên quan đến một mình tôi, thưa ông Poirot. Trên thực tế, tôi đã từ chối ly hôn với bà vợ đầu của tôi. Hồi bấy giờ tôi cho rằng ly hôn là trái với lương tâm. Còn cuộc hôn nhân thứ hai hiện nay, thú thật, tôi cho là một sai lầm. Khi bà ấy yêu cầu ly hôn, tôi đã từ chối thẳng thừng. Cách đây sáu tháng, bà ấy yêu cầu tôí nghĩ lại. Theo tôi hiểu, bà ấy muốn kết hôn với một diễn viên điện ảnh hoặc một người nào đại loại như thế. Vào thời gian đó, quan niệm của tôi đã có phần thay đổi, và tôi trả lời bà ấy bằng thư gửi đến địa chỉ bà ấy tại Hollywood. Cho nên tôi rất ngạc nhiên, không hiểu bà ấy còn nhờ ông đến gặp tôi làm gì? Tôi phỏng đoán phải chăng về vấn đề tiền nong.
Một nụ cười khinh bỉ hiện lên trên đôi môi ông Huân tước.
Poirot vẫn lẩm bẩm: "Lạ thật... Lạ thật... Đúng là một điều bí hiểm!" Huân tước Edgware nói tiếp :
- Vợ tôi bỏ tôi mà đi là tự ý. Bà ấy muốn lấy ai tùy bà ấy, nhưng tôi thấy không có lý do gì để tôi cho bà ấy tiền, dù chỉ một xu!
- Đây không phải chuyện tiền nong.
Huân tước Edgware chau mày nói giọng mỉa mai :
- Có nghĩa Jane sẽ kết hôn với một người giầu có.
Poirot nói rất khẽ :
- Tôi không sao hiểu nổi. Tôi tưởng bà Jane Wilkinson đã nhờ rất nhiều luật gia tiếp xúc với Huân tước?
- Đúng thế. Tôi đã nhận được thư của rất nhiều luật gia, luật sư Anh quốc và Hoa Kỳ. Và như tôi vừa cho ông biết, Jane còn viết thư cả cho tôi.
- Trước đó ông tỏ thái độ không chấp nhận việc ly hôn?
- Đúng thế.
- Nhưng sau khi nhận được bức thư của phu nhân ông đã thay đổi ý kiến?
- Không phải do bức thư của Jane mà do tôi đã thay đổi quan niệm.
- Những nguyên nhân nào khiến ông thay đổi quan niệm?
- Đấy là việc của tôi, thưa ông Poirot. Tuy nhiên tôi có thể nói để ông biết rằng tôi đã thấy lợi ích của việc chấm dứt một cuộc hôn nhân mà tôi cho rằng không xứng đáng với tôi. Xin lỗi ông tôi đã nói trắng ra điều đó. Cuộc hôn nhân thứ hai này là một sai lầm của tôi.
- Bà Jane Wilkinson cũng nói đúng như thế.
- Thật vậy sao?
Trong mắt Huân tước Edgware lóe lên một ánh rất lạ, nhưng nó tắt ngay lập tức. Ông ta đứng dậy, như để báo chúng tôi biết là cuộc tiếp kiến đã chấm dứt.
- Xin lỗi là tôi đa thay đổi ngày giờ cuộc gặp gỡ. Vì mai tôi phải có mặt tại Paris.
- Không hề gì... Không hề gì...
- Do bên ấy có cuộc trưng bầy và bán tác phẩm nghệ thuật, và tôi rất muốn mua một thứ trong đó. Một thứ rất quái đản. Tôi có tính thích những tác phẩm nghệ thuật quái đản.
Huân tước Edgware cười, một nụ cười tàn nhẫn.
Tôi còn nhớ nỗi run rẩy của bà Jane Wilkinson lúc nói về chồng. Lúc đó tôi thấy nỗi khủng khiếp của bà ta hoàn toàn không giả tạo. Bây giờ thì tôi hiểu được thái độ sợ hãi lúc đó của bà ta. Và tôi cố tìm hiểu bản chất của ông Huân tước này.
Lúc đặt tay lên nút bấm chuông, để tỏ ý muốn chấm dứt cuộc tiếp xúc, thái độ ông ta lịch sự nhưng lạnh lùng. Hai chúng tôi bèn đứng dậy, nói vài câu xã giao rồi bước ra hành lang. Viên quản gia đã đợi chúng tôi ngoài đó. Trước khi cửa khép lại, một lần nữa tôi đưa mắt quan sát chủ nhân và thái độ của vị Huân tước làm tôi suýt kêu lên một tiếng ngạc nhiên.
Trên môi ông ta nở một nụ cười độc ác. Hai hàm răng nhe ra như muốn cắn xé ai, và cặp mắt ông ta trợn lên vẻ hết sức giận dữ.
Lúc đi ngang qua sảnh, tôi thấy một cánh cửa phòng bật mở. Một cô gái trẻ bước ra và khi nhìn thấy chúng tôi, cô ta vội lùi lại. Cô ta người thon gầy, tóc đen, da mặt trắng xanh, và hai luồng mắt của cô ta và của tôi chạm nhau. Lập tức cô ta quay gót, khép cửa lại. Hình ảnh cô ta chỉ thoáng hiện lên rồi biến mất như một bóng ma.
Lát sau hai chúng tôi đã ở ngoài đường. Poirot gọi một taxi và bảo lái xe chở chúng tôi đến khách sạn Savoy.
Ngồi trong xe, Poirot nháy mắt nói với tôi :
- Chà, cuộc gặp ông ta hôm nay hoàn toàn không như tôi dự đoán.
- Đúng thế. Ông Huân tước Edgware này quả là một con người không bình thường.
Tôi kể cho Poirot nghe về ấn tượng ông Huân tước để lại trong tôi lúc cuối cùng, khi tôi liếc mắt vào phòng ông ta. Poirot gật đầu, trầm ngâm nói :
- Đằng sau vẻ ngoài lạnh lùng ấy là một tính cách độc ác. Thì ra chính vì thế mà không người phụ nữ nào chịu nổi chung sống với ông ta.
- Anh có chú ý đến cô gái trong căn phòng dưới nhà, mở cửa ra nhìn thấy chúng ta vội quay vào và đóng cửa lại không, Poirot?
- Có. Cô ta có vẻ hoảng hốt.
- Theo anh thì cô ta là ai?
- Chắc con gái Huân tước. Tôi biết ông ta có một con gái. Đến nơi rồi. Ta vào báo tin vui cho bà Jane Wilkinson.
Bà ta có mặt trong khách sạn. Sau khi gọi điện thoại, nhân viên tiếp tân của khách sạn cho biết bà khách mời chúng tôi lên phòng của bà.
Một phụ nữ lạ đeo kính cận, tóc hoa râm ra đón chúng tôi. Bà Jane Wilkinson hỏi vọng từ gian phòng ngủ ra :
- Chị Ellis! Có phải ông Poirot đến không đấy? Chị mời ông ấy ngồi và nói chờ tôi một phút.
Lúc bước ra, bà Jane Wilkinson mặc một tấm áo liền váy bằng ren mỏng. Bà hỏi ngay :
- Yên ổn chứ?
Poirot đứng dậy, nâng bàn tạy bà ta chìa ra rồi lịch sự đặt môi lên đó. Anh nói :
- Phu nhân vừa hỏi câu rất chính xác. Đúng là yên ổn. Huân tước Edgware chấp nhận ly hôn.
- Ông nói sao?
Thái độ ngạc nhiên của bà Jane Wilkinson rõ ràng không giả tạo. Bà ta nói tiếp :
- Vậy là ông đã thành công, thưa ông Poirot. Ông giỏi quá. Ông nói thế nào mà chồng tôi lại chấp thuận?
- Thưa phu nhân, tôi không thể nhận lời phu nhân vừa khen, vì ông Huân tước đã trả lời phu nhân bằng thư cách đây sáu tháng, trong thư ông Huân tước nói rằng ông ấy thôi không phản đốì chuyện ly hôn nữa.
- Làm gì có chuyện đó? Ông ấy viết thư cho tôi? Bao giờ?
- Khi phu nhân còn đang đóng phim ở Hollywood, theo như tôi biết.
- Tôi không nhận được bức thư nào như thế. Thư đã thất lạc. Vậy mà suốt ngần ấy tháng trời tôi loay hoay xoay xở mãi, đã có lúc tưởng phát điên lên được!
- Huân tước Edgware nói phu nhân định kết hôn với một diễn viên.
- Tất nhiên rồi, vì chính tôi nói cho ông ấy biết.
Giọng bà bỗng đượm vẻ lo âu :
- Óng Poirot, còn chuyện tôi định kết hôn với một Công tước ông không nói cho chồng tôi biết chứ?
- Không, thưa bà. Tôi không nói gì hết. Vậy là phu nhân không muốn ông Huân tước biết chuyện đó?
- Ông ấy nhỏ nhen lắm. Ông ấy cho rằng việc kết hôn với Công tước Merton có lợi cho tôi nên ông ấy muốn thọc gậy bánh xe. Còn nếu tôi kết hôn với một diễn viên thì hoàn toàn khác. Dù sao câu trả lời của ông ấy cũng làm tôi ngạc nhiên. Chị Ellis, chị có thấy lạ không?
Tôi nhận thấy chị giúp việc đi từ gian này sang gian khác, thu dọn những áo quần vắt trên các thành ghế và vương vãi dưới sàn. Tôi tin chắc chị ta vẫn theo dõi câu chuyện giữa chúng tôi với bà chủ. Đến bây giờ thì tôi hoàn toàn tin chắc rằng mọi chuyện bà Jane Wilkinson đều tâm sự hết với chị ta.
Chị ta đáp :
- Tất nhiên rồi, thưa bà chủ. Chắc gần đây ngài Huân tước đã thay đổi tính nết rất nhiều so với những ngày đầu khi bà chủ mới quen ngài.
- Đúng thế!
Poirot hỏi :
- Thái độ của ông Huân tước làm phu nhân ngạc nhiên nhiều lắm hay sao?
- Đúng thế. Nhưng thôi, ta mất công tìm hiểu xem cái gí khiến ông ấy thay đổi thái độ để làm gì kia chứ. Cái chính là ông ấy chịu chấp nhận ly hôn.
- Thưa phu nhân, tôi thì rất muốn biết động cơ của ông Huân tước.
Jane Wilkinson làm như không nghe thấy câu nói của Poirot :
- Điều quan trọng là tôi được giải thoát!
- Hiện nay thì chưa, thưa phu nhân.
Jane Wilkinson ngạc nhiên nhìn anh bạn tôi :
- Nhưng sắp rồi. Tôi sắp được tự do rồi.
Poirot có vẻ không tán thành nhận định ấy. Jane Wilkinson nói thêm :
- Ông Công tước hiện đang ở Paris. Tôi sẽ đánh điện ngay để ông ấy biết tin. Tôi như đã nhìn thấy trước vẻ mặt hốt hoảng của bà mẹ ông ấy.
Poirot đứng lên :
- Thưa phu nhân, tôi rất mừng thấy phu nhân đã đạt được mong ước.
- Chào ông Poirot và vô cùng cảm ơn ông.
- Tôi có làm gì đâu?
- Ông đã mang tin vui đến cho tôi và tôi hết sức biết ơn ông.
Lúc ra ngoài phố, Poirot bảo tôi :
- Bà Jane Wilkinson này thuộc loại phụ nữ không nhìn thấy gì ngoài bản thân bà ta... bà ta chỉ nghĩ đến bản thân mình. Thậm chí bà ta không buồn tìm hiểu xem tại sao bức thư kia không đến tay bà ta và trong thư viết những gì. Hastings, anh có nhận xét thấy bà ta ranh ma nhưng lại thiếu thông minh không? Nhưng cũng chẳng có gì lạ. Tạo Hóa làm sao phú cho mỗi con người mọi phẩm chất được!
- Trừ cho Hercule Poirot. - Tôi nói kháy.
Poirot bình thản nói :
- Anh giễu tôi chứ gì? Thôi, ta ra bờ sông đi dạo một lát. Tôi đang cần thanh thản đầu óc.
Lát sau anh nói :
- Tôi vẫn không sao gạt bức thư kia ra khỏi trí óc được. Tôi cho rằng có bốn khả năng về nguyên nhân bức thư đó không đến tay bà Jane Wilkinson.
- Bốn?
- "Đúng thế. Một là thất lạc ở hệ thông bưu điện. Nhưng khả năng này rất hiếm, vì nếu địa chỉ sai, bưu điện sẽ chuyển trả lại cho người gửi.
Hai. Bà Jane Wilkinson có nhận được nhưng nói dối là không. Điều này rất có thể, vì rõ ràng bà ta là loại người nói dối không ngượng mồm, và nói dối rất tài. Tuy nhiên tôi chưa hiểu nếu bà ta nhận được nhưng nói là không nhận được thì để làm gì? Tôi chưa thấy có lý do nào khiến bà ta phải nói dối như vậy.
Ba. Huân tước Edgware nói dối, ông ta không hề gửi bức thư nào như thế cho vợ. Nhưng về khả năng này tôi chưa thấy ổn vì ông ta nói dối như thế để làm gì? Tôi cho rằng ông ta có gửi bức thư ấy thật. Dù sao việc ông ta đột ngột thay đổi thái độ cũng rất đáng ngờ.
Còn đây là khả năng thứ tư: một kẻ nào đó đã ăn cắp bức thư... Nếu vậy thì đây là một cuộc điều tra rất lý thú. Nó bị đánh cắp ở Anh hay ở Hoa Kỳ?
Kẻ đánh cắp đó hẳn nhằm cản trở cuộc ly hôn. Hastings, tôi rất thèm biết kẻ thứ ba nào nhúng tay vào tiến trình này. Bởi đằng sau chuyện đó rất có thể có một tình tiết nào hết sức quan trọng. Tôi cam đoan là như thế".
V. Vụ án mạng Hôm sau là ngày 30 tháng Sáu.
Đúng chín giờ rưỡi sáng, cậu đầy tớ lên báo tin thanh tra Japp đang ở dưới nhà và muốn gặp chúng tôi.
Đã lâu lắm rồi hai chúng tôi chưa có dịp gặp lại ông thanh tra cảnh sát này. Poirot bảo tôi :
- Ôi, ông Japp tốt bụng! Không hiểu có việc gì?
Tôi đáp :
- Chắc có vụ nào gay cấn quá, ông ta đến nhờ anh hỗ trợ chứ gì!
Tôi nhìn viên thanh tra này bằng con mắt không dễ tính như Poirot. Tôi cho rằng đó là một con người giả dối, thường không chịu thú nhận những yếu kém của mình. Tôi nói điều đó với Poirot, thấy anh ta cười vang :
- Hastings, anh nên thông cảm. Sĩ diện là bệnh thông thường của rất nhiều con người. Japp lại là người có quá nhiều tự ái, cho nên ông ta giữ thể diện một chút có sao đâu?
Thanh tra Japp bước vào, chào chúng tôi rất thânái :
- Hình như hai ông vừa ăn điểm tâm xong phải không? Hiện khoa học chưa lấy được giống gà đẻ ra những quả trứng to và đều tăm tắp đúng như ông Poirot mong muốn.
Câu nói đùa nhằm chế giễu tính quá coi trọng trật tự, ngăn nắp của anh bạn tôi vì có lần Poirot nhăn mặt khi nhìn thấy hai quả trứng luộc bầy trên đĩa, một quả to một quả nhỏ. Nhưng Poirot chỉ cười vui vẻ :
- Tôi đang tự hỏi sao có sự hân hạnh lớn đến thế: thanh tra Japp tìm gặp tôi vào lúc này.
- "Lúc này" nghĩa là sớm quá hay sao? Nhưng hai ông biết không, suốt từ rạng sáng đến giờ tôi liên tục làm việc. Nội dung là vừa xảy ra một án mạng.
- Án mạng?
- Đúng thế. Huân tước Edgware vừa bị giết tối hôm qua tại nhà riêng của ngài ở đại lộ Regent Gate. Huân tước bị bà vợ đâm một nhát dao vào sau gáy.
Tôi kêu lên :
- Bà vợ?
Tôi chợt nhớ câu ngôi sao điện ảnh Bryan Martin nói sáng hôm qua. Vậy là anh ta linh cảm thấy trước chuyện này? Tôi nhớ lại cả câu nói của bà Jane Wilkinson, rằng bà ta muốn loại bỏ ông chồng đang làm vướng chân bà ta.
Thanh tra Japp nói :
- Đúng thế. Bà vợ Huân tước, một nữ nghệ sĩ rất nổi tiếng, chính là bà Jane Wilkinson. Huân tước cưới bà ta cách đây ba năm, nhưng hai người không hợp nhau và bây giờ bà ta loại bỏ ông chồng.
Poirot hỏi :
- Căn cứ vào đâu ông nghi bà ấy là thủ phạm?
- "Đây không phải chuyện "nghi". Có người nhìn thấy. Và chính bà ta cũng không giấu diếm. Bà ta đi taxi đến nhà ông chồng... Bấm chuông và bảo muốn gặp Huân tước Edgware. Lúc đó là mười giờ tối. Viên quản gia bảo để anh ta lên gác hỏi xem ông chủ có bằng lòng tiếp vợ không, nhưng bà ta rất điềm tĩnh nói ngay: "Sao lại phải hỏi? Tôi là Huân tước phu nhân Edgware, là bà chủ tòa nhà này kia mà! Chắc chồng tôi đang trong phòng đọc sách". Nói xong bà ta đi thẳng lên phòng đọc sách, mở cửa, vào, rồi đóng cửa lại.
Viên quản gia thấy thái độ bà ta có gì đó không bình thường. Anh ta xuống tầng hầm và mười phút sau nghe thấy tiếng đóng cửa chính. Có nghĩa "bà chủ" không ở lại lâu. Khoảng gần mười một giờ, anh ta đi đóng cửa các phòng. Lúc đến phòng đọc sách, thấy tối om, anh ta nghĩ chắc ông chủ đã lên phòng đi ngủ. Sáng sớm hôm nay, chị hầu phòng phát hiện thấy ông Huân tước đã chết, bị một vết chém sau gáy".
- Không ai nghe thấy tiếng động lạ hay sao?
- Mọi người trong nhà đều bảo không nghe thấy. Cánh cửa phòng đọc sách nhồi bông bên trong, bên ngoài bọc da cho nên tiếng động trong phòng rất khó lọt ra ngoài. Thêm vào đó tiếng xe cộ ngoài phố át đi. Xem xét vết thương, thấy nạn nhân chết ngay lập tức. Theo bác sĩ pháp y thì lưỡi dao đã chặt đứt tủy sống. Đó là chỗ hiểm, chỉ cần đụng mạnh vào tủy sống là có thể kết liễu tính mạng con người ta trong tích tắc. Hung thủ hẳn biết rõ điều này. Chính đó là chi tiết tạo thuận lợi cho việc điều tra: hung thủ phải là người có hiểu biết đôi chút về y học.
- Đúng thế... Chi tiết đó có thể biện hộ cho bà vợ. Nhưng rất có thể bà ta chỉ là ngẫu nhiên. Một số người chỉ do ngẫu nhiên mà đánh trúng, chứ không phải do hiểu biết.
Poirot nói :
- Nhiều trường hợp chỉ do ngẫu nhiên mà con người ta phải lên giá treo cổ đấy, ông bạn ạ.
- Nhưng nếu định giết chồng, tại sao bà ta lại đàng hoàng vào nhà, xưng tên hẳn hoi. Hay lúc đầu bà ta không định gây án? Mãi khi gặp nhau, hai vợ chồng to tiếng, bà ta mới nổi cơn điên lên và chém vào gáy chồng?
- Con dao thế nào?
- Một con dao díp. Nói cho chính xác hơn thì là một lưỡi dao nhỏ, theo lời nhận xét của bác sĩ pháp y. Hẳn bà ta mang sẵn trong người. Lưỡi dao không được để lại nơi vết thương.
Vẻ không tán thành, Poirot lắc đầu :
- Không đâu, ông đi theo hướng điều tra sai rồi, ông bạn ạ. Tôi biết bà Jane Wilkinson, và tôi không tin bà ta hành động trong một lúc mất bình tĩnh. Và tôi cũng không tin bà ta đi đâu lại mang dao trong người, dù là dao díp. Phụ nữ có mấy ai mang dao trong người đâu, nhất đó lại là Huân tước phu nhân Edgware!
- Vậy là ông biết bà ta, ông Poirot?
- Hoàn toàn đúng.
Thấy Poirot im lặng, thanh tra Japp nhìn anh, vẻ dò xét :
- Ông đang nghĩ gì phải không, Poirot?
- Tôi chưa hiểu ông còn cần đến tôi làm gì? Ông đã biết được hung thủ là ai... thậm chí biết cả động cơ gây án của hắn... Mà động cơ ấy đúng ra là gì nhỉ?
- Jane Wilkinson muốn kết hôn với một người khác. Bà ta đã nói như thế trước mặt một nhân chứng cách đây vài hôm. Hình như bà ta còn nói những câu đe dọa và còn tuyên bố sẽ đi taxi đến nhà ông chồng để giết ông ấy.
- Vậy là mới bắt tay vào điều tra, ông đã thu thập được rất nhiều thông tin rồi đấy, ông Japp. Mọi người thi nhau cung cấp thông tin cho ông.
- Đúng thế. Chúng tôi đã biết được rất nhiều thứ.
Poirot cầm tờ báo thanh tra Japp mang đến, hờ hững lật xem. Mắt đưa theo dòng chữ nhưng đầu óc anh để tận đâu đâu.
Cuối cùng Poirot nói :
- Ông vẫn chưa trả lời câu tôi hỏi: ông tìm tôi để làm gì?
- Vì tôi nghe nói ông có mặt tại đại lộ Regent Gate trưa hôm qua.
- Tôi hiểu.
- Nghe thấy thế, tôi liền nghĩ: Huân tước Edgware mời Poirot đến gặp để làm gì? Hay Huân tước linh cảm thấy điều gì làm ngài lo lắng? Cho nên trước khi tiến hành công việc, tôi muốn gặp ông bàn bạc đã.
- Ồng bảo "tiến hành công việc" nghĩa là sao? Là bắt bà Huân tước phu nhân chăng?
- Đúng thế.
- Ông chưa gặp bà ấy chứ?
- Gặp rồi. Ngay khi ở hiện trường vụ án mạng ra, tôi lập tức đến khách sạn Savoy để bà ta không kịp tẩu thoát.
- Vậy là ông...
Poirot ngừng nói. Mắt đang hờ hững nhìn vào tờ báo, đột nhiên anh bạn tôi nhận ra một mẩu tin, và nét mặt anh lập tức biến đổi. Anh ngẩng đầu hỏi viên thanh tra :
- Thế phu nhân Edgware khai những gì với ông?
- Thoạt đầu tôi làm theo đúng thông lệ, tôi nói tôi cần nghe lời khai của bà ta và xin bà ta làm theo điều chúng tôi yêu cầu... cảnh sát Anh bao giờ cũng làm theo đúng bổn phận và nghĩa vụ.
- Bà ta nói sao?
- Bà ta choáng váng! Đúng là một nghệ sĩ có tài: giả vờ y như thật.
- Có nghĩa ông cho rằng cơn choáng váng ấy là giả tạo?
Thanh tra Japp nháy mắt nói :
- Ông không cho là như thế à, Poirot? Với tôi thì đừng hòng giở trò vờ vĩnh. Bà ta không hề ngất đi một giây đồng hồ nào.
- Có thể lắm. Rồi bà ấy bảo sao?
- Bà ấy tỉnh lại... nói đúng hơn là bà ấy giả vờ tỉnh lại. Khóc lóc, rên rỉ. Chị đầy tớ vẻ mặt cau có cho chủ uống thứ thuốc gì đấy. Cuối cùng bà ấy đòi mời luật sư. Bảo không chịu nói gì với ai ngoài luật sư. Một phụ nữ khi qua cơn đau đớn đòi ngay gặp luật sư. Ông thấy chuyện ấy là bình thương?
- Tùy theo hoàn cảnh.
- Hoàn cảnh nào? Biết mình có tội và muốn nhờ một luật sư?
- Không phải. Mà thái độ đó phù hợp với tính cách của Jane Wilkinson. Thoạt đầu bà ấy đóng vai một người vợ khi đột ngột được tin chồng chết. Niềm thích thú đóng kịch đã thỏa mãn, bà ta nhận ra cần một luật sư để bảo vệ. Tính thích đóng kịch hoàn toàn không có nghĩa là bà ấy can phạm, chỉ chứng tỏ bà ấy có tính thích biểu diễn từ trong máu.
- Tôi xin mất cánh tay này nếu bà ấy vô tội.
- Có thể ông nghĩ đúng. Dù sao theo tôi, nhận định như thế lúc này còn quá sớm. Bà ấy chưa thú nhận... cũng chưa tuyên bố gì phải không?
- Khi luật sư chưa đến, bà ấy nhất định không chịu khai gì hết. Tôi để lại hai nhân viên cảnh sát ở đó canh chừng bà ấy, rồi chạy đến đây. Tôi nghĩ hãy gặp ông hỏi ý kiến đã, trước khi quyết định tiến hành một biện pháp nào.
- Nhưng ông đến đây là trong óc đã khắng định bà Jane Wilkinson có tội?
- Tất nhiên! Nhưng tôi muốn thu thập đầy đủ các sự kiện. Vụ án này khiến báo chí làm ầm ĩ cả lên.
- Nhân nói đến báo chí, ông thấy bài báo này thế nào? Ông đọc hết các tờ báo ra sáng hôm nay rồi chứ, ông thanh tra?
Ngón tay đặt lên một cột trên báo "Sinh hoạt giới thượng lưu", Poirot đẩy tờ báo về phía thanh tra Japp. Ông này đọc lên thành tiếng:
Tối hôm qua, Huân tước Montagu Comer tổ chức một bữa tiệc tại nhà riêng, biệt thự Chiswick, bên bờ sông Tamise. Trong số thực khách, có Huân tước Fisse và phu nhân, nhà soạn kịch nổi tiếng James Blunt, giám đốc hãng phim Ouerton Oscar Hammerfeldt, nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson (Huân tước phu nhân Edgivare), vân vân...
Thanh tra Japp sửng sốt trong một phút, rồi ông trấn tĩnh lại và nói :
- Có gì lạ đâu? Bản tin này được gửi đến tòa soạn từ trước. Ông thấy đấy, bà Jane Wilkinson có được mời nhưng đã không đến dự bữa tiệc đó. Ông thừa biết không phải báo đăng gì chúng ta cũng tin tuyệt đốì như tin vào Kinh Phúc Âm.
- Đúng là không nên tin tuyệt đối vào mọi thứ đăng trên báo! Tôi đưa ông xem mẩu tin đó chỉ do thấy sự lạ thôi.
- Những chuyện như vậy thường xuyên xảy ra. Tôi biết ông kín tiếng như một con hến, nhưng tôi vẫn hy vọng ông vui lòng trả lời câu tôi hỏi: Huân tước Edgware mời ông đến gặp về chuyện gì?
Poirot lắc đầu :
- Không phải ông ta mời, mà chính tôi yêu cầu ông ta cho gặp.
- Vậy ư? Ông gặp Huân tước để làm gì?
Poirot do dự một chút rồi chậm dãi nói :
- Tôi sẽ trả lời ông sau, nhưng theo cách của tôi.
Thanh tra Japp thở dài. Tôi bỗng thấy thương hại ông ta. Anh bạn Poirot của tôi nhiều khi có những thái độ làm nguời ta rất khó chịu.
- Ông Japu, ông cho phép tôi gọi điện mời một người đến đây nhé?
- Ai?
- Bryan Martin.
- Tài tử điện ảnh ấy à? Nhưng ông ta dính dáng gì đến vụ án này?
- Tôi hy vọng ông sẽ thấy lời khai của Bryan Martin rất bổ ích cho ông Hastings, anh vui lòng gọi cho Bryan Martin giúp tôi được không?
Tôi giở danh bạ điện thoại. Nghệ sĩ điện ảnh Bryan Martin sống ở một căn hộ trong tòa nhà cao tầng đồ sộ gần Công viên Saint James.
- V-49-499.
Lát sau tôi nghe thấy giọng ngái ngủ của Bryan Martin :
- A-lô! Ai đấy?
Tôi che ống nói, khẽ hỏi Poirot :
- Tôi phải nói thế nào?
- Nói rằng Huân tước Edgware vừa bị ám sát và tôi đề nghị ông ấy đến đây gặp tôi ngay.
Tôi nhắc lại đúng từng chữ của Poirot. Một tiếng kêu sửng sốt vang lên ở đầu dây bên kia. Bryan Martin thốt lên :
- Lạy Chúa tôi! Thì ra bà ta giết chồng rồi? Vâng, tôi đến ngay bây giờ.
Poirot hỏi :
- Ông ta bảo sao?
Tôi nhắc lại câu nói của Bryan Martin. Poirot reo lên hài lòng :
- "Thì ra bà ta đã giết chồng rồi?" Tôi không ngờ ông ta lại thốt lên câu ấy đấy.
Thanh tra Japp khó chịu nhìn Poirot :
- Ông Poirot! Lạ thật, mới vừa rồi ông còn cãi cho bà ta là vô tội, nhưng bây giờ thì rõ ràng trong thâm tâm ông tin rằng thủ phạm chính là bà ta.
Poirot chỉ nhe răng cười.
VI. Người quả phụ Chưa đầy mười phút sau, Bryan Martin đã có mặt. Trong lúc chờ đợi, Poirot nhất định không chịu nói gì thêm về vụ án mạng.
Rõ ràng tin về vụ án mạng Huân tước Edgware làm Bryan Martin hoảng sợ. Mặt anh ta tái xanh và trán cau lại, trông anh ta như già sọm hắn đi.
Lúc chìa tay bắt tay chúng tôi, Bryan Martin nói
- Khủng khiếp quá! Thú thật là vừa nghe tin tôi đã choáng váng, trong khi thật ra tôi không lấy làm lạ lắm sự việc này. Chắc hai ông còn nhớ tối hôm qua tôi đã nói những gì với hai ông chứ?
- Tất nhiên nhớ và nhớ rất đầy đủ. Xin phép được giới thiệu với ông, thanh tra Japp, người chịu trách nhiệm điều tra vụ án mạng này.
Nhà nghệ sĩ trẻ nói giọng trách móc :
- Lẽ ra ông nên báo cho tôi biết là có mặt nhà chức trách trong cuộc gặp này.
Nói xong, Bryan Martin bắt tay thanh tra Japp rồi ngồi xuống ghế xa lông.
- Nhưng sao ông thanh tra gọi tôi đên đây? Tôi có dính dáng gì đến vụ án mạng này đâu?
Poirot đáp :
- Ông lầm đấy. Trong khi điều tra về vụ án mạng này, chúng tôi cần gặp tất cả những ai quen biết kẻ tình nghi.
- Ông thừa biết Jane là một trong số bạn bè của tôi. Bà ấy cùng đóng chung với tôi trong một số bộ phim và tôi biết bà ta rất rõ.
Poirot đáp bằng giọng lạnh lùng :
- Nhưng khi nghe tin Huân tước Edgware bị ám sát, ông nghĩ ngay rằng thủ phạm chính là bà Jane Wilkinson.
Nhà nghệ sĩ trẻ ngạc nhiên :
- Thế không phải Jane hay sao?
- Chính bà ấy. Thủ phạm là bà Jane Wilkinson.
Bryan Martin nói :
- Tôi rất mong tôi đoán sai.
Poirot nói :
- Trong một vụ án như thế này, ông không nên để tình cảm bạn bè tác động.
- Đúng là thế, nhưng...
- Hay ông định gỡ cho một người bạn gái khỏi tội sát nhân?
Bryan Martin thở rất dài, nói :
- Jane không phải một kẻ sát nhân bình thường. Bà ấy không hề có khái niệm về thiện ác. Bà ta không phải chịu trách nhiệm về các hành vi của bà ta.
Thanh tra Japp ngắt lời :
- Chuyện đó thuộc phạm vi Tòa án.
- Thưa ông Martin, chúng ta hãy bình tĩnh xem xét các sự kiện. Ông không cần kết tội bà Jane Wilkinson. Bà ấy đã bị cơ quan điều tra kết tội rồi. Chúng tôi chỉ yêu cầu ông kể những gì ông biết. Ông có bổn phận đó trước xã hội.
Bryan Martin lại thở ra rất dài :
- Ông nói thế tất nhiên là rất đúng. Vậy các ông muốn tôi kể về thứ gì?
Poirot đưa mắt nhìn thanh tra Japp. Viên thanh tra hỏi :
- Hẳn ông biết bà Jane Wilkinson đã từng đe giết chồng?
- Tôi biết. Và không chỉ đe dọa một lần. Bà ấy tuyên bố nếu ông Huân tước không trả tự do cho bà ấy, bà ấy sẽ buộc phải loại bỏ ông ta vào một ngày nào đấy.
- Câu đó chắc không phải bà ấy nói đùa đấy chứ?
- Không. Tôi tin Jane nói thực lòng. Một lần bà ấy còn bảo sẽ thuê taxi đến nhà ông Huân tước để giết ông ấy.
Thanh tra Japp tiếp tục thẩm vấn :
- Thưa ông Martin, ông biết bà Jane Wilkinson muốn ly hôn để kết hôn với người đàn ông khác, vậy người đó là ai?
- Công tước Merton.
- Với Công tước Merton? Vô lý! Bà ta nhắm cao thế kia ư? Và ông Huân tước không chịu ly hôn?
- Ông chồng bà ấy đã trả lời chính thức là không đồng ý ly hôn.
- Ông tin chắc như thế?
Đến lúc này thì Poirot nói chen vào :
- Ông thanh tra thân mến, bây giờ đến lượt tôi nói. Huân tước phu nhân Edgware nhờ tôi thuyết phục ông chồng bà ấy. Tôi đã xin Huân tước cho gặp và được ông ấy bằng lòng cho gặp ngay sáng hôm qua.
Bryan Martin nhún vai :
- Cách ấy không ăn thua gì. Ông ta không đời nào chấp thuận ly hôn.
- Ông tin như thế?
- Tôi chắc chắn như thế. Bà Jane cũng tin một trăm phần trăm như thế. Bà ấy không tin chút nào vào tài thuyết phục của ông và bà ấy đã mất hết hy vọng. Huân tước Edgware không đời nào chịu nghe ai thuyết phục ông ấy đổi ý.
Poirot mỉm cười và cặp mắt anh bỗng ánh lên một tia sáng xanh biếc :
- Ông lầm rồi, ông Martin! Hôm qua tôi gặp ông Huân tước và ông ấy cho biết chấp nhận ly hôn.
Bryan Martin kinh ngạc, tròn xoe mắt nhìn Poirot, rồi lắp bắp nói :
- Ông đã gặp Huân tước sáng hôm qua?
- Đúng thế. Vào mười hai giờ mười lăm.
- Và ông ấy đồng ý ly hôn?
- Đúng thế.
- Sao ông không báo ngay tin ấy cho Jane?
- Tôi đã báo ngay lúc đó, thưa ông Martin.
Cả Bryan Martin và thanh tra Japp cùng kêu lên ngạc nhiên :
- Ông đã báo cho bà ấy biết?
Poirot vẫn mỉm cười :
- Có nghĩa động cơ gây án không còn nữa, đúng vậy không? Bây giờ, thưa ông Martin, xin phép được lưu ý ông tới thứ này.
Anh bạn Poirot của tôi chìa ra cho Bryan Martin xem mẩu tin đăng trên báo. Đọc xong, nhà nghệ sĩ trẻ ngẩng đầu hỏi :
- Ông cho bữa tiệc tối qua là một chứng cứ ngoại phạm cho bà Jane? Theo tôi hiểu, Huân tước Edgware bị giết vào buổi tối.
- Đúng thế, bằng một lưỡi dao.
Bryan Martin từ từ đặt tờ báo xuống, nói :
- Mẩu tin đăng trên báo này không có ý nghĩa gì hết. Bà ấy không có mặt trong bữa tiệc kia.
- Sao ông biết?
- Tôi nghe có người nói thế.
Poirot nói :
- Đáng tiếc.
Thanh tra Japp nhìn Poirot vẻ nghi ngờ :
- Mỗi lúc tôi lại càng khó hiểu ông thêm, ông Poirot thân mến. Hay ông đang tìm mọi cách gỡ tội cho bà ta?
- Không phải thế, ông bạn Japp ạ. Chỉ có điều tôi không thuộc loại người đã kết luận điều gì là cứ khăng khăng giữ quan điểm như ông tưởng đâu. Nhưng tôi thấy cách suy luận vừa rồi của ông trái với cách suy nghĩ tỉnh táo.
- Sao lại trái? Hay ông cho rằng tôi u mê?
Tôi đã biết trưóc Poirot sẽ đáp lại thế nào, nhưng lần này anh nén lại, chỉ nói :
- Đó là một phụ nữ muốn thoát khỏi chồng. Tôi không bàn đến chuyện đó nữa, vì chính bà ta đã thú nhận điều kia với tôi một cách hoàn toàn thành thật. Bà ta thực hiện bằng cách nào? Với bất cứ ai muốn nghe bà ta nói, bà ta đều nhắc lại bằng cái giọng nói du dương là bà ta đã sẵn sàng loại bỏ ông chồng. Thế rồi một buổi tối, bà ta đến gặp chồng, giết ông ta rồi đi ra. Ông gọi cách hành động đó của bà ta là gì vậy, ông bạn thân mến? Một người đầu óc tỉnh táo có hành động kiểu như thế không?
- Không. Nhưng họ có thể hành động như thế trong một lúc mất bình tĩnh.
Thanh tra Japp đứng lên nói tiếp :
- Khi các thủ phạm mất sự tỉnh táo suy nghĩ thì công việc của cảnh sát sẽ dễ dàng hơn rất nhiều. Bây giờ tôi quay lại khách sạn Savoy.
- Ông cho hai chúng tôi đi cùng, được chứ?
Thanh tra Japp không phản đôi, thế là tôi và Poirot đi theo ông ta.
Bryan Martin ra về. Anh ta vẫn còn hết sức xúc động và đề nghị chúng tôi cho anh ta biết tình hình diễn biến của cuộc điều tra.
Thanh tra Japp nhận xét :
- Đúng là thứ người làm chúng ta nhức óc.
Poirot tán thành nhận xét đó.
Đến khách sạn Savoy, chúng tôi thấy một người lạ mặt đã có mặt ở đó, đang đợi chúng tôi, trông có vẻ như luật sư. Ông ta vừa mới đến. Thế là cả bốn chúng tôi kéo lên phòng Jane Wilkinson.
Thanh tra Japp nói với một trong số nhân viên cảnh sát đứng canh gác ngoài cửa phòng :
- Có gì mới không?
- Bà ấy định gọi điện thoại.
Viên thanh tra hỏi ngay :
- Gọi cho ai?
- Cho hiệu may thời trang Jay, đặt may một bộ tang phục.
Viên thanh tra nghiến răng khó chịu.
Chúng tôi vào phòng.
Quả phụ của Huân tước Edgware đang đứng trước gương đội thử các kiểu mũ. Trong tấm áo liền váy bằng vải xốp chen hai mầu đen trắng, bà ta đón chúng tôi bằng nụ cười rất tươi.
- Thưa ông Poirot, cảm ơn ông đã đến. Ông Moxon (đó là tên người luật sư) rất vui được tiếp ông. Mời ông luật sư ngồi xuống cạnh tôi và mách giúp tôi cần trả lời những câu thẩm vấn của nhà chức trách ra sao. Ông thanh tra đây nghĩ rằng sáng nay tôi đã ra khỏi khách sạn và giết ông Edgware.
Thanh tra Japp chữa lại ngay :
- Xin lỗi, không phải sáng nay mà tối hôm qua.
- Tôi tưởng ông bảo lúc mười giờ sáng nay?
- Tôi bảo mười giờ, nhưng là mười giờ tối chứ không phải mười giờ sáng.
- Thì ra tôi hiểu lầm câu ông nói.
Viên thanh tra nói giọng nghiêm khắc :
- Thưa bà, mà lúc này đây đã đến mười giờ đâu!
Jane Wilkinson tròn xoe mắt ngạc nhiên :
- Chà! Đã từ lâu lắm rồi tôi không dậy sớm như thế này. Vậy ra các ông đến đánh thức tôi sớm đến thế kia ư?
Luật sư Moxon lên tiếng, giọng điềm tĩnh :
- Khoan đã. Xin ông thanh tra vui lòng cho biết giờ chính xác khi xảy ra sự việc đáng tiếc kia.
- Khoảng mười giờ tối hôm qua.
Bà nữ nghệ sĩ nổi tiếng phản đối :
- Mười giờ... Nhưng vào giờ đó tôi đang còn ngồi dự tiệc.
Nói dứt lời, bà ta vội che miệng :
- Ôi, lẽ ra tôi không nên nói ra điều ấy.
Bà đưa mắt nhìn viên luật sư. Ông này nói :
- Nếu đúng là mười giờ tối qua phu nhân đang dự tiệc, thì tôi thấy phu nhân nói ra với ông thanh tra là không có gì khiến phu nhân phải ân hận.
Thanh tra Japp nói :
- Tốt lắm! Tôi gặp bà chỉ cốt để hỏi chi tiết về bà đã làm những gì tối hôm qua.
- Lúc nãy ông nói mười giờ nhưng không nói rõ mười giờ tối hôm qua hay mười giờ sáng hôm nay. Dù sao từ nhỏ chưa bao giờ tôi bị choáng váng như lúc nghe được cái tin khủng khiếp kia. Thưa luật sư Moxon, quả là tôi đã ngất đi một lúc.
Thanh tra Japp hỏi :
- Tối hôm qua bà dự tiệc ở nhà ai?
- Nhà Huân tước Montagu Corner... ở phố Chiswick.
- Bà đến đấy lúc mấy giờ?
- Bữa tiệc bắt đầu vào tám rưỡi.
- Bà ở đấy đến mấy giờ thì về?
- Khoảng mười một rưỡi.
- Bà về thẳng khách sạn này?
- Vâng.
- Đi bằng taxi?
- Không. Tôi dùng xe riêng. Thuê của hãng Dairaler.
- Trong thời gian đó có lúc nào bà rời khỏi bàn tiệc không?
- Ông hỏi thế nghĩa là sao?
- Có lúc nào bà ra khỏi phòng tiệc không?
Tôi nhìn thanh tra Japp và có cảm giác ông giống như con mèo đang quặp chặt con chuột nhắt bằng những móng vuốt của nó. Nhưng bà nghệ sĩ nổi tiếng không hề cảm thấy như thế mà vẫn ngạc nhiên một cách ngây thơ:
- Tôi chưa hiểu ông định nói ra khỏi phòng tiệc nghĩa là sao? Giữa bữa tiệc có một lần gia nhân vào báo có điện thoại gọi và tôi đã ra nói chuyện điện thoại.
- Ai gọi điện thoại cho bà?
- Tôi không biết. Có vẻ như ai đó đùa tôi. Tôi chỉ nghe thấy người đó hỏi: "Có đúng Huân tước phu nhân Edgware đấy không?" Tôi trả lời: "Đúng, tôi đây!" Thế rồi tôi nghe thấy tiếng cười ở đầu dây bên kia và họ cúp máy.
- Điện thoại để trong nhà hay bà phải ra khỏi nhà để trả lời điện thoại?
Nhà nữ nghệ sĩ tròn xoe mắt ngạc nhiên :
- Tất nhiên để trong nhà và tôi không phải ra ngoài.
- Bà rời khỏi bàn tiệc trong bao lâu?
- Khoảng ba phút.
Hỏi xong, thanh tra Japp bối rối. Ông không tin chút nào vào những câu trả lời của Jane Wilkinson, và ông tính dù sao cũng sẽ phải cho thẩm tra lại xem mọi thứ bà ta khai có đúng không, sau đó mới có thể khẳng định gì được.
Ông ta lạnh lùng cảm ơn rồi đi ra.
Hai chúng tôi cũng định cáo lui, nhưng phu nhân Edwgare giữ Poirot lại.
- Thưa ông Poirot, tôi muốn nhờ ông một việc có được không?
- Xin sẵn sàng, thưa phu nhân.
- Nhờ ông thay tôi đánh một bức điện cho Công tước Merton, hiện ông ấy đang ở Paris, khách sạn Crillon. Ông báo cho ông Công tước biết những chuyện vừa xảy ra tại đây. Tôi đánh điện cho ông ấy không tiện. Trong một hoặc hai tuần tới, tôi sẽ phải đóng vai một quả phụ đau khổ.
- Thưa phu nhân, không cần đánh điện báo cho Công tước. Báo chí Paris chắc chắn đã đưa tin về cái chết của ông Huân tưốc rồi.
- Ông nói rất đúng. Thưa ông Poirot, quả là ông suy nghĩ thấu đáo về mọi thứ. Đúng là không nên đánh điện, dễ gây chuyện này nọ. Thái độ của tôi nên tỏ ra đứng trên mọi chuyện và giữ đúng bổn phận một mệnh phụ trước cái chết của chồng. Mọi thứ có qua đi một cách suôn sẻ hay không chính là do tôi có giữ được thái độ đúng đắn hay không. Theo ông, tôi có nên đến dự đám tang không?
- Bổn phận đầu tiên của phu nhân là đến dự phiên tòa thẩm vấn.
- Bao giờ ông cũng suy nghĩ chính xác!
Sau một chút suy nghĩ, nữ nghệ sĩ Jane Wilkinson nói thêm :
- Sao tôi thấy mất cảm tình với cái ông thanh tra ở Sở Cảnh sát ấy đến thế. Thái độ ông ta làm tôi rất sợ. Thưa ông Poirot...
- Phu nhân cứ nói.
- Thật may là hôm qua tôi đã thay đổi ý kiến và đến dự bữa tiệc kia!
Poirot đã đang đi ra cửa, khi nghe thấy câu ấy, anh quay người lại :
- Phu nhân nói sao? Nghĩa là lúc đầu phu nhân định không đến dự?
- Đúng thế. Tôi định báo là không đến dự được và xin lỗi họ... Vì suốt chiều hôm qua tôi thấy trong người khó chịu quá.
Poirot nuốt nước bọt. Anh thấy rất khó nói ra :
- Phu nhân có... kể điều đó với ai chưa?
- Có. Bữa ăn phụ lúc chiều ở đây, cả đám chúng tôi đều có mặt. Và khi bọn họ ép tôi uống một ly rượu pha, tôi đã từ chối, bảo rằng tôi thấy trong người rất khó chịu. Lúc đó tôi có nói với đám bạn bè rằng tôi sẽ về nhà và gọi điện từ chối dự bữa tiệc buổi tối.
- Tại sao cuối cùng phu nhân lại thay đổi ý kiến và vẫn đến dự?
- Chị giúp việc Ellis bảo tôi rằng không nên từ chối vì mọi người ở đấy rất muốn được gặp tôi. Nếu từ chối sẽ mất lòng chủ nhân. Huân tước Montagu Corner là ông già có thế lực lớn nhưng lại rất nhiều tự ái. Thoạt đầu tôi không nghe, nhưng sau tôi nghĩ chị Ellis là người khôn ngoan và lần nào tôi không nghe lời chị ta khuyên, tôi đều thấy mình dại dột. Thế là tôi quyết định đến dự tiệc.
- Vậy phu nhân nên biết ơn cô Ellis!
- Ông nói rất đúng.
Bà ta cười khúc khích, vẻ vô tư lự. Rồi bà ta gọi to :
- Ellis!
Chị hầu phòng ở phòng bên chạy sang.
- Ông Poirot khen tôi nghe theo lời chị khuyên và đến dự bữa tiệc tối hôm qua là rất đúng.
Chị hầu phòng đáp đơn giản :
- Chuyện nhỏ ấy mà. Tôi chỉ nhắc bà chủ là bao giờ cũng nên giữ lời hứa. Mà bà chủ thì rất hay hứa rồi không thực hiện, nên làm rất nhiều người giận và không tha thứ cho bà chủ.
Bà Jane Wilkinson lấy chiếc mũ bà ta đội thử lúc chúng tôi đến, đặt lên đầu, ngắm nghía. Bà ta thở dài nói :
- Tôi rất ghét màu đen. Thứ gì màu đen cũng làm tôi xấu đi. Khốn nỗi một quả phụ tự trọng lại cứ phải dùng mầu đen trong tang lễ của chồng. Ellis, chị gọi điện cho hiệu thời trang khác, bảo họ đem những kiểu mũ tang của họ đến cho tôi đội thử. Những cái mũ này không cái nào tôi đội được!
Poirot và tôi vội vã ra về.